Orzecznictwo Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku w sprawach karnych prowadzonych w latach 1946–1955 przeciwko funkcjonariuszom UBP i MO
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, Nr 1(16) (2018), strony: 297-317
Data publikacji: 2023-03-28
Abstrakt
Jednym z zadań jakie postawiono przed wojskowymi sądami rejonowymi w momencie powoływania ich do życia było orzecznictwo w sprawach karnych, które dotyczyły funkcjonariuszy tzw. aparatu represji Polski Ludowej. W prezentowanym artykule autor starał się przedstawić, zarówno w formie opisowej, jak i w ujęciu statystycznym, jaki był ostateczny przebieg oraz rezultaty wspomnianych wyżej działań. Spośród 1648 oskarżonych funkcjonariuszy MO, UBP i SW, których sprawy trafiły do WSR w Gdańsku, skazanych zostało jedynie 934. Postawione im zarzuty dotyczyły najczęściej przypadków nadużycia władzy ze względu na korzyść osobistą, przestępstw urzędniczych i wartowniczych oraz napadów rabunkowych i różnego rodzaju czynów „plamiących” honor funkcjonariusza aparatu bezpieczeństwa państwa (bardzo często popełnionych pod wpływem alkoholu). Tylko nieliczni ubecy, milicjanci i funkcjonariusze straży więziennej stanęli przed sądem wojskowym za torturowanie, bicie lub maltretowanie podejrzanych czy skazanych. Stało się tak dlatego, że celem „władzy ludowej” generalnie nie była walka z przestępczością wśród pracowników aparatu represji, a jedynie wyszukiwanie „elementu reakcyjnego” w strukturach MBP i jego eliminacja. Poza tym większość spraw dotyczących nadużyć popełnionych przez wyżej wymienionych funkcjonariuszy w ogóle nie trafiła do wojskowych sądów rejonowych.
Słowa kluczowe
judiciary • officers • jurisdiction • Gdańsk • accused • convicted • court • prosecutors sądownictwo • funkcjonariusze • orzecznictwo • Gdańsk • oskarżeni • skazani • prokuratura • sąd
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Dariusz Burczyk, Organizacja i funkcjonowanie Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Gdańsku (1946-1955). Wybrane zagadnienia , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(17) (2019)
- Dariusz Burczyk, Nadzór Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Gdańsku nad jednostkami Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Wojsk Ochrony Pogranicza w latach 1946–1955 , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(13) (2015)