Przegląd badań nad pogromem w Kielcach w anglojęzycznej literaturze naukowej. Lata 1946–1992
Polish-Jewish Studies, No 4 (2023), pages: 287-346
Publication date: 2024-01-03
Résumé
Badania relacji z pogromu w Kielcach cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem, ale mało miejsca zostało do tej pory poświęcone temu, jak kształtowały się pamięć o pogromie i jego interpretacja poza granicami Polski. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie literatury przedmiotu, publikowanej w języku angielskim po pogromie aż do roku 1992, oraz prze- prowadzenie analizy wykorzystywanej przez autorów bazy źródłowej. Tekst przedstawia także przyczyny zainteresowania tematem, a także proces kształtowania się określonej wizji pogromu w historiografii anglojęzycznej.
Références
Atlas Polskiego Podziemia Niepodległościowego 1944–1956, red. R. Wnuk, S. Poleszak, A. Jaczyńska, M. Śladecka, Warszawa–Lublin.
Aleksiun N., Survivor Testimonies and Historical Objectivity: Polish Historiography since Neighbors, „Holocaust Studies” 2014, t. 20, nr 1–2.
Bauer Y., Flight and Rescue: Brichah. The Organized Escape of the Jewish Survivors of Eastern Europe, 1944–1948, New York 1970.
Bauer Y., HaBerihah, Tel Aviv 1970.
Bauer Y., The Jewish Emergence from Powerlessness, Toronto–Buffalo 1979; wyd. drugie University of Toronto, Toronto Press 2016.
Bauer Y., Zionism, the Holocaust, and the Road to Israel [w:] The End of the Holocaust, ed. M.R. Marrus, New York 1989.
Bender S., In the Enemy Land. The Jews of Kielce and the Region, 1939–1946, Boston 2018.
Bernstein M.H., Flight and Rescue: “Brichah” by Yehuda Bauer. New York: Random House, 1970. x + 369 pp. maps., „American Jewish Historical Quarterly” 1972, t. 61, nr 3.
Bliss-Lane A., I Saw Poland Betrayed, Indianapolis – New York 1948.
Brumberg A., Poland, the polish intelligentsia and antisemitism, „Soviet Jewish Affairs” 1990, t. 20, nr 2–3.
Bookstein J., “Variations on a legend. Dictionary of the Kielce pogrom. Ethnography, legend, and narrative”, University of Oregon 1993 [nieopublikowana praca licencjacka].
Campbell J.C., “Poland: Communism, Nationalism, Anti-Semitism” by Michael Checinski. New York: Larz-Cohl, 1982, 270 pp., „Foreign Affairs” 1982, t. 61, nr 2.
Chęciński M., The Kielce Pogrom. Some Unanswered Questions, „Soviet Jewish Affairs” 1975, t. 5, nr 1.
Chęciński M., Poland: Communism, Nationalism, Anti-Semitism, New York 1982.
Chrobaczyński J., Osaczeni, samotni, bezbronni… Refleksje po lekturze książki „»Dalej jest noc«. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski”, „Res Gestae” 2018, nr 6.
Cooper L., In the Shadow of the Polish Eagle. The Poles, the Holocaust and Beyond, London 2000.
Cotter D., The Persistent Holocaust and the Kielce Pogrom of July 1946 [w:] Ethical Implications of Large Scale Combat Operations. A Selection of Papers Presented at the 2019 Fort Leavenworth Ethics Symposium, ed. E. Ditsch, Fort Leavenworth, Kansas 2019.
Cukierman I., Nadmiar pamięci (siedem owych lat). Wspomnienia 1939–1946, Warszawa 2000.
Cymet D., Polish state antisemitism as a major factor leading to the Holocaust, „Journal of Genocide Research” 1999, t. 1, nr 2.
Cytron P., Sefer Kielce. Toldot Kehilat Kielce. Miyom Hivsuduh V’ad Churbanah, Tel Aviv 1957.
Czyżewski A., Lucjan Dobroszycki (1925–1995) – zapomniany historyk (nie tylko) Zagłady, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2022, t. 67, nr 1.
„Dalej jest noc”. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, red. B. Engelking, J. Grabowski, Warszawa 2018.
