“History Will Judge Your Efforts”. Echoes of Social Reactions to Martial Law from the Perspective of Private Letters Sent to Wojciech Jaruzelski Between 1982 and 1989 (Research Reconnaissance)
Komunizm: system-ludzie-dokumentacja, No. 13 (2024), pages: 192-210
Publication date: 2024-12-23

Abstract
In the 1980s, many Poles chose to send individual, private letters to General Wojciech Jaruzelski, rightly regarded as the most important person in the state. Those letters were received by the Chancellery of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, PZPR), the Office of the Council of Ministers, the Ministry of Defence and, from 1985, also by the Chancellery of the President of the Council of State. Jaruzelski kept some of this correspondence for his own use – today those records are available in the Hoover Archives. A significant group of senders referred to the 1981 Martial Law and expressed their support for the decision to impose it. Of course, these letters do not constitute a representative sample allowing an overall analysis of public sentiment, but they do reflect the opinions of at least some Poles, which are worth reading. What is worth emphasising is that there are not only the letters itself that are interesting, but also the various annotations, the places underlined by the General’s closest associates and himself, the draft replies, etc. In general, the documentation presents an interesting picture of the above authors’ attitudes and, at the same time, points out the elements of the mechanism for handling this kind of contact with citizens.
References
Hoover Institution Library & Archives, Wojciech Jaruzelski Papers.
Jaruzelski i inni o stanie wojennym. Stenogram debaty zorganizowanej w Wojskowym Instytucie Historycznym w dziesiątą rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, red. J.R. Sielezin, oprac. P. Brzeziński, Gdańsk 2023.
Lata, listy, ludzie. Adresat M.F. Rakowski, Warszawa 1993.
Listy do M.F. Rakowskiego. Listopad, grudzień 1982, oprac. M.F. Rakowski, Warszawa 1983.
Od sierpnia do grudnia 1980. Listy do Mieczysława F. Rakowskiego, oprac. M.F. Rakowski, Warszawa 1981.
Stocznia Gdańska – sierpień 1983. Listy do wicepremiera M.F. Rakowskiego, oprac. M.F. Rakowski, Warszawa 1983.
Rolicki J., Edward Gierek. Replika, Warszawa 1990.
Supliki do najwyższej władzy, red. M. Kula, Warszawa 1996.
Dziennik Ustaw 1982.
Monitor Polski 1982.
Adamus A.M., Listy i korespondencja do władz jako źródło do badań dziejów PRL, „Dzieje Najnowsze” 2020, nr 2.
Adamus A.M., Problemy wsi w Polsce w latach 1956–1980 w świetle listów do władz centralnych, Warszawa 2017.
Berger M.E., Jaruzelski, tłum. Z. Bauer, Kraków 1991.
Burakowski A., Geniusz Karpat. Dyktatura Nicolae Ceaușescu 1965–1989, Warszawa 2008.
Dudek A., Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988–1989, Kraków 2004.
Epistolografia w Polsce Ludowej (1945–1989). List i jego pochodne w systemie państwa komunistycznego, red. A.M. Adamus, B. Noszczak, Warszawa 2020.
Gadziński P., Czerwony Ślepowron. Biografia Wojciecha Jaruzelskiego, Poznań 2017.
Jarosz D., Akta Biura Listów i Inspekcji KC PZPR jako źródło do badań rzeczywistości społecznej w Polsce w latach 1950–1956, „Polska 1944/45–1989. Studia i materiały” 1997, t. 2.
Jarosz D., „Fakty, które podajecie, są niedopuszczalne”. Supliki chłopskie z czasów kolektywizacji (1949–1955), „Regiony” 1992, nr 1.
Kowal P., Cieślik M., Jaruzelski. Życie paradoksalne, Kraków 2015.
Kowalski L., Jaruzelski. Generał ze skazą. Biografia wojskowa generała armii Wojciecha Jaruzelskiego, wyd. 2, Poznań 2012.
Kozłowski T., Koniec imperium MSW. Transformacja organów bezpieczeństwa państwa 1989–1990, Warszawa 2019.
Kula M., Niespodziewani przyjaciele, czyli rzecz o zwykłej, ludzkiej solidarności, przedm. J. Le Goff, Warszawa 1995.
Listy do władz centralnych w Polsce 1945–1989 (przewodnik) / Letters to the Central Authorities in Poland, 1945–1989 (Guidebook), oprac. A.M. Adamus, D. Jarosz, G. Miernik, E. Szpak, Warszawa 2019.
Madurowicz-Urbańska H., Supliki chłopskie XVIII w., „Kwartalnik Historyczny” 1956, nr 4–5.
Paczkowski A., Droga do „mniejszego zła”. Strategia i taktyka obozu władzy, lipiec 1980 – styczeń 1982, Kraków 2001.
Paczkowski A., Wojna polsko-jaruzelska. Stan wojenny w Polsce 13 XII 1981 – 22 VII 1983, Warszawa 2007.
Walicki A., PRL i skok do neoliberalizmu, t. 1: Jaruzelski, Solidarność, zdrada elit, red. J. Schiller-Walicka, A. Dybicz, Warszawa 2021.
Werblan A., Prawda i realizm, t. 2: Gomułka, Gierek, Jaruzelski i… Wałęsa, Warszawa 2024.
License
Copyright (c) 2024 Komunizm: system-ludzie-dokumentacja

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode.pl
Most read articles by the same author(s)
- Patryk Pleskot, “Project Truth” vs “Blood Money”. Romuald Spasowski’s and Zdzisław Rurarz’s escapes in the context of Polish and American propaganda – media campaigns in the shadow of martial law , Komunizm: system-ludzie-dokumentacja: No. 12 (2023)
- Patryk Pleskot, O wojnie i Polsce na Wyspie Świętego Ludwika. Konferencja „Wkład Polaków w walkę z dwoma totalitaryzmami w Polsce i na Zachodzie” (Paryż, 16–17 listopada 2021 r.) , Komunizm: system-ludzie-dokumentacja: No. 10 (2021)
- Patryk Pleskot, Counterintelligence protection of capitalism. The surveillance of the Warsaw branch of “Interpolcom” in 1983–1990 , Komunizm: system-ludzie-dokumentacja: No. 8 (2019)
- Patryk Pleskot, To accuse and to condemn. The course of the 1947 trial of Zygmunt Augustyński (and others) as an example of a political staging , Komunizm: system-ludzie-dokumentacja: No. 7 (2018)