The Story of Rudolf Grossfeld’s Rescue during the German Occupation. A Reconstruction Attempt
Polish-Jewish Studies, No. 3 (2022), pages: 165-196
Publication date: 2023-04-05
Abstract
This article reconstructs Rudolf Grossfeld’s survivor story during the German occupation. The aim was to learn what knowledge is conveyed by the survivor’s testimony, being the primary source used for the analysis, and to what extent it is objective. The analyses of the source can contribute to research into the process of post-war documentation of Polish-Jewish relations during the German occupation.
Keywords
Pomoc Żydom • Holocaust • Armia Krajowa • Kościół katolicki Aid to Jews • Holocaust • Home Army • Catholic Church
References
Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis für das Generalgouvernement auf Grund der Summarischen Bevölkerungsbestandsaufnahme am 1. März 1943, Krakau 1943.
Księga adresowa Polski (wraz z W.M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa 1930.
Sprawozdanie Dyrekcji II Państwowego Gimnazjum im. św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1934/5, 1935/6 i 1936/7, Kraków 1937.
Chrzanów. The Life and Destruction of a Jewish Shtetl, red. M. Bochner, New York 1989.
Moskal J., Wspomnienia z Domu na Wzgórzu, Floryda 2018, rkps, w zbiorach autora.
Aleksiun-Mędrzak N., Nielegalna emigracja Żydów z Polski w latach 1945–1947, cz. 2, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1996, nr 3.
Armia Krajowa i Szare Szeregi obwodu Krzeszowice. Praca zbiorowa grupy byłych członków Szarych Szeregów „Gęstwinów-Miasteczko”, red. T. Gaweł, T. Świecimski, Kraków 2004.
Bielak A., Państwowe Gimnazjum i Liceum im. św. Jacka w Krakowie (1857–1950), „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1980, nr 4 (90).
Borowiec P., Ks. Franciszek Mirek (1893–1970) [w:] Jubileuszowa księga nauk politycznych, red. A. Zięba, Kraków 2015.
Ciura F., Gminy Alwernia i Babice pod okupacją hitlerowskich Niemiec 1939–1945, Kraków 2014.
Domagała J., Wspomnienia okupacyjne powstańca śląskiego, „Zeszyty Historyczne. Stowarzyszenie Żołnierzy Armii Krajowej” 2002, nr 5.
Domański T., Konwersje Żydów na katolicyzm w Generalnym Gubernatorstwie na przykładzie diecezji kieleckiej, „Polish-Jewish Studies” 2021, t. 2.
Falęcki T., Sroka I., Chrzanów w latach okupacji 1939–1945 [w:] Chrzanów. Studia z dziejów miasta, t. 2: Chrzanów współczesny, cz. 1, Chrzanów 1999.
Fujarski A., Kronika miasta Krzeszowic 1939–1945, Krzeszowice 1993.
Gąsowski T., Sytuacja ludności żydowskiej w Polsce w przededniu II wojny światowej [w:] Kościół, Żydzi, jezuici. Wokół pomocy Żydom w czasie II wojny światowej, red. M. Wenklar, Kraków 2021.
Grądzka-Rejak M., „Zapewniają, że szukają tylko Boga i swego zbawienia”. Konwersje wśród Żydów w okupowanym Krakowie w latach 1939–1942 [w:] Kościół, Żydzi, jezuici. Wokół pomocy Żydom w czasie II wojny światowej, red. M. Wenklar, Kraków 2021.
Grądzka-Rejak M., Namysło A., Relacje polsko-żydowskie w okresie II wojny światowej. Kontekst i uwarunkowania [w:] Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej, red. M. Grądzka-Rejak, A. Namysło, Warszawa 2019.
Kościelniak J., Odpowiedzialność w życiu społecznym jako fundament budowania wspólnoty w ujęciu księdza Franciszka Mirka (1893–1970), „Studia Socialia Cracoviensia” 2014, nr 2 (11).
Kotarba R., Niemiecki obóz w Płaszowie 1942–1945, Warszawa–Kraków 2009.
Kotarba R., Niemiecki obóz w Płaszowie 1942–1945. Przewodnik historyczny, Kraków 2014.
Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, t. 1–2, red. I. Gutman, S. Bender, S. Krakowski, Kraków 2009.
Landau-Czajka A., Syn będzie Lech... Asymilacja Żydów w Polsce międzywojennej, Warszawa 2006.
Libionka D., Powiat miechowski [w:] Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, t. 2, red. B. Engelking, J. Grabowski, Warszawa 2018.
Ludzie obwodu AK Krzeszowice Z-44, cz. 1, red. T. Gaweł, K. Klocek, Kraków 2002.
Marszalska J.M., Odnowa i trwanie. Klasztor Karmelitów Bosych w Czernej w latach 1900–1945, Warszawa 2020.
Namysło A., Społeczność żydowska Chrzanowa i jej losy w okresie II wojny światowej [w:] Żyli wśród nas. Chrzanowscy Żydzi, red. M. Szymaszkiewicz, Chrzanów 2016.
Pęckowski J., Powiat chrzanowski pod okupacją niemiecką w latach 1939–1945, oprac. H. Czarnik et al., Chrzanów 2014.
Piwowarski S., Okręg Krakowski Służby Zwycięstwu Polski – Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej. Wybrane zagadnienia organizacyjne, personalne i bojowe, Kraków 1994.