Dobroszycki L., Restoring Jewish Life in Post-War Poland, „Soviet Jewish Affairs” 1973, t. 3, nr 2.
Domański T., Korekta obrazu? Refleksje źródłoznawcze wokół książki „»Dalej jest noc«. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski”, „Polish-Jewish Studies” 2020, t. 1.
Domański T., Korekty ciąg dalszy. Odpowiedź redaktorom i współautorom książki „»Dalej jest noc«. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski”, red. B. Engelking, J. Grabowski, Warszawa 2018 na ich polemikę z moją recenzją „Korekta obrazu? Refleksje źródłoznawcze wokół książki »‘Dalej jest noc’. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski«, t. 1–2, red. Barbara Engelking, Jan Grabowski, Warszawa 2018”, Warszawa 2020.
Fleming M., Communism, Nationalism and Ethnicity in Poland, 1944–50, London – New York 2009.
Foreign Relations of the United States, 1946, t. 6: Eastern Europe. The Soviet Union, red. R. Churchill, W. Slany, United States Government Printing Office 1969.
Fredrich K.P., Das Pogrom von Kielce am 4. Juli 1946. Anmerkungen zu einigen polnischen Neuerscheinungen, „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung” 1996, t. 45, nr 3.
Gieroń R., Próby przetrwania zagłady w powiecie bocheńskim. Refleksje po lekturze artykułu Dagmary Swałtek-Niewińskiej, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2018, nr 47.
Golik D., Nowatorska noc. Kilka uwag na marginesie artykułu Karoliny Panz, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2018, nr 47.
Gontarczyk P., Między nauką a mistyfikacją, czyli o naturze piśmiennictwa prof. Jana Grabowskiego na podstawie casusu wsi Wrotnów i Międzyleś powiatu węgrowskiego, „Glaukopis” 2018, nr 36.
Goska D., Biegański. Stereotyp Polaka bydlaka w stosunkach polsko-żydowskich i amerykańskiej kulturze popularnej, Kraków 2015.
Gross J.T., Fear: Antisemitism in Poland after Auschwitz, New York 2006.
Gutman I., HaYehudim beFolin aharei Milhemet ha’Olam haSheniyah [The Jews in Poland after the Second World War], Jerusalem 1985.
Hillel M., Le massacre des survivants. En Pologne 1945–1947, Paris 1985.
Hundert G.D., Review: M. Niezabitowska, T. Tomaszewski, Remnants: “The Last Jews of Poland”, New York: Friendly Press, [1985], pp. 272, „The Polish Review” 1987, t. 32, nr 4.
Indraszczyk A., Wacław Soroka – ludowiec na emigracji. Szkic biograficzny, „Niepodległość i Pamięć” 2018, t. 25, nr 4.
Kahane D., Aharei HaMabul [After Deluge], Jerusalem 1981.
Kichelewski A., To Stay or to Go? Reconfigurations of Jewish Life in Post-War Poland, 1944– 1947 [w:] Seeking Peace in the Wake of War. Europe, 1943–1947, red. S.L. Hoffman, S. Kot, P. Romijn, O. Wieviorka, Amsterdam 2015.
Kichelewski A., In or Out? Identities and Images of Poland among Polish Jews in the Post-War Years [w:] New Directions in the History of the Jews in the Polish Lands, red. A. Polonsky, H. Węgrzynek, A. Żbikowski, Boston 2018.
Kirschbaum S., Michael Checinski, “Poland: Communism, Nationalism, Anti-Semitism”, „Canadian Slavonic Papers” 1983, t. 25, nr 4.
Kochavi A.J., The Catholic Church and Antisemitism in Poland Following World War II as Reflected in British Diplomatic Documents, „Gal-Ed” 1989, t. 11.
Koprowska K., Nocne i dzienne historie. Doświadczenie Zagłady na polskiej prowincji (O książce „»Dalej jest noc«. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski)”, „Wielogłos” 2019, nr 36.
Kassow S., „Like Trees Marked for Cutting”: The Jewish Struggle for Survival in Nazi-Occupied Provincial Poland, „Yad Vashem Studies” 2020, nr 48.
