Język Polski
English
Potencjał organizacyjno-kadrowy oraz ważniejsze kierunki działalności Służby Bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1975–1990 (część II)
Zbigniew Bereszyński
https://orcid.org/0000-0001-9761-8701
Biogram
Zbigniew Bereszyński (ur. 1956) – doktor habilitowany nauk humanistycznych w dziedzinie historii, badacz niezależny, autor m.in. monografii NSZZ „Solidarność” i rewolucja solidarnościowa na Śląsku Opolskim (2014) oraz Komunistyczny aparat bezpieczeństwa i ludność niemiecka na Górnym Śląsku w latach 1945–1990 (wyd. 2 – 2019), wyd. niemieckie: Der kommunistische Sicherheitsapparat und die deutsche Bevölkerung in Oberschlesien zwischen 1945 und 1990 (2020).
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, Nr 21 (2023), strony: 626-656
Data publikacji: 2024-01-10
https://doi.org/10.48261/arprl232120
PDF
Abstrakt
W połowie roku 1975, przy okazji zmiany podziału administracyjnego kraju, nastąpiła generalna reorganizacja struktur Służby Bezpieczeństwa. Wiązało się to z dość istotną redukcją potencjału organizacyjno-kadrowego tej służby. W ciągu następnych kilkunastu lat doszło jednak do odwrócenia tego procesu i Służba Bezpieczeństwa w woj. opolskim ponownie rozbudowała swoje siły. Przed połową lat osiemdziesiątych XX w. liczebność jej kadr w tym regionie osiągnęła nawet poziom znacznie wyższy niż przed reorganizacją dokonaną w 1975 r. Było to związane z ciągłym pojawianiem się nowych wyzwań, jakie przed aparatem bezpieczeństwa piętrzył okres rewolucji Solidarności, zapoczątkowany latem 1980 r. SB starała się sprostać stawianym przed nią kolejnym zadaniom, ale ostatecznie okazało się, że mimo wkładanego wysiłku nie zdołała zapewnić komunistom panowania nad społeczną rzeczywistością.
Bibliografia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (AIPN).
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie (AIPN Kr).
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział we Wrocławiu (AIPN Wr).
Archiwum Państwowe w Opolu (APO).
Zbiory prywatne autora.
Bereszyński Z., Francja i system komunistyczny w Polsce. Stosunki polsko-francuskie po II wojnie światowej w świetle wybranych materiałów UB i SB [w:] Spoglądając na Mariannę. O Francji i Francuzach w pierwszej połowie XX wieku z polskiej perspektywy, red. M. Białokur, A. Karbowiak, Opole – Bielsko-Biała 2014.
Bereszyński Z., Instytut Śląski w Opolu w krzywym zwierciadle doniesień tajnego współpracownika ps. „Jan” [w:] Granice kompromisu. Naukowcy wobec aparatu władzy ludowej, red. P. Franaszek, Warszawa 2015.
Bereszyński Z., Konfederacja Polski Niepodległej na Śląsku Opolskim w latach 1980–1991 [w:] Konfederacja Polski Niepodległej na drodze do wolności, red. M. Wenklar, Kraków 2011.
Bereszyński Z., Niezależny ruch studencki w Opolu i komunistyczny aparat represji w latach 1980–1989 [w:] Komunistyczny aparat represji i życie społeczne Opolszczyzny w latach 1945–1989, red. K. Jasiak, Opole 2012.
Bereszyński Z., NSZZ „Solidarność” i rewolucja solidarnościowa na Śląsku Opolskim 1980–1990, t. 1–2, Opole 2014.
Bereszyński Z., Policyjna proteza „niewidzialnej ręki rynku”. Aparat bezpieczeństwa w społeczno-gospodarczej rzeczywistości PRL [w:] Aparat bezpieczeństwa. Studia nad działalnością i metodami pracy, red. R. Klementowski, J. Syrnyk, Wrocław–Warszawa 2021.
