okładka

Bd. 28 Nr. 2 (2016)

ISSN:
1427-7476

Section: Varia

Gustaw Herling-Grudziński a PRL - perspektywa realisty z Neapolu

Rafał Łatka

IPN Warszawa

Pamięć i Sprawiedliwość, Bd. 28 Nr. 2 (2016), pages: 485-511

Publication date: 2016-06-30

Abstract

Zasadniczym celem analizy jest dokładne przedstawienie stosunku autora Innego Świata do PRL i przekonywujące udowodnienie tezy, że twórczość Gustawa Herlinga-Grudzińskiego cechuję niezwykły wśród polskich twórców realizm, który przejawiał się na kilku zróżnicowanych płaszczyznach: braku intelektualnych złudzeń w spojrzeniu na rzeczywistość Polski ,,ludowej”, na rozważnym i możliwie nie-emocjonalnym przedstawianiu własnych przemyśleń oraz dokonywaniu wartościowych uogólnień. Wspomniany realizm przejawiał się przede wszystkim w: opisie funkcjonowania systemu komunistycznego w Polsce oraz w ocenie postaw pisarzy wobec rzeczywistości Polski ,,ludowej’.

Aron Raymond, Opium intelektualistów, Warszawa 2000

Bielska-Krawczyk Joanna, Świat w sąsiedztwie zaświatów. Gustaw Herling-Grudziński. Krystyna Herling-Grudzińska. Jan Lebenstein, Kraków 2011

Bolecki Włodzimierz, Ciemna miłość. Szkice do portretu Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Kraków 2005

Bolecki Włodzimierz, Masions Laffite, 13 grudnia, [w:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 273-287

Bolecki Włodzimierz, Posłowie, [do:] G. Heling-Grudziński, Cud, Dżuma w Neapolu. Lekcja literatury z Włodzimierzem Boleckim, Kraków 1998, s. 72-74

Borkowska Grażyna, Gustaw Herling-Grudziński korzenie twórczości, [w:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 178-192

Czarnik Oskar Sebastian, Między dwoma sierpniami. Polska kultura literacka w latach 1944- 1980, Warszawa 1993

Dudek Antoni, Gryz Ryszard, Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków 2006

Eisler Jerzy, Hierarchowie Kościoła katolickiego wobec kryzysów politycznych 1956, 1968, 1970, [w:] Społeczeństwo. Państwo. Kościół (1945-2000) Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej, Szczecin 15-16 VI 2000 r., red. A. Kawecki, K. Kowalczyk, A. Kubaj, Szczecin 2000, s. 35-40

Eisler Jerzy, Siedmiu wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR, Warszawa 2014

Frankiewicz Stefan, Przedmowa, [do:] Gustaw Herling-Grudziński – Abp Józef Życiński. Pięć dialogów, Warszawa 1999, s. I-VIII

Giedroyc Jerzy, Autobiografia na cztery ręce, oprac., K. Pomian, Warszawa 1996

Grochowska Magdalena, Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu, Warszawa 2014

Gustaw Herling-Grudziński – Abp Józef Życiński. Pięć dialogów, Warszawa 1999

Heller Michał, Polska w oczach Moskwy, Paryż 1984

Herling-Grudziński Gustaw, Dzieła zebrane tom. 1. Recenzje, szkice, rozprawy literackie 1935-1946, Kraków 2009

Herling-Grudziński Gustaw, Dzieła zebrane tom. 2. Recenzje, szkice, rozprawy literackie 1947-1956, Kraków 2010

Herling-Grudziński Gustaw, Dzieła zebrane tom. 3. Recenzje, szkice, rozprawy literackie 1957-1988 i komentarze z Radia Wolna Europa 1955-1967, Kraków 2014

Herling-Grudziński Gustaw, Dziennik pisany nocą, Tom 1 1971-1981, Kraków 2011

Herling-Grudziński Gustaw, Dziennik pisany nocą, Tom 2 1982-1992, Kraków 2012

Herling-Grudziński Gustaw, Dziennik pisany nocą, Tom 3: 1993-2000, Kraków 2012

Herling-Grudziński Gustaw, Inny Świat, Kraków 2010

Herling-Grudziński Gustaw, Najkrótszy przewodnik po sobie samym, Kraków 2009

Herling- Grudziński Gustaw, Upiory rewolucji, Lublin 1999

Herling-Grudziński Gustaw, Bolecki Włodzimierz, Rozmowy w Dragonei, Warszawa 1997

Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997

Jeleński Konstanty A., Portret dekady z wizerunkiem autora w lewym rogu, [w:] Herling-Grudziński i krytycy, Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 324-329

Judt Tony, Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty, Warszawa 2014

Judt Tony, Historia niedokończona. Francuscy intelektualiści 1944- 1956, Warszawa 2012

Karpiński Wojciech, Proza Herlinga-Grudzińskiego, [w:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 22-28

Kimla Piotr, Historycy- politycy jako źródło realizmu politycznego, Kraków 2009

Kornat Marek, Sowietologia polska na uchodźstwie (1945- 1989) Główne idee, [w:] Polskie wizje i oceny komunizmu po 1939 r., red. R. Łatka, B. Szlachta, Kraków 2015, s. 275-328

Kołakowski Leszek, Główne nurty marksizmu t.1- 3, Warszawa 2009

Kowalczyk Andrzej Stanisław, Giedroyc i ,,Kultura”, Wrocław 1999

Kowalczyk Andrzej Stanisław, Wena do polityki. O Giedroyciu i Mieroszewskim, Warszawa 2014

Kudelski Zdzisław, Gustaw Herling-Grudziński i ,,Kultura” paryska (1947-1996). Fakty- historia- świadectwa, Lublin 2013

Kudelski Zdzisław, Pielgrzym Świętokrzyski. Szkice o Herlingu-Grudzińskim, Lublin 1991

Kudelski, Posłowie, [do:] G. Herling-Grudziński, Dziennik pisany nocą 1984- 1988, Warszawa 1996

Kudelski Zdzisław, Posłowie, [do:] G. Herling-Grudziński, Wyjścia z milczenia, oprac. Z. Kudelski, Warszawa 1993

Kudelski Zdzisław, Posłowie, [do:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997

Kudelski Zdzisław, Studia o Herlingu-Grudzińskim. Twórczość- recepcja- biografia, Lublin 1998

Ligarski Sebastian, ,,Intelektualiści polscy milczą zupełnie”. Grudzień 1970- styczeń 1971 w Szczecinie, Szczecin 2010.

Łatka Rafał, Czy prymasa Wyszyńskiego możemy określać mianem realisty politycznego?, [w:] Realizm polityczny, red. R. Łatka, ,,Politeja” nr 25 (2013), s. 201-212

Łatka Rafał, Komunizm w Dzienniku pisanym nocą Gustawa Herlinga- Grudzińskiego, [w:] Polskie wizje i oceny komunizmu po 1939 r., red. R. Łatka, B. Szlachta, Kraków 2015, s. 455-481

Łatka Rafał, Kościół katolicki wobec sytuacji ekonomiczno-społecznej w czasie pierwszej Solidarności, [w:] Polityka a ekonomia, red. M. Kaleta, M. Ślepowroński, Kraków 2012, s. 57-64

Łatka Rafał, Kościół wobec „Solidarności” czyli wsparcie idei niezależnych związków zawodowych, [w:] Kościoły i inne związki wyznaniowe w służbie dobru wspólnemu, red. W. Uruszczak, K. Krzysztofek, M. Mikuła, Kraków 2014, s. 335-345

Łatka Rafał, Oceny zaangażowania polskich pisarzy w komunizm. Zróżnicowane perspektywy (1944-1989), ,,Glaukopis” 2015 nr 32, s. 86-111

Łatka Rafał, Rola pisarza w czasach komunizmu w dzienniku Jana Józefa Szczepańskiego, [w:] Doświadczenie komunizmu, pamięć i język- spojrzenie w kierunku teorii, red. P. Zemszał, Toruń 2016, w druku

Łatka Rafał, Wstęp, [do:] Realizm polityczny, red. R. Łatka, ,,Politeja” nr 25 (2013), s. 5-16

Machcewicz Paweł, Polski rok 1956, Warszawa 1993

Micewski Andrzej, Kościół wobec Solidarności i stanu wojennego, Paryż 1987

Michnik Adam, Zapis czasu (nad Dziennikiem pisanym nocą 1980- 1984), [w:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 359-374

Morawski Dominik, Rozmowa z Gustawem Herlingiem- Grudzińskim, [w:] Z. Kudelski, Spotkania z paryską ,,Kulturą”, Warszawa 1995, s. 107-110

Operacja ,,Lato- 80”. Preludium stanu wojennego 1980- 1981, oprac. P. Raina, M. Zbrożek, Pelpin 2003