Kersten K., Pogrom of Jews in Kielce on July 4, 1946, „Acta Poloniae Historica” 1997, nr 76.
Kopciowski A., Book Reviews. Barbara Engelking and Jan Grabowski, eds., “»Dalej jest noc«. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski [Night Without an End. The Fate of Jews in Selected Counties of Occupied Poland] (Warsaw: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2018), „The Polish Review” 2020, t. 65, nr 2.
Kovács É., Limits of Universalization: The European Memory Sites of Genocide, „Journal of Genocide Research” 2018, t. 20, nr 4.
Kugelmass J., The Rites of the Tribe. The Meaning of Poland for American Jewish Tourists, „YIVO Annual”, t. 21: Going Home, Evanston 1993.
Lehnstaedt S., Review of: Barbara Engelking and Jan Grabowski (eds.), „»Dalej jest noc«. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski” [Night Without an End. Fate of Jews in Selected Counties of Occupied Poland], 2 vols., Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa, 2018, 871 + 835 pp., „Acta Poloniae Historica” 2020, nr 121.
Maischein H., The Historicity of the Witness: The Polish Relationship to Jews and Germans in the Polish Memory Discourse of the Holocaust [w:] Jews and Germans in Eastern Europe. Shared and Comparative Histories, ed. T. Grill, Berlin–Boston 2018.
Meducki S., Wrona Z., Antyżydowskie wydarzenia kieleckie 4 lipca 1946. Dokumenty i materiały, t. 1, Kielce 1992.
Mendelsohn E., “Poland: Communism, Nationalism, Anti-Semitism” by Michael Checinski. New York, Karz-Cohl Publishing, 1982. 289 pp., „Political Science Quarterly” 1984, t. 99, nr 1.
Mendelsohn E., Reviewed Works: “Philo-Semitic and Anti-Jewish Attitudes in Post-Holocaust Poland” by Marian Mushkat; “A Surplus of Memory. Chronicle of the Warsaw Ghetto Uprising” by Yitzhak Zuckerman, B. Harshav, „The Slavonic and East European Review” 1994, t. 72, nr 3.
Mikołajczyk S., The Rape of Poland. Pattern of Soviet Agression, New York 1948.
Mushkat M., Philo-Semitic and Anti-Jewish Attitudes in Post-Holocaust Poland, Queenston–Lampeter 1992.
Polonsky A., Jews in Eastern Europe after World War II: Documents from the British Foreign Office, „Soviet Jewish Affairs” 1980, t. 10, nr 1.
Porter-Szűcs B., Faith and Fatherland: Catholicism, Modernity, and Poland, Oxford 2011.
Prażmowska A.J., Michael Chęciński, “Poland, Communism, Nationalism, Anti-Semitism”, Kanz-Cohl Publishing Inc., New York, 1982, viii + 289 pp., „Soviet Studies” 1983, t. 35, nr 3.
Rogulski T., Recenzja: „»Dalej jest noc«. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski”, „Glaukopis” 2018, nr 36.
Rubin A., Facts and Fictions about the Rescue of the Polish Jewry during the Holocaust, t. 6: The Kielce Pogrom. Spontaneity, Provocation or Part of a Country-Wide Scheme?, Tel Aviv 2004.
Schiller R., The History of Anti-Semitism in Kielce during the Holocaust Era, „The Kielce-Radom Special Interest Group Journal” 2002, t. 6, nr 3.
Semczyszyn M., Nielegalna emigracja Żydów z Polski 1944–1947 – kontekst międzynarodowy, „Dzieje Najnowsze” 2018, t. 50, z. 1.
Shapiro L., Poland [w:] American Jewish Year Book, t. 49: 1947–1948/5708, red. H. Schneiderman, M. Fine, Philadelphia 1947.
Shneiderman S.L., Between Fear and Hope, New York 1947.
Shneiderman S.L., The Warsaw Heresy, New York 1959.
Shtokfish D., Al betenu she-harav-Fun der khorever heym [About our house which was devastated], Tel Aviv 1981.
Smolar A., Jews as a Polish Problem, „Daedalus” 1987, t. 116, nr 2.
