Język Polski
English
The Apparatus of Repression against the Białystok NZS under Martial Law
Marek Kozak
https://orcid.org/0000-0003-4116-3271
Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Białymstoku
Bio(b. 1995), historian, graduate of the Faculty of History and Sociology at the University of Białystok, employee of the Institute of National Remembrance in Białystok
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, No. 20 (2022), pages: 329-349
Publication date: 2023-03-29
https://doi.org/10.48261/arprl222010
PDF (Język Polski)
Abstract
We date the commencement of trade union activity in the student community in Białystok to the end of September 1980. In October, Founding Committees were established at the three largest universities in the region. Their activity was monitored by the Security Service. After the imposition of martial law and the banning of the Independent Students’ Association (NZS), the repression apparatus intensified its activities aimed at students operating in the opposition. There were the first arrests, the cause of which was the distribution of illegal publications. In April 1982, the Security Service carried out a wideranging search and arrest campaign in the academic community. Therefore, on 3 November 1982, a high-profile trial of 21 students began, which became the most frequently covered political case in Białystok during martial law.
References
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku (AIPN Bi)
Archiwum Państwowe w Białymstoku (APB)
„Biuletyn Informacyjny NSZZ »Solidarność« Region Białystok” 1982
„Gazeta Współczesna” 1980–1982
„Przy Budowie” 1980
Bondaryk K., Komitety Obrony Więzionych za Przekonania w Białymstoku, „Białostocczyzna” 1992, nr 2
Bondaryk K., Niezależne Zrzeszenie Studentów w Białymstoku w latach 1980–1981, Białystok 1999
Bondaryk K., Pisma Niezależnego Zrzeszenia Studentów w Białymstoku w latach 1980–1981, „Białostocczyzna” 1992, nr 1
Danilecki T., Mieszkańcy Białostocczyzny wobec stanu wojennego, „Rocznik Białostocki” 2018, nr 21
Dworaczek K., Burzliwa dekada. NZS we Wrocławiu 1980–1989, Warszawa 2012
Dworaczek K., Niezależne Zrzeszenie Studentów 1980–1981, Wrocław 2016
Kietliński M., Ćwierć wieku podlaskiej „Solidarności”. NSZZ „Solidarność” Region Białystok 1980–2005, Białystok 2005
Kietliński M., Niezależny ruch młodzieżowy na Białostocczyźnie w latach 1980–1989, Białystok 2005
Kietliński M., Szkice do dziejów stanu wojennego w województwie białostockim, Białystok 2012
Kurpierz T., Zbuntowani. Niezależne Zrzeszenie Studentów w województwie katowickim 1980–1989, Katowice 2012
Niezależne Zrzeszenie Studentów 1980–1981. Wybór dokumentów, oprac. K. Dworaczek, Warszawa 2012
Niezależne Zrzeszenie Studentów w Krakowie w latach 1980–1990. Wybór dokumentów, t. 1: 1980–1981, oprac. H. Głębocki, M. Kasprzycki, Kraków 2014
Niziołek P., Władysław Bruliński (1915–1998) [w:] Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944–1956. Słownik biograficzny, t. 5, red. K. Krajewski, Warszawa 2018
Spałek R., Jarosław Guzy. U źródeł złego i dobrego. Rozmowy z pierwszym przewodniczącym Krajowej Komisji Koordynacyjnej NZS, Warszawa 2009
Stefaniak M., Sprawa Jacka Smykała jako przykład działalności aparatu represji wobec uczestników Duszpasterstwa Akademickiego o. Huberta Czumy SJ [w:] Między Warszawą a regionem. Opozycja przedsierpniowa na Pomorzu Zachodnim, red. K. Kowalczyk, M. Paziewski, M. Stefaniak, Szczecin 2008
Sychowicz K., NSZZ „Solidarność” Region Białystok [w:] NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. 5: Polska środkowo-wschodnia, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010
Werra Z., Idea społeczeństwa obywatelskiego w działalności „pierwszego” NZS-u (1980–1981) [w:] O Polskę wolną! O Polskę solidarną! NSZZ „Solidarność” w latach 1980–1989, red. W. Polak et al., Gdańsk 2011
Wybraliśmy wolność. NZS Białystok 1980–1990, red. A. Malczyk, J. Żabiuk, Białystok 2014
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
