"Dear Stefek..." The Story of the Collaboration between Stefan Sumlet, a Soldier in the Polish Guard Companies of the US Army, and the Communist Security Apparatus. A Case Study
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, No. 20 (2022), pages: 426-462
Publication date: 2023-03-29
Abstract
The Communist security apparatus took a special interest in uncovering the Polish Guard Companies of the US Army. In addition to obtaining general information on the organisational structure of these units and their location, attention was drawn to the need to establish the identities of those serving in them (including officers and non-commissioned officers), who might have carried out intelligence activities against the Polish People’s Republic. This had to be achieved with the help of the relatives of the soldiers of the guard companies who were in the country, repatriates and ‘fugitives’ who had decided to return to the country. An important aspect of the uncovering of the Polish Guard Companies was the use of secret collaborators outside the borders of the Polish People’s Republic. In addition, relatives and friends of former guards were to be subject to operational control. The aim of this article was to present a case study illustrating the maintenance by the structures of the Ministry of the Interior of the Polish People’s Republic, between 1959 and 1968, of contact with a secret collaborator operating in Germany, Stanisław Sumlet, a non-commissioned officer in the Polish Guard Companies of the US Army.
References
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (AIPN)
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Delegatura w Bydgoszczy (AIPN By)
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie (AIPN Kr)
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie (AIPN Rz)
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział we Wrocławiu (AIPN Wr)
Bednarek J., „Groźny” i jego żołnierze w świetle materiałów aparatu represji. Przykład dokumentacji przez organy bezpieczeństwa państwowego dziejów powojennej konspiracji antykomunistycznej [w:] W kręgu „teczek”. Z badań nad zasobem i funkcjonowaniem archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, red. J. Bednarek, P. Perzyna, Łódź–Toruń 2006
Brzoza C., Zapomniana armia. Polskie Oddziały Wartownicze w Europie (1945–1951), „Zeszyty Historyczne” 1996, t. 116, nr 494
Kruczkowski M., Edukacja dorosłych w Polskich Kompaniach Wartowniczych przy armii amerykańskiej w Europie po 1945 r., „Studia Historica Gedanensia” 2019, t. 10
Polskie Oddziały Wartownicze przy armii amerykańskiej w latach 1945–1989, red. M. Mazanek-Wilczyńska, P. Skubisz, H. Walczak, Szczecin 2016
Skubisz P., Aparat bezpieczeństwa wobec żołnierzy polskich jednostek pomocniczych przy armii amerykańskiej po II wojnie światowej [w:] Polskie Oddziały Wartownicze przy armii amerykańskiej w latach 1945–1989, red. M. Mazanek-Wilczyńska, P. Skubisz, H. Walczak, Szczecin 2016
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Most read articles by the same author(s)
- Przemysław Benken, "I am ready for anything to have the opportunity to live in a free and democratic country". History of escape of Capitan Stanisław Szymonik, crypographer of the Permanent Representative of People's Republic of Poland to the United Nations in New York , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(14) (2016)
- Przemysław Benken, Aparat bezpieczeństwa a geneza wypadków gryfickich w 1951 r. , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(11) (2013)
- Przemysław Benken, Behind the scenes of agent "Zaręba's" (Donat Czerewacz) activities aimed at the Home Army Group "Radosław" in 1947–1949 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(13) (2015)
- Przemysław Benken, Officers as Victims of Western Capitalism? Improprieties in Equipment Purchasing by the Technical Supply Departament of the Communications Board of the Ministry of the Interior in the Years 1957–1964 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(12) (2014)
- Przemysław Benken, Agnieszka Pietrzak, Soldiers of the battalion of the Home Army battalion „Zośka” repressed between 1944–1956, Warsaw 2016 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(14) (2016)