Snyder T., Bloodlands. Europe between Hitler and Stalin, New York 2010.
Soroka W.W., A Book That Shocks and Frightens (On the Pattern of Poland’s Subjugation), „The Polish Review” 1983, t. 28, nr 4.
Stach S., „It Was the Poles” or How Emanuel Ringelblum Was Instrumentalized by Expellees in West Germany. On the History of the Book Ghetto Warschau: Tagebucher aus dem Chaos, „Czech Journal of Contemporary History” 2018, nr 6.
Stouffer S.A., Lumsdaine A.A., Lumsdaine M.H., Williams Jr. R.M., Smith M.B., Janis I.L., Star S.A., Cottrell Jr. L.S., The American Soldier: Combat and Its Aftermath, t. 2, Princeton 1949.
Subotić J., Yellow Star, Red Star. Holocaust Remembrance after Communism, London 2019.
Szaynok B., The Pogrom of Jews in Kielce, July 4, 1946, „Yad Vashem Studies” 1992, t. 22.
Szaynok B., Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r., Warszawa 1992.
Śmietanka-Kruszelnicki R., Podziemie poakowskie na Kielecczyźnie w latach 1945–1948, Kielce 2002.
Śmietanka-Kruszelnicki R., Pogrom w Kielcach – podziemie w roli oskarżonego [w:] Wokół pogromu kieleckiego, t. 1, red. Ł. Kamiński, J. Żaryn, Warszawa 2006.
Śmietanka-Kruszelnicki R., Między tezą, hipotezą a fikcją literacką – opowieść o pogromie Żydów w Kielcach – recenzja książki Joanny Tokarskiej-Bakir, „Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego”, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2018, t. 1, t. 2: Dokumenty, „Polish-Jewish Studies” 2020, nr 1.
Tenenbaum J., In Search of Lost People, New York 1948.
Tokarska-Bakir J., Błąd pomiaru. O artykule Barbary Engelking, Powiat bielski, „Teksty Drugie” 2018, nr 5.
Tokarska-Bakir J., Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego, t. 1–2, Warszawa 2018.
Tokarska-Bakir J., Odpowiedz na recenzje Bożeny Szaynok i Marcina Zaremby, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2018, t. 14.
Tokarska-Bakir J., Sous anathéme [w:] Les Polonais et la Shoah: une nouvelle école historique, red. A. Kichelewski, J. Lyon-Caen, J.Ch. Szurek, A. Wieviorka, Paris 2019.
Tokarska-Bakir J., Miazga. Odpowiedź Ryszardowi Śmietance-Kruszelnickiemu, „Studia Litteraria et Historica” 2021, nr 10.
Tonini C., The Jews in Poland after the Second World War. Most Recent Contributions of Polish History, „Quest. Issues in Contemporary Jewish History” 2010, nr 1.
Weinryb B.D., Poland [w:] The Jews in the Soviet Satellites, red. P. Meyer, B.D. Weinryb, E. Duschinsky, N. Sylvain, Syracuse 1953.
Wieczorek P., Oblicza zbrodni. Pogrom kielecki w świetle polskojęzycznej prasy żydowskiej [w:] Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, t. 4: Holokaust i powojnie (1939–1946), red. A. Grabski, Warszawa 2019.
Wokół pogromu kieleckiego, t. 1, red. Ł. Kamiński, J. Żaryn, Warszawa 2006.
Wokół pogromu kieleckiego, t. 2, red. Ł. Bukowski, A. Jankowski, J. Żaryn, Warszawa 2008.
Zaremba M., Efekt Lucyfera w polskim powiecie (na marginesie „»Dalej jest noc«. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski”, red. Barbara Engelking, Jan Grabowski, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2018, t. I–II, 1640 ss., „Przegląd Historyczny” 2018, t. 110, z. 1.
Żaryn J., Hierarchia Kościoła katolickiego wobec relacji polsko-żydowskich w latach 1945–1947 [w:] Wokół pogromu kieleckiego, t. 1, red. Ł. Kamiński, J. Żaryn, Warszawa 2006.
Licence
(c) Tous droits réservés Polish-Jewish Studies 2023
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International.