Język Polski
English
Życiorys pisany na nowo. Nieznane fakty z życia ks. Karola Nawy
Anna Badura
https://orcid.org/0000-0002-0797-900X
Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Katowicach
Biogram(ur. 1976), dr, od 2001 r. pracownik Oddziałowego Archiwum IPN w Katowicach, obecnie na stanowisku głównego specjalisty. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół najnowszej historii Górnego Śląska i Kościoła katolickiego. Jest współautorką edycji źródeł, m.in. Operacja "Zorza". Wizyta papieża Jana Pawła II w Katowicach w 1983 roku w dokumentach Służby Bezpieczeństwa, Katowice–Warszawa 2019 (wraz z G. Kołkiem, T. Marszałkiem i A. Przewłoką), wystawy "Wstańcie, chodźmy… Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski" (wraz z R. Mozgolem i A. Sznajderem, 2019), autorką artykułów naukowych, np. ostatnio Akcja dekrucyfikacyjna w szkołach województwa katowickiego w latach 1984–1985 [w:] Relacje Kościół–państwo na Górnym Śląsku w latach 1945–1989. Konflikt ideologiczny, red. A. Dziurok (Katowice–Warszawa 2019, s. 281–306); Ośrodki Duszpasterstwa Akademickiego w Zagłębiu Dąbrowskim w świetle dokumentów Służby Bezpieczeństwa [w:] Wiara i Niepodległość. Religijne i patriotyczne tradycje terenów diecezji sosnowieckiej (XIX–XX wiek), red. A. Dziurok, ks. M. Trąba (Katowice–Warszawa–Sosnowiec 2019, s. 585–622) oraz kilku artykułów popularnonaukowych opublikowanych w "CzasyPiśmie". Współpracuje podczas tworzenia portali edukacyjnych IPN (wybór materiałów dotyczących Górnego Śląska, teksty wprowadzające)
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, Nr 18 (2020), strony: 345-385
Data publikacji: 2023-03-29
https://doi.org/10.48261/ARPRL201811
PDF
Abstrakt
Artykuł Życiorys pisany na nowo. Nieznane fakty z życia ks. Karola Nawy stanowi uzupełnienie znanych biogramów księdza Nawy, skazanego w 1961 r. na trzy lata więzienia za nieprawidłowości zaistniałe podczas budowy kościoła pw. Ducha Świętego w Chorzowie. W pracy poruszono sprawę pozyskania księdza do współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa jako tajnego współpracownika o pseudonimie „Doktor”. Na podstawie dokumentacji funduszu operacyjnego i materiałów administracyjnych Wydziału IV SB KW MO/WUSW w Katowicach ustalono czas jej trwania, częstotliwość spotkań z funkcjonariuszami SB i wysokość otrzymywanych wynagrodzeń. Osobno opisano i przeanalizowano informacje przekazywane przez TW „Doktor” i plany ich wykorzystania w resorcie spraw wewnętrznych. W podsumowaniu przedstawiono sytuację duchownego po opuszczeniu przez niego więzienia, jego relacje z biskupami katowickimi i hipotezę co do motywów podjęcia przez niego współpracy z SB.
Słowa kluczowe
Karol Nawa • ksiądz • więzienie • tajna współpraca • Doktor Karol Nawa • priest • prison • secret collaboration • Doktor
Bibliografia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Katowicach (AIPN Ka)
Dziuba A., Bomby w Zagórzu. Część I: Ostrzeżenie dla Chruszczowa, "Pamięć.pl" 2013, nr 1(10)
Dziuba A., Bomby w Zagórzu. Część II: Zamach na Gomułkę, "Pamięć.pl" 2013, nr 2(11)
Dziurok A., Kruchtoizacja. Polityka władz partyjno-państwowych wobec Kościoła katolickiego w latach 1945–1956 w województwie śląskim/katowickim, Katowice 2012
Dziurok A., Służba Bezpieczeństwa wobec budownictwa sakralnego na terenie Chorzowa, „Zeszyty Chorzowskie” 2005, t. 8, red. Z. Kapała
Jeziorski H., Ksiądz Karol Nawa (1962–1987) [w:] K. Nawa, Budowaliśmy nowy kościół w Rojcy, Katowice 1996
Krawczyk J.A., Losy śląskiego kapłana – kanonik dr Karol Nawa, "CzasyPismo" 2017, nr 2(12)
Marek Ł., "Kler to nasz wróg". Polityka władz państwowych wobec Kościoła katolickiego na terenie województwa katowickiego w latach 1956–1970, Katowice 2009
Marek Ł., Aparat bezpieczeństwa wobec kurii katowickiej w latach 1956–1970 [w:] Aparat bezpieczeństwa wobec kurii biskupich w Polsce, red. A. Dziurok, Warszawa 2009
Nawa Karol [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945–1989, t. 3, red. J. Myszor, Warszawa 2006
Skworc W., Budownictwo kościołów w diecezji katowickiej w latach 1945–1989, Katowice 1996
Smolec J., Śp. Ksiądz kanonik Karol Nawa, „Wiadomości Archidiecezjalne” 2013, nr 1. Zając Jerzy (od 1980 r. Zaczyński Jerzy) [w:] Kadra bezpieki 1945–1990. Obsada stanowisk kierowniczych aparatu bezpieczeństwa w województwach śląskim/katowickim, bielskim i częstochowskim, wstęp i red. W. Dubiański, A. Dziuba, A. Dziurok, Katowice 2009
http://www.kuria.katowice.pl/index.php/informacje-biece/2792-pogrzeb-ks-karola-nawy, dostęp 24 IX 2019 r.
https://silesia.edu.pl/index.php?title=Ko%C5%82odziej_Henryk_1942, dostęp 30 VIII 2019 r.
https://silesia.edu.pl/index.php?title=Nawa_Karol, dostęp 23 IX 2019 r.
https://silesia.edu.pl/index.php?title=Parafia_Ducha_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Chorzowie, dostęp 3 IX 2019 r.
https://silesia.edu.pl/index.php?title=Wo%C5%BAnica_Franciszek, dostęp12 VIII 2019 r.
https://www.zus.pl/baza-wiedzy/skladki-wskazniki-odsetki/wskazniki/przecietne-wynagrodzenie-w-latach, dostęp 24 IX 2019 r.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
