okładka

Vol. 35 No. 1 (2020)

ISSN:
1427-7476

Section: Studia

Outline of the Foreign Activity of the First Solidarity in the Light of Polish Documents

Remembrance and Justice, Vol. 35 No. 1 (2020), pages: 172-198

Publication date: 2020-06-30

https://doi.org/10.48261/pis203508

Abstract

In the years 1980–1981, the Solidarity Trade Union conducted activities abroad, encroaching upon areas that up to then had been the sole domain of the PRL authorities. The goal of this article is to answer the question: what was the direction and specific nature of those activities, and did they get results? A secondary issue is how the PZPR leadership reacted to the union’s foreign initiatives. Documents of Solidarity, the Ministry of Internal Affairs, the Ministry of Foreign Affairs and the Political Bureau of the PZPR Central Committee are analysed. The foreign activities of Solidarity grew after the trade union was registered in November 1980. The main addressees of its ‘foreign policy’ were the key trade unions in democratic states and centres of the Polish diaspora. Solidarity’s internationalisation of the movement was successful – the union corresponded with syndicates in 18 countries around the world. It sent delegations on at least 40 trips abroad in connection with study, trade unions and promotion; its members attended audiences with Pope John Paul II. The union gained material support, particularly deliveries of printing equipment. Its “To the Rescue” Medicine Bank was effective, bringing in foreign medical aid valued at 3,650,000 dollars. The foreign activities of Solidarity were not a subject of discussion among the party leadership, which did have access, however, to reports by state institutions that were observing what the union was up to abroad.


Dokumenty KKP (19 XI 1980 r. – 4 VI 1981 r.), Gdańsk 1981.

Dokumenty Krajowej Komisji Porozumiewawczej i Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” (1980–1981), wstęp i oprac. T. Kozłowski, Warszawa 2012.

I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Stenogramy, t. 1: I tura, oprac. i red. G. Majchrzak, J.M. Owsiński, Warszawa 2011.

I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Stenogramy, t. 2: II tura, cz. 1, oprac. i red. G. Majchrzak, J.M. Owsiński, Warszawa 2013.

I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Stenogramy, t. 2: II tura, cz. 2, oprac. i red. G. Majchrzak, J.M. Owsiński, Warszawa 2013.

Krajowa Komisja Porozumiewawcza NSZZ „Solidarność”. Posiedzenie w dniach 31 III – 1 IV 1981 r., Warszawa 1987.

Grzelak G., Uwagi dot. artykułu Katarzyny Wilczok pt. „Zarys działalności zagranicznej pierwszej „Solidarności” w świetle polskich dokumentów” (wersja robocza) (notatka w zbiorach autorki).

Relacja Andrzeja Gwiazdy i Joanny Dudy-Gwiazdy, Gdańsk, 21 VIII 2020 r. (w zbiorach autorki).

Relacja Lecha Wałęsy, Gdańsk, 21 VIII 2020 r. (w zbiorach autorki).

Blažek P., Czechosłowacja a kryzys w Polsce w latach 1980–1981 [w:] Świat wobec „Solidarności” 1980–1989, red. P. Jaworski, Ł. Kamiński, Warszawa 2013.

Cenckiewicz S., Anna Walentynowicz. Życie i działalność Anny Walentynowicz na tle epoki (1929–2010), Poznań 2010.

Christiaens K., Międzynarodowa Konfederacja Wolnych Związków Zawodowych i Światowa Konfederacja Pracy wobec powstania, zawieszenia i delegalizacji NSZZ „Solidarność” w latach 1980–1989 [w:] Świat wobec „Solidarności” 1980–1989, red. P. Jaworski, Ł. Kamiński, Warszawa 2013.

Chwalba A., Czasy „Solidarności”. Francuscy związkowcy i NSZZ „Solidarność” 1980–1990, Kraków 1997.

Faraldo J.M., Hiszpania wobec „Solidarności” [w:] Świat wobec „Solidarności” 1980–1989, red. P. Jaworski, Ł. Kamiński, Warszawa 2013.

