Odpowiedzialność karna i dyscyplinarna funkcjonariuszy UB, SB i MO w świetle udokumentowanych przykładów ze Śląska Opolskiego
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, Nr 1(16) (2018), strony: 243-296
Data publikacji: 2023-03-28
Abstrakt
W całym okresie Polski Ludowej funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej cieszyli się nieformalnym „immunitetem”, chroniącym ich w znacznej mierze przed odpowiedzialnością za czyny o charakterze przestępczym, popełniane na szkodę obywateli nie należących do komunistycznego aparatu władzy. Przypadki pociągania ich do odpowiedzialności karnej w takiej sytuacji należały do rzadkości. Mniej lub bardziej surowa odpowiedzialność karna bądź dyscyplinarna groziła natomiast za czyny godzące w interesy aparatu władzy, a także za rażące zaniedbanie obowiązków służbowych. Podejście takie miało służyć umocnieniu komunistycznego monopolu władzy. W praktyce prowadziło jednak także do zupełnie innych skutków społecznych. Rażące przejawy bezkarności i uprzywilejowanego traktowania funkcjonariuszy bywały źródłem społecznej frustracji, gwałtownie narastającej w przełomowych okresach historii politycznej PRL.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Zbigniew Bereszyński, Potencjał organizacyjno-kadrowy oraz ważniejsze kierunki działalności Służby Bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1975–1990 (część I) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 20 (2022)
- Zbigniew Bereszyński, Tomasz Kozłowski, „Koniec imperium MSW. Transformacja organów bezpieczeństwa państwa 1989–1990”, Warszawa 2019 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 18 (2020)
- Zbigniew Bereszyński, Rekrutacja, szkolenie i kariery funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa (na przykładzie województwa opolskiego) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(15) (2017)
- Zbigniew Bereszyński, Pion II Służby Bezpieczeństwa wobec Republiki Federalnej Niemiec, ludności niemieckiej, postaw proniemieckich i relacji polsko-niemieckich na przykładzie Górnego Śląska w latach 1957–1990 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 18 (2020)
- Zbigniew Bereszyński, Potencjał organizacyjno-kadrowy oraz ważniejsze kierunki działalności Służby Bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1975–1990 (część II) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 21 (2023)
- Zbigniew Bereszyński, Okrągły stół i zmiany w postawie SB wobec „Solidarności”. Uwagi na marginesie publikacji Służba Bezpieczeństwa wobec przemian politycznych w latach 1988–1990. Region łódzki , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(8-9) (2011)
- Zbigniew Bereszyński, Służba Bezpieczeństwa i środowiska naukowe. Relacje ludzi nauki z aparatem represji na przykładzie Opola , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(12) (2014)
- Zbigniew Bereszyński, Kadry aparatu bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1956–1990 (ze szczególnym uwzględnieniem obsady personalnej stanowisk kierowniczych) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(14) (2016)
- Zbigniew Bereszyński, Grzegorz Kowal, Ośrodek Odosobnienia w Grodkowie (1981–1982), Wrocław 2013 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(14) (2016)