Pordes A.D., Grin I., Ich miasto. Wspomnienia Izraelczyków, przedwojennych mieszkańców Krakowa, Warszawa 2004.
Razowski Z., Na cztery świata strony. Losy Żydów chrzanowskich podczas Holokaustu, Chrzanów 2017.
Rączy E., Zagłada Żydów w dystrykcie krakowskim w latach 1939–1945, Rzeszów 2014.
Roth M., Herrenmenschen. Die deutsche Kreishauptleute im besetzten Polen – Karrierewege, Herrschaftspraxis und Nachgeschite, Göttingen 2009.
Ruch oporu 1939–1945 Krzeszowice-Zabierzów w dokumentach, red. W. Skołub, Krzeszowice 2010.
Rzepecki B., Historia kościoła nowogórskiego, Nowa Góra 2020.
Rzepecki B., Nowa Góra. Miasto zapomniane, Nowa Góra 2020.
Rzepecki B., Rody nowogórskie, Nowa Góra 2020.
Siwiec-Cielebon M., Pułk Piechoty Ziemi Wadowickiej. (Z dziejów tradycji i nazwy 12 pułku piechoty), „Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny” 2001, nr 6.
Skibińska A., Źródła do badań nad zagładą Żydów na okupowanych ziemiach polskich.
Przewodnik archiwalno-bibliograficzny, Warszawa 2007.
Stinia M., Rozwój krakowskich gimnazjów państwowych w latach 1867–1918 [w:] Problemy cywilizacyjnego rozwoju Białorusi, Polski, Rosji i Ukrainy od końca XVIII do XXI wieku, red. P. Franaszek, A.N. Nieczuchrin, Kraków 2007.
Swałtek D., Listy Gusty Erlich, „Zagłada Żydów. Studia i materiały” 2009, nr 5.
Szaynok B., Nielegalna emigracja Żydów z Polski – 1945–1947, „Przegląd Polonijny” 1995, z. 2.
Zimmerman J.D., The Polish Underground Home Army (AK) and the Jews: What Postwar Jewish Testimonies and Wartime Documents Reveal, „East European Politics and Societies and Cultures” 2020, t. 34, nr 1.
http://armiakrajowakrzeszowice.eles.pl/?page_id=166
http://armiakrajowakrzeszowice.eles.pl/?page_id=190
http://armiakrajowakrzeszowice.eles.pl/?page_id=2562
http://armiakrajowakrzeszowice.eles.pl/?page_id=3582
http://armiakrajowakrzeszowice.eles.pl/?page_id=956
www.dailytelegraph.com.au/news/my-father-tried-to-kill-me-to-save-our-family-from-hitler/news-story/589b9484f75a7e9184db8a4420ef2c76
www.facebook.com/misholeyhaim/posts/1427935194016164/
https://opowiedziane.ipn.gov.pl/ahm/notacje/24703,Moskal-Janina.html
http://pbc.up.krakow.pl/dlibra/docmetadata?id=2721&from=pubindex&dirids=130&lp=2
https://yvng.yadvashem.org/nameDetails.html?language=en&itemId=5627622&ind=1
List Janiny Cohen, rkps, http://armiakrajowakrzeszowice.eles.pl/?page_id=3582
Pabich M., Peciakowski T., Ks. Franciszek Mirek (1893–1970), https://www.kul.pl/ks-franciszek-mirek,art_81065.html
License
Copyright (c) 2023 Polish-Jewish Studies
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode.pl
Most read articles by the same author(s)
- Roman Gieroń, The Trial of Willi Haase Before the Cracow Voivodeship Court in 1951 , Polish-Jewish Studies: No. 4 (2023)
- Roman Gieroń , OUTLINE OF THE ISSUE OF THE AID PROVIDED TO JEWS DURING THE GERMAN OCCUPATION OF POLAND IN THE FILES OF CRIMINAL PROCEEDINGS INITIATED ON THE BASIS OF THE POLISH COMMITTEE OF NATIONAL LIBERATION DECREE OF 31 AUGUST 1944 IN THE POST-WAR CRACOW VOIVODESHIP* , Polish-Jewish Studies: No. 2 (2021)
- Roman Gieroń, Anti-Jewish Collective Violence in Rzeszów and Cracow in 1945: A Comparison in the Context of Criminal Prosecutions , Polish-Jewish Studies: No. 4 (2023)
- Roman Gieroń, REFLECTIONS ON THE MARGINS OF THE EXHIBITION ABOUT GERMAN ANTHROPOLOGICAL RESEARCH ON JEWISH FAMILIES IN TARNÓW IN 1942 , Polish-Jewish Studies: No. 3 (2022)
- Roman Gieroń, “Lest We Forget The Victims”. Report On The Activity Of The Institute Of National Remembrance Branch In Cracow In Connection With The Eightieth Anniversary Of The Aktion Reinhardt , Polish-Jewish Studies: No. 4 (2023)
- Roman Gieroń, „W domu nazywaliśmy ją Hanką”. Z problematyki udzielania schronienia żydowskim dzieciom przez Polaków po tzw. aryjskiej stronie w dystrykcie krakowskim , Polish-Jewish Studies: No. 5 (2024)
- Roman Gieroń, Wstęp , Polish-Jewish Studies: No. 5 (2024)
- Roman Gieroń, Czy to była trauma? Głos w sprawie psychologicznych kosztów ukrywania Żydów w czasie II wojny światowej , Polish-Jewish Studies: No. 5 (2024)