Eugeniusz Niedzielin (1916–1973), pułkownik, szef Sekcji Śledczej Okręgowego Zarządu Informacji nr 8 w Gdyni, oprawca komandorów w tzw. spisku komandorów
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, Nr 1(12) (2014), strony: 317-328
Data publikacji: 2023-03-28
Abstrakt
Główny Zarząd Informacji Wojska Polskiego, znana również pod nazwą Informacja Wojskowa, powstał 14 maja 1943 r. wraz z 1 Dywizją Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Była tworzona i kontrolowana przez kontrwywiad sowieckiego wojska – SMIERSZ. Mimo szczątkowych informacji na temat GZI, historycy są wstanie przedstawić historię tej złowrogiej organizacji. Nie wiele jednak wiadomo o ludziach w niej pracujących. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie jednego z najbardziej znanych funkcjonariuszy Informacji Wojskowej – Eugeniusza Niedzielina. Niedzielin urodził się 21 sierpnia 1916 r., w Kolonii Izaaka, w województwie białostockim, w rodzinie komunistycznego aparatczyka Włodzimierza (w Komunistycznej Partii Polski w latach 1929–1938, a od 1945 roku w Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii bolszewików) oraz Walerii z d. Szymborska. Eugeniusz Niedzielin pracował w Organach Informacji Wojskowej przez osiem lat. Przez ten czas zdążył awansować na majora (swoją służbę zakończył na stopniu pułkownika), a także otrzymać przydomek „kata narodu” i jednego z najbrutalniejszych oficerów śledczych. Był jednym z wielu funkcjonariuszy Informacji Wojskowej, którzy nigdy nie ponieśli odpowiedzialności za swoje zbrodnie.
Bibliografia
AIPN, 2174/8265, Akta osobowe Eugeniusza Niedzielina (paginacja komputerowa), k. 4–6, 9–15, 18, 20–22, 24–25, 27–56, 58–74, 76–77
AIPN Gd, 253/40, AIPN Gd, 253/1204, AIPN Gd, 425/43, AIPN Gd, 425/44, AIPN Gd, 425/45; Z. Mierzwiński, Generałowie II Rzeczypospolitej, Warszawa 1990, s. 68
E. Obertyński, Noc komandorów. Gdynia 1994, s. 45–46, 50, 52–55, 83–84, 95, 113, 123, 137
J. Poksiński, „TUN”. Tatar – Utnik – Nowicki. Represje wobec oficerów Wojska Polskiego w latach 1949–1956, Warszawa 1992, s. 65–66, 158, 165
P. Semków, Informacja Marynarki Wojennej w latach 1945–1957, Warszawa 2006, s. 121–123, 127
Z. Węglarz, Niezłomny. Autobiografia komandora Zbigniewa Węglarza, Warszawa 2011, s. 154–155; Raport komisji Mazura, ttp://wyborcza.pl/1,76842,7603376,Raport_komisji_Mazura.html [dostęp 26 II 2010]
Z. Palski, Sprawa rozliczeń zamknęła się praktycznie 1959 r. Milczenie trwało długo, http://new-arch.rp.pl/artykul/210306_Milczenie_trwalo_dlugo.
html [dostęp 15 III 2010]
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Krzysztof Dziadziuszko, Jerzy Szerszeń (1919–1973), pułkownik, oficer Armii Czerwonej, szef Okręgowego Zarządu Informacji nr 8, nadzorca śledztw prowadzonych przez Informację Wojskową, m.in. w sprawie tzw. spisku komandorów , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(12) (2014)
- Krzysztof Dziadziuszko, Kazimierz Jankowski (1921–1975), generał brygady, sędzia WSR w Gdańsku i Koszalinie, prezes Izby Wojskowej Sądu Najwyższego , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(10) (2012)