Język Polski
English
The Licence to Kill. Analysis of the Ministry of Internal Affairs Intelligence Concerning the Legal Conditions of Carrying Out Death Sentences Outside the Country against the Background of the Unit’s ‘Special Operations’
Witold Bagieński
https://orcid.org/0000-0003-4000-6813
Instytut Pamięci Narodowej
Bio(b. 1980), PhD in Humanities, a historian, graduate of the Historical Institute of the University of Warsaw, employee of the Department of Archival Research and Source Editing of the IPN Archive in Warsaw. Author of the monograph entitled Wywiad cywilny Polski Ludowej w latach 1945–1961 [Civil Intelligence of People’s Republic of Poland in 1945–1961]. The editor of the source publication: Instrukcje i przepisy wywiadu cywilnego PRL z lat 1953–1990 [Instructions and Regulations of the Civil Intelligence of the People’s Republic of Poland from 1953–1990]; co-editor of the series: Leksykon bezpieki. Kadra kierownicza aparatu bezpieczeństwa 1944–1956 [Security Lexicon. The Management of the Security Apparatus in 1944–1956]. Co-author of source publications Stanisław Mikołajczyk w dokumentach aparatu bezpieczeństwa and Afera "Żelazo" w dokumentach MSW i PZPR [Stanisław Mikołajczyk in Documents of the Security Apparatus and the "Iron" Affair in Documents of the Ministry of Internal Affairs and the Polish United Workers’ Party]
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, No. 19 (2021), pages: 708-751
Publication date: 2023-03-29
https://doi.org/10.48261/ARPRL211918
PDF (Język Polski)
Abstract
Assassinations, kidnappings and sabotage operations are among the most sensational topics related to the activity of the intelligence services of the People’s Republic of Poland. The article presents examples of ‘special operations’ of this kind carried out and planned by Department I of the Ministry of Internal Affairs. Although there were not many of them, they give a general picture of how they were organised and how they went or were supposed to go. In the appendix, there is published a document entitled Stosunek polskiego prawa karnego wobec osób, które dokonały likwidacji zdrajcy Ojczyzny [The Attitude of the Polish Criminal Law Towards People Who Liquidated Traitors of the Homeland], prepared in the mid-1960s in the Department I of the Ministry of Internal Affairs.
Keywords
wywiad • wywiad cywilny • MSW • Departament I MSW, • uciekinierzy • Służba Bezpieczeństwa • SB • dezercja • kara śmierci • zabójstwo • porwanie • bezpieczeństwo intelligence • civilian intelligence • Ministry of Internal Affairs • Department I of the Ministry of Internal Affairs • defectors • Security Service • SB • desertion • death penalty • murder • kidnapping
References
Archiwum IPN w Warszawie (AIPN)
Afera „Żelazo” w dokumentach MSW i PZPR, red. W. Bagieński, P. Gontarczyk, Warszawa 2013
Kowal R., Rozmowy ze zdrajcą, Warszawa 1998
Monat P., Dille J., Spy in the US, London 1964
Wroński P., Spowiedź życia. U wrót czyśćca. W rozmowie z Przemysławem Wojciechowskim, Warszawa 2016
Awłasewicz T., Łowcy szpiegów. Polskie służby kontra CIA, Warszawa 2018
Bagieński W., Agent „Regina” i afera z lodówkami, czyli wpadka trójmiejskiej „Solidarności Walczącej” we wrześniu 1987 r. [w:] Solidarność Walcząca 1982–1990: Studia i szkice, red. S. Ligarski, M. Siedziako, Szczecin–Warszawa 2019
Bagieński W., Analiza sprawy ppłk. Michała Goleniewskiego, uciekiniera z wywiadu PRL [w:] Studia nad wywiadem i kontrwywiadem, t. 3, red. W. Skóra, P. Skubisz, Szczecin 2016
Bagieński W., Wydział XI Departamentu I MSW i kierunki działania wywiadu w walce z opozycją w latach osiemdziesiątych [w:] W. Bagieński, S. Cenckiewicz, P.Woyciechowski, Konfidenci, Warszawa 2015
Bagieński W., Wywiad cywilny Polski Ludowej w latach 1945–1961, t. 1–2, Warszawa 2017
