Język Polski
English
Auxiliary Divisions of the Security Service in the Opole Voivodeship, Its Organisational and Personnel Potential, Their Sources and Transformations as Well as Selected Examples of Activities. Part II: Divisions “A” and “C”
Zbigniew Bereszyński
https://orcid.org/0000-0001-9761-8701
Bio
Zbigniew Bereszyński (b. 1956) – Dr. habil. in History, independent researcher, author of, i.a., the monographs NSZZ „Solidarność” i rewolucja solidarnościowa na Śląsku Opolskim [Independent Self-Governing Trade Union “Solidarity” and the Solidarity Revolution in Opole Silesia] (2014) and Komunistyczny aparat bezpieczeństwa i ludność niemiecka na Górnym Śląsku w latach 1945–1990 [The Communist Security Apparatus and the German Population in Upper Silesia in 1945–1990] (2nd ed., 2019), German edition: Der kommunistische Sicherheitsapparat und die deutsche Bevölkerung in Oberschlesien zwischen 1945 und 1990 (2020).
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, No. 23 (2025), pages: 99-125
Publication date: 2025-12-23
https://doi.org/10.48261/ARPRL252304
PDF (Język Polski)
Abstract
The Voivodeship Headquarters of the Citizens’ Militia (Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej, KW MO) and the Voivodeship Office of Internal Affairs (Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych, WUSW) in Opole Divisions “A” and “C” (Wydział „A”, Wydział „C”) continued the activities of the former Voivodeship Office for Public Security (Wojewódzki Urząd ds. Bezpieczeństwa Publicznego, WUdsBP) Independent Section “A” (Samodzielna Sekcja „A”) and Division X (Wydział X). Organisational continuity, as well as the personnel and structural potential of these units was maintained – a situation that differed markedly from that in other security apparatus branches. Over time, the staff of the local Division “A” even doubled in number. The 1970s brought gradual changes in recruitment mechanisms and in the educational level of officers. The activities of the Security Service Divisions “A” and “C” played a crucial role in maintaining the operational capacity of the security apparatus. Nevertheless, their officers enjoyed significant privileges in the course of recruitment of personnel for the newly established Police and the Office of State Protection in 1990.
References
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział we Wrocławiu.
Zbiory prywatne autora.
Bracia polscy oczami UB i SB. Historia braci Kmiołków i Kowalczyków zapisana w aktach komunistycznych służb, red. J. Suchecki, W. Ukleja, J. Zalewski, Konin 2023.
Ewidencja operacyjna i archiwum organów bezpieczeństwa PRL w latach 1944–1990. Zbiór normatywów, oprac. M. Komaniecka-Łyp, Kraków 2017.
Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. 1: 1944–1956, red. K. Szwagrzyk, Warszawa 2005.
Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. 2: 1956–1975, red. P. Piotrowski, Warszawa 2006.
Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. 3: 1975–1990, red. P. Piotrowski, Warszawa 2008.
Bereszyński Z., Piony pomocnicze Służby Bezpieczeństwa w województwie opolskim. Ich potencjał organizacyjno-kadrowy, jego źródła i przemiany oraz wybrane przykłady działalności. Część I. Piony „B”, „T” i „W”, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2024, nr 22.
Hermański S., Jusupović A., Wróblewski T., Cywilne organy bezpieczeństwa państwa 1956–1990 [w:] Historyczno-prawna analiza struktur organów bezpieczeństwa państwa w Polsce Ludowej (1944–1990). Zbiór studiów, red. A. Jusupović, R. Leśkiewicz, Warszawa 2013.
Jasiak K., Kadra WUBP/WUdsBP w Opolu w latach 1950–1956. Wybrane biogramy [w:] Komunistyczny aparat represji i życie społeczne Opolszczyzny w latach 1945–1989. Studia i materiały, Opole 2012. Jusupović A., Ośrodki kształcenia chorążych w MSW. Na przykładzie Szkoły Chorążych pionu obserwacji, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2012, nr 1.
Kozłowski T., Koniec imperium MSW. Transformacja organów bezpieczeństwa państwa 1989–1990, Warszawa 2019.
Leśkiewicz R., Od Służby Bezpieczeństwa do Urzędu Ochrony Państwa, „Dzieje Najnowsze” 2016, nr 1.
Nawrocki Z., Struktura aparatu bezpieczeństwa [w:] Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. 1: 1944–1956, red. K. Szwagrzyk, Warszawa 2005.
Piotrowski P., Struktura organizacyjna Służby Bezpieczeństwa [w:] Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. 3: 1975–1990, red. P. Piotrowski, Warszawa 2008.
Piotrowski P., Struktury Służby Bezpieczeństwa MSW 1975–1990, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2003, nr 1.
Apolonia Klepacz, http://ww2.senat.pl/k5/senat/Senator/klepacz.htm, dostęp 22 V 2025 r.
License
Copyright (c) 2025 Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Most read articles by the same author(s)
- Zbigniew Bereszyński, Auxiliary Divisions of the Security Service in the Opole Voivodeship, Its Organisational and Personnel Potential, Sources and Transformations as Well as Selected Examples of Activities. Part I: “B”, “T” and “W” Divisions , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 22 (2024)
- Zbigniew Bereszyński, Organisational and Staff Capacity and the Major Directions of Security Service Activity in the Opole Province during 1975-1990 (Part I) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 20 (2022)
- Zbigniew Bereszyński, Division II of the Security Services and the Federal Republic of Germany, the German Population, Pro-German Attitudes and Polish-German Relations: A Case Study of Upper Silesia in 1957–1990 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 18 (2020)
- Zbigniew Bereszyński, The Security Service and Scientific Communities. Relationships between Scientists and the Repressive Apparatus as illustrated with the Example of Opole , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(12) (2014)
- Zbigniew Bereszyński, Recruitment, training and careers of the Security Service officers based on the example of the Opolskie Voivodeship , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(15) (2017)
- Zbigniew Bereszyński, Criminal and disciplinary Liability of Security Office, Security Service and Citizens Militia in the light of documented examples from Opole Selesia , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(16) (2018)
- Zbigniew Bereszyński, Okrągły stół i zmiany w postawie SB wobec „Solidarności”. Uwagi na marginesie publikacji Służba Bezpieczeństwa wobec przemian politycznych w latach 1988–1990. Region łódzki , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(8-9) (2011)
- Zbigniew Bereszyński, [Review] Tomasz Kozłowski, Koniec imperium MSW. Transformacja organów bezpieczeństwa państwa 1989–1990, Warsaw, 2019 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 18 (2020)
- Zbigniew Bereszyński, Grzegorz Kowal, The Retreat Center in Grodków (1981–1982), Wrocław 2013 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(14) (2016)
- Zbigniew Bereszyński, Staff of the security apparatus, with particular emphasis on managerial posts in Opole Voivodship between 1956–1990 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(14) (2016)
