Język Polski
English
The Spy Who Bored Me. “From Warsaw with Love. Polish Spies, the CIA, and the Forging of an Unlikely Alliance” by John Pomfret – a Book Review
Arkadiusz Nyzio
https://orcid.org/0000-0003-1099-9375
Uniwersytet Jagielloński
Bio(b. 1988), assistant professor at the Department of National Security of the Institute of Political Science and International Relations of the Jagiellonian University. He also lectures at the Faculty of Law, Administration and International Relations of the Andrzej Frycz Modrzewski Cracow University. His research focuses on the political history of Central and Eastern Europe and internal security issues (police forces, intelligence services, crises)
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, No. 20 (2022), pages: 767-799
Publication date: 2023-03-29
https://doi.org/10.48261/arprl222025
PDF (Język Polski)
Abstract
John Pomfret’s book on intelligence cooperation between Poland and the United States, two former Cold War adversaries, has attracted significant interest in both countries. The author offers an intriguing yet somewhat unconvincing and quite romanticised view of the Polish-American friendship and intelligence services. In his struggle to deliver the book jacket’s promise of “the epic story”, some factual precision gets lost in the process. Particularly his outlook on Poland’s history is fraught with inaccuracies and sheer factual errors. Moreover, the bibliography leaves something to be desired. The scope of interviews carried out by the author (some of the interviewees were top-tier politicians and officers) is admirable, but the data gathered does not appear to have been sufficiently evaluated. There are many examples of extensive generalisations that lead the reader to distrust the entire content of the book. Disappointingly, it is more of an emotional essay than a full-blown analysis of the complex issue. “From Warsaw with Love” works well as an introduction to the subject, but the narrative lacks depth and clarity. In many respects, the findings are not as novel as the author implies. It does, however, provide some valuable insight into the behind-the-scenes politics of the post-Cold War order. Although not without its flaws, the book constitutes a noteworthy contribution to the research on the subject. As debates over US-Poland relations are far from being conclusive, it creates a framework for both addressing existing questions and raising new ones.
Keywords
Polska • USA • wywiad • współpraca • John Pomfret Poland • USA • foreign intelligence • cooperation • John Pomfret
References
Pomfret J., From Warsaw with Love. Polish Spies, the CIA, and the Forging of an Unlikely Alliance, Henry Holt and Company, New York 2021 (First Edition)
Pomfret J., Pozdrowienia z Warszawy. Polski wywiad, CIA i wyjątkowy sojusz, tłum. Ł. Müller, Kraków 2022
George Bush Presidential Library and Museum, Memcons and Telcons, Memorandum of Conversation. Meeting with Prime Minister Bielecki of
Poland, Cabinet Room, 11 IX 1991
Protokół z posiedzenia Komisji Obrony Narodowej, 5 XII 1990 r.
Rada Ministrów, Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r., t. 1, Warszawa 2022
Sprawozdanie stenograficzne z 1 posiedzenia Sejmu I kadencji
Sprawozdanie stenograficzne z 39 posiedzenia Sejmu I kadencji
U.S. Intelligence Community Budget, Office of the Director of National Intelligence, https://www.dni.gov/index.php/what-we-do/ic-budget