Friszke A., Rewolucja Solidarności 1980–1981, Kraków 2014.

Frybes., Społeczne reakcje Zachodu na fenomen „Solidarności” i rola emigracyjnych struktur Związku 1980–1989 [w:] NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. 2: Ruch społeczny, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.

Georgi F., Samorządność – mit samorządnego socjalizmu i „francuski entuzjazm” wobec NSZZ „Solidarność” [w:] Świat wobec „Solidarności” 1980–1989, red. P. Jaworski, Ł. Kamiński, Warszawa 2013.

Goddeeris I., Międzynarodowa Organizacja Pracy i NSZZ „Solidarność” [w:] Świat wobec „Solidarności” 1980–1989, red. P. Jaworski, Ł. Kamiński, Warszawa 2013.

Heruday-Kiełczewska M., „Solidarność” nad Sekwaną. Działalność Komitetu Koordynacyjnego NSZZ „Solidarność” w Paryżu 1981–1989, Gdańsk 2016.

Jaworski P., Most przez Bałtyk. Szwecja wobec „Solidarności” 1980–1982, Warszawa 2017.

Jaworski P., Szwedzka pomoc dla Polski i Solidarności w latach 1980–1981 [w:] Czas przełomu. Solidarność 1980–1981, red. W. Polak, P. Ruchlewski, J. Kufel, Gdańsk 2010.

Karaś D., Sterlingow M., Walentynowicz. Anna szuka raju, Kraków 2020.

Laskiewicz B., Działalność Fundacji Pomocy Medycznej dla Polski (Medical Aid for Poland Found) 1981–2009 [w:] Rola Polonii w uzyskaniu pomocy przez naród polski od społeczności międzynarodowej w latach 1981–1989, red. M.S. Wolański, Zielona Góra 2010.

Laskiewicz B., Medical Aid for Poland Fund 1981–2009, http://www.mapf.org.uk/Laskiewicz_MAPF_2009.pdf.

Majchrzak G., Krajowa Komisja Porozumiewawcza, Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, www.encysol.pl.

Majchrzak G., Niebezpieczny dokument: Posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej, „Wolność i Solidarność” 2011, nr 2.

Misgeld K., W ramach światowego poparcia. Szwedzkie związki zawodowe wobec NSZZ „Solidarność” [w:] Świat wobec „Solidarności” 1980–1989, red. P. Jaworski, Ł. Kamiński, Warszawa 2013.

Pleskot P., Kłopotliwa panna „S”. Postawy polityczne Zachodu wobec „Solidarności” na tle stosunków z PRL (1980–1989), Warszawa 2013.

Pleskot P., Solidarność na Antypodach. Inicjatywy solidarnościowe polskiej diaspory w Australii (1980–1989), Warszawa 2014.

Sokulski M., Sytuacja w Polsce w latach 1978–1981 w świetle dokumentów najwyższych władz jugosłowiańskich [w:] Świat wobec „Solidarności” 1980–1989, red. P. Jaworski, Ł. Kamiński, Warszawa 2013.

Sołtys E., Działalność Kanadyjsko-Polskiego Instytutu Badawczego w Toronto. Polonia kanadyjska z pomocą Polsce [w:] Rola Polonii w uzyskaniu pomocy przez naród polski od społeczności międzynarodowej w latach 1981–1989, red. M.S. Wolański, Zielona Góra 2010.

Strękowski J., Bohaterowie Europy. Norwegia Polsce 1976–1989, Lublin 2005.

Wilczok K., Radykałowie „Solidarności”. Kierownictwo MKZ Katowice w sporze o program i taktykę działania NSZZ „Solidarność” w latach 1980–1981, Warszawa 2019.

Wojdon J., „W jedności siła”. Kongres Polonii Amerykańskiej w latach 1968–1988, Toruń 2008.

Wróbel J., Polonia chicagowska w dobie „Solidarności” 1980–1989, Łódź 2012.

okładka

Vol. 35 No. 1 (2020)

ISSN:
1427-7476

Data publikacji:
2020-06-30

Dział: Studia