Bereszyński Z., Przygotowania do stanu wojennego na Śląsku Opolskim, „Studia Śląskie” 2011, t. 70.
Bereszyński Z., Służba Bezpieczeństwa i media informacyjne w województwie opolskim [w:] Komunistyczny aparat represji i życie społeczne Opolszczyzny w latach 1945–1989, red. K. Jasiak, Opole 2012.
Bereszyński Z., Służba Bezpieczeństwa i początki transformacji politycznej w województwie opolskim [w:] Upadek systemu komunistycznego na Górnym Śląsku. Wokół przemian 1989 roku w województwach katowickim i opolskim, red. A. Dziuba, S. Rosenbaum, Katowice 2010.
Bereszyński Z., Strajki akademickie w Opolu w 1981 roku, „Studia Śląskie”2009, t. 68.
Bereszyński Z., Wybory w latach 1972–1989 oraz referendum społeczne w 1987 r. na Śląsku Opolskim. Działania aparatu władzy i środowisk opozycyjnych, akcje antywyborcze oraz spontaniczne przejawy postaw opozycyjnych wśród mieszkańców regionu [w:] Wybory i referenda w PRL, red. S. Ligarski, M. Siedziako, Szczecin 2014.
Dudek A., Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988–1990, Kraków 2004.
Głębocki H., Dzieje „Solidarności” w podziemiu (1981–1989) [w:] Droga do niepodległości. „Solidarność” 1980–2005, red. A. Borowski, M. Łątkowska, T. Mahrburg, Warszawa 2005.
Paczkowski A., Droga do „mniejszego zła”. Strategia i taktyka obozu władzy, lipiec 1980 – styczeń 1982, Warszawa 2002.
Piotrowski P., Struktury Służby Bezpieczeństwa MSW 1975–1990, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2003, nr 1.
Roszkowski W., Najnowsza historia Polski 1980–2006, Warszawa 2007.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Zbigniew Bereszyński, Potencjał organizacyjno-kadrowy oraz ważniejsze kierunki działalności Służby Bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1975–1990 (część I) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 20 (2022)
- Zbigniew Bereszyński, Tomasz Kozłowski, „Koniec imperium MSW. Transformacja organów bezpieczeństwa państwa 1989–1990”, Warszawa 2019 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 18 (2020)
- Zbigniew Bereszyński, Pion II Służby Bezpieczeństwa wobec Republiki Federalnej Niemiec, ludności niemieckiej, postaw proniemieckich i relacji polsko-niemieckich na przykładzie Górnego Śląska w latach 1957–1990 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 18 (2020)
- Zbigniew Bereszyński, Grzegorz Kowal, Ośrodek Odosobnienia w Grodkowie (1981–1982), Wrocław 2013 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(14) (2016)
- Zbigniew Bereszyński, Rekrutacja, szkolenie i kariery funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa (na przykładzie województwa opolskiego) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(15) (2017)
- Zbigniew Bereszyński, Kadry aparatu bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1956–1990 (ze szczególnym uwzględnieniem obsady personalnej stanowisk kierowniczych) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(14) (2016)
- Zbigniew Bereszyński, Okrągły stół i zmiany w postawie SB wobec „Solidarności”. Uwagi na marginesie publikacji Służba Bezpieczeństwa wobec przemian politycznych w latach 1988–1990. Region łódzki , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(8-9) (2011)
- Zbigniew Bereszyński, Służba Bezpieczeństwa i środowiska naukowe. Relacje ludzi nauki z aparatem represji na przykładzie Opola , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(12) (2014)
- Zbigniew Bereszyński, Odpowiedzialność karna i dyscyplinarna funkcjonariuszy UB, SB i MO w świetle udokumentowanych przykładów ze Śląska Opolskiego , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(16) (2018)
Podobne artykuły
- Zbigniew Bereszyński, Potencjał organizacyjno-kadrowy oraz ważniejsze kierunki działalności Służby Bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1975–1990 (część I) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 20 (2022)
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
