Renovatio ficta? Przeobrażenia strukturalno-organizacyjne i kadrowe Służby Bezpieczeństwa w województwie bydgoskim w latach 1956–1957 (przegląd zagadnień)
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, Nr 1(14) (2016), strony: 155-310
Data publikacji: 2023-03-28
Abstrakt
Zasadniczym celem artykułu jest dokonana z lokalnej perspektywy analiza reorganizacji policji politycznej, która została zapoczątkowana wraz z dojściem do władzy Władysława Gomułki w 1956 r. Moment ten uważany jest za jedną z kluczowych cezur powojennych dziejów Polski, która wyraźnie oddziela okres zdobycia pełnej władzy w kraju przez komunistów i stalinizmu od posttotalitarnej dyktatury partii komunistycznej. Mające wówczas miejsce przesilenie społeczno-polityczne i gospodarcze oznaczało definitywny krach dotychczasowego modelu sprawowania władzy opartego w znacznej mierze na przemocy, której realizatorem był aparat bezpieczeństwa publicznego. Nowe kierownictwo partyjne pragnąć ustabilizować sytuację wewnętrzną w kraju było zmuszone do złożenia szeregu deklaracji dotyczących większego poszanowania dla prawa i wolności obywatelskich oraz ograniczenia roli policji politycznej w państwie. Temu służyła ogłoszona w listopadzie 1956 r. reorganizacja służb policyjnych, której założenia w różnym tempie były wdrażane w kolejnym roku. W artykule przeanalizowano też dane statystyczne pozwalające zweryfikować i uzupełnić prezentowany w literaturze przedmiotu obraz badanej grupy społeczno-zawodowej. Omówiono też problemy dotyczące zmian w liczebności i zwartości sieci agenturalno-informacyjnej SB w województwie bydgoskim.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Piotr Rybarczyk, Szkolenie funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa i porządku publicznego PRL w latach 1956–1989 (na przykładzie województwa bydgoskiego) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(15) (2017)
- Piotr Rybarczyk, Wspomnienia kpt. Stefana Paluszkiewicza, kierownika Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego we Wrocławiu (1945–1946) zastępcy szefa Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bydgoszczy (1946–1947) w Wrocławiu (1947–1950) , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(13) (2015)
- Piotr Rybarczyk, Działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego w zakresie operacyjnego zabezpieczenia placówek pocztowych na terenie województwa pomorskiego (bydgoskiego) w latach 1945–1956 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(8-9) (2011)
- Piotr Rybarczyk, „... każdego kleryka w milicji będziemy pędzić!” Zwalczanie praktyk religijnych wśród funkcjonariuszy KW MO w Bydgoszczy po Październiku '56 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(6) (2008)