Po II wojnie światowej o przyszłości polskiego prawosławia decydowali wysoko sytuowani urzędnicy sowieccy we współpracy z kierownictwem komunistycznej Polski. W latach 1945–1946 w rezultacie dyskusji prowadzonej między władzami polskimi i sowieckimi ustalono, że Patriarchat Moskiewski nada Polskiej Cerkwi Prawosławnej status autokefalii. Następnie strony porozumienia ustalały warunki i okoliczności, w których winno się to dokonać. W przededniu powszechnego zjazdu przywódców cerkwi autokefalicznych, który miał się odbyć w Moskwie w lipcu 1948 r., sowieckie kierownictwo uznało, że oddzielny głos polskiej autokefalii wzmocni pozycję Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej podczas głosowania. Na mniej niż trzy tygodnie przed planowanym zjazdem synod RCP jednym aktem odebrał od delegatów Polskiej Cerkwi Prawosławnej zrzeczenie się autokefalii przyznanej w 1924 r. przez patriarchę Konstantynopola i nadał Cerkwi w Polsce status autokefalii, który odtąd traktowano jako kanoniczny. Przez kolejne lata Patriarchat Moskiewski pod naciskiem sowieckich urzędników walczył o uznanie nowego statusu Polskiej Cerkwi Prawosławnej przez patriarchów wschodnich.