Polskie wizje i oceny komunizmu po 1939 r., red. R. Łatka, B. Szlachta, Kraków 2015

Pytania bez odpowiedzi. Z Markiem Nowakowskim rozmawia Grzegorz Eberhardt, ,,Glaukopis” 2012 nr 27, s.12-24

Raina Peter, Kościół a państwo w świetle akt Wydziałów ds. Wyznań 1967-1969. Próby kontroli Kościoła, wydarzenia marcowe, interwencja w Czechosłowacji, Warszawa 1994

Raina Peter, Kościół Katolicki a Solidarność, Warszawa 2005

Rachunek pamięci, Warszawa 2012

Rokicki Konrad, Literaci. Relacje między literatami a władzami PRL w latach 1956-1970, Warszawa 2011

Rozmowy na koniec wieku 2, red. K. Jankowska, P. Mucharski, Kraków 1998

Sawicka Elżbieta, Widok z wieży. Rozmowy z Gustawem Herlingiem- Grudzińskim, Warszawa 1997

Sowiński Kazimierz, Widziane od środka, [w:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 315-320

Szlachta Bogdan, Realizm w polskiej myśli politycznej XVI w. (wprowadzenie do badań), [w:] Patriotyzm i zdrada. Granice realizmu i idealizmu w polityce i myśli polskiej, red. J. Kloczkowski, M. Szułdrzyński, Kraków 2008, s. 13-26

Szaruga L., Szczerość i prawda, [w:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 12-21

Szczepański Jan Józef, Dziennik, tom III: 1964- 1972, Kraków 2013

Szczepański Jan Józef, Dziennik tom IV: 1973- 1980, Kraków 2015

Szczepański Jan Józef, Kadencja, Warszawa 2010

Trznadel Jacek, Hańba domowa, Lublin 1990

Urban Urszula, Władza ludowa a literaci. Polityka władz wobec środowiska Związku Zawodowego Literatów Polskich 1947-1950, Warszawa 2006

Urbanek Mariusz, Broniewski. Miłość, wódka, polityka, Warszawa 2011

Urbanowski Maciej, Od Brzozowskiego do Herberta, Łomianki 2014

Urbankowski Bohdan, Czerwona msza, czyli uśmiech Stalina t. 1-2, Warszawa 2012

Waszkiewicz Zofia, Zwolennicy i kontestatorzy postawy prymasa Polski Józefa Glempa, [w:] Kościoły chrześcijańskie w systemach totalitarnych, red. J. Kłaczkow, W. Rozynkowski, Toruń 2012, s. 516-550

Waśko Andrzej, Barbaria i widmo. Zbigniew Herbert wobec komunizmu, [w:] Polskie wizje i oceny komunizmu po 1939 r., red. R. Łatka, B. Szlachta, Kraków 2015, s. 483-496

Waśko Andrzej, Prawda i parabola. O Gustawie Herlingu-Grudzińskim, [w:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 95-109

Wat Andrzej, Mój wiek. Pamiętnik mówiony, tom 1-2, Kraków 2011

Wielomski Adam, Realizm polityczny, [w:] Encyklopedia Polityczna, red. J. Bartyzel, B. Szlachta, A. Wielomski, Radom 2007, s. 348

Wojtczak Mieczysław, Wielką i mniejszą literą. Literatura i polityka w pierwszym ćwierćwieczu PRL, Warszawa 2014

Woźniakowski Krzysztof, Między ubezwłasnowolnieniem a opozycją. Związek Literatów Polskich w latach 1949- 1959, Kraków 1990

Wysłouch Seweryna, Twarze Herlinga, [w:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 139-144

Zaleski Marek, Herling-Grudziński jako krytyk literatury polskiej, [w:] Herling-Grudziński i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. Z. Kudelski, Lublin 1997, s. 388- 396

Żaryn Jan, Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1945- 1989), Warszawa 2003

Łatka, R. (2016). Gustaw Herling-Grudziński a PRL - perspektywa realisty z Neapolu. Pamięć I Sprawiedliwość, 28(2), 485–511. Abgerufen von https://czasopisma.ipn.gov.pl/index.php/pis/article/view/182

Statistics

Downloads

Keine Nutzungsdaten vorhanden.

Share it

Share |
okładka

Bd. 28 Nr. 2 (2016)

ISSN:
1427-7476

Data publikacji:
2016-06-30

Dział: Varia