Uchwała nr LXXXI/767/97 Rady Miasta Krakowa z dnia 7 maja 1997 r. w sprawie nadania Panu Pułkownikowi Ryszardowi Kuklińskiemu tytułu Honorowego Obywatelstwa Miasta Krakowa
Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, DzU 2009, nr 24, poz. 145
AM, Oficer WSI zatrzymany za szpiegostwo na rzecz USA, „Rzeczpospolita”, 21 V 1999
Brzeziecki A., Czy możemy liczyć na Amerykę, „Gazeta Wyborcza”, 2 IV 2022
Czepułkowski W., Gromek, „Przekrój” 2004, nr 45–46
Dewar H., Senate approves expansion of NATO, „The Washington Post”, 1 V 1998
Dubiński K., Wywiad – największy przegrany, „Prawo i Życie” 1992, nr 25
fed, CIA w Polsce, „Gazeta Wyborcza”, 20 XI 1990
Kopeć J., Dudzik J., Zdradzeni o świcie, „Gazeta Wyborcza”, 25 VI 2022
Marszałek A., Groblewski K., Służba Bezpieczeństwa schowała agentów – parlamentarzystów, „Rzeczpospolita”, 23 XI 1999
Pomfret J., E. Europe’s „Merchants of Death” Elude US Sting, „The Washington Post”, 24 IV 1993
Pomfret J., Nowicki M., Sojusznicy Wuja Sama. Agenci 51. stanu Ameryki, „Newsweek” 2022, nr 1
Pomfret J., Polish agents rescued 6 U.S. spies from Iraq, „The Washington Post”, 17 I 1995
Rzeczkowski G., U boku hipopotama, „Polityka” 2022, nr 3
Sadecki J., Uważam się za zwykłego żołnierza Rzeczypospolitej, „Rzeczpospolita”, 30 IV 1998
Severski V.V., Wodecka D., Między dobrem a złem, „Wysokie Obcasy Extra” 2020, nr 8
Służby nie czarno-białe, „Rzeczpospolita” („Plus Minus”), 21 V 2022
Sokolewicz W., Dojrzewanie przemian systemu politycznego, „Nowe Drogi” 1989, nr 5
Węglarczyk B., Tak naprawdę wyglądała operacja „Samum”, „Sukces” 2012, nr 9
Bereś W., Skoczylas J., Kiszczak C., Generał Kiszczak mówi… prawie wszystko, Warszawa 1991
Kozłowski K., Bereś W., Burnetko K., Gliniarz z „Tygodnika”, Warszawa 1991
Kozłowski K., Komar M., Historia z konsekwencjami, Warszawa 2009
Makowski A., Reszka P., Majewski M., Zawód: szpieg. Rozmowy z Aleksandrem Makowskim, Warszawa 2014
Małecki G., Maziewski Ł., W cieniu. Kulisy wywiadu III RP, Warszawa 2021
Siemiątkowski Z., Człowiek zasad [w:] Inspiracje i wspomnienia dedykowane pamięci Jerzego Koniecznego, red. J. Widacki, Kraków 2021
Zacharski M., Nazywam się Zacharski. Marian Zacharski. Wbrew regułom, Poznań 2009
Ziółkowska-Boehm A., Starostecki Z.J., Rozmowa z inż. Zdzisławem Julianem Starosteckim, „Zeszyty Historyczne” 1996, nr 117
Kaszyński K., Podgórski J., Szpiedzy, czyli tajemnice polskiego wywiadu, Warszawa 1994
Kosobudzki T., Bezpieka w MSZ. Służby specjalne w polityce zagranicznej RP w latach 1989–1997, Kielce–Warszawa 1998
Pytlakowski P., Szkoła szpiegów, Warszawa 2014
Bingen D., Germany and Poland in the New European Order, „Polish Western Affairs” 1992, t. 33, nr 1
Bułhak W,, Pleskot P., Zacharski – historia prawdziwa? Wywiadowcza działalność Mariana Zacharskiego w świetle materiałów Departamentu I MSW PRL, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2021, nr 19
Duffield J.S., NATO’s Functions after the Cold War, „Political Science Quarterly” 1994, t. 109, nr 5
Słomka T., Socjalistyczna demokracja parlamentarna: granice porozumienia ustrojowego w 1989 r., „Studia Politologiczne” 2009, nr 15
Bagieńska-Masiota A., Sejmowa komisja śledcza w systemie politycznym Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2010
Bagieński W., Wywiad cywilny Polski Ludowej w latach 1945–1961, t. 1–2, Warszawa 2017
Bearden M., Risen J., The Main Enemy. The Inside Story of the CIA’s Final Showdown with the KGB, New York 2003
Bułhak W., Wywiad PRL a Watykan 1962–1978, Warszawa 2019
Cenckiewicz S., Długie ramię Moskwy. Wywiad wojskowy Polski Ludowej 1943–1991 (wprowadzenie do