Benken P., „Jestem gotów na wszystko, aby mieć sposobność życia w wolnym i demokratycznym kraju”. Historia ucieczki kpt. Stanisława Szymonika, szyfranta Stałego Przedstawicielstwa Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej przy Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2016, nr 1(14)
Dietz O., Schmidt V., Nowoczesne metody narkozy u koni, bydła i świń, "Medycyna Weterynaryjna" 1960, R. XVI, nr 8
Kaliski B., Kurierzy wolnego słowa (Paryż–Praga–Warszawa 1968–1970), Warszawa 2014
Kamiński Ł., Lingua securitatis [w:] Wokół teczek bezpieki – zagadnienia metodologiczno-źródłoznawcze, red. F. Musiał, Kraków 2006
Kawalec R., Dekonspiracja funkcjonariuszy Departamentu I MSW w Berlinie Zachodnim i kolejne planowanie wykorzystania agenta do likwidacji przeciwnika wywiadu PRL, „Arcana” 2013, nr 112–113
Machcewicz P., „Monachijska menażeria”. Walka z Radiem Wolna Europa 1950–1989, Warszawa 2007
Morawski J., Złota afera, Warszawa 2007
Pawlikowicz L., Status prawny uciekinierów z polskich służb specjalnych 1956–1964. Normy prawa karnego, międzynarodowego publicznego oraz wewnętrzne przepisy azylowe krajów przyjmujących, Rzeszów 2008
Pawlikowicz L., Tajny front zimnej wojny. Uciekinierzy z polskich służb specjalnych 1956–1964, Warszawa 2004
Piecuch H., Służby specjalne atakują. Od Jaruzelskiego do Kwaśniewskiego, Warszawa 1996
Pytlakowski P., Szkoła szpiegów, Warszawa 2014
Raina P., Mordercy uchodzą bezkarnie. Sprawa Bohdana P., Warszawa 2000
Siemiątkowski Z., Wywiad a władza. Wywiad cywilny w systemie sprawowania władzy politycznej PRL, Warszawa 2009
Stanisławczyk B., Wilczak D., Pajęczyna. Syndrom bezpieki, Poznań 2010
Teczki, czyli widma bezpieki, red. J. Snopkiewicz, Warszawa 1992
Uniszewski Z., Żargon zawodowy pracowników śledczych i operacyjnych
Problematyka kryminalistyczna, Wrocław 1999
Wręga A.J., Jerzy Dobrzański a porwanie i zabójstwo Bohdana Piaseckiego – prolegomena, „Glaukopis” 2018, nr 36
Zaleska-Palider H., Pogłębione znieczulenie ogólne jako metoda eutanazji, „Medycyna Weterynaryjna” 1966, R. XXII, nr 8
Gadowski W., Zabójcy z PRL, czyli operacja „Vidal”, „W Sieci” 2013, nr 46
Relacje Józefa Lebenbauma z 24 IX 2020 i 16 VII 2021 r. (w zbiorach autora)
A. Wirga: znając dziś materiały bezpieki, uważam, że SB było stać na zabicie ks. Blachnickiego, 5 VII 2020 r., https://dzieje.pl/wiadomosci/wirga-znajac--dzis-materialy-bezpieki-uwazam-ze-sb-bylo-stac-na-zabicie-ks-blachnickiego, dostęp 7 V 2021 r.
Woyciechowski P., „Yon” i „Panna” – morderczy duet szpiegowski, 16 V 2020 r., https://dorzeczy.pl/kraj/140352/yon-i-panna-morderczy-duet-szpiegowski.html, dostęp 7 V 2021 r.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Most read articles by the same author(s)
- Witold Bagieński, Cooperation between the intelligence services of the Polish People’s Republic and the Soviet Union as an element of bilateral relations between the KGB and the Ministry of the Interior (1956–1990) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 21 (2023)
- Witold Bagieński, Organisation and Structure of the Study Office of the Security Service of the Ministry of the Interior (1982–1989). Basic Facts and Findings , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 20 (2022)
- Witold Bagieński, The Beginnings of Intelligence Activity by Department I of the Polish Ministry of Internal Affairs in the Eastern Bloc Countries , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 18 (2020)
- Witold Bagieński, Categories of cases and operational documentation of the Ministry of the Interior intelligence (1956-1990) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 1(17) (2019)
- Witold Bagieński, Elżbieta Pietrzyk-Dąbrowska, Editorial , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: No. 21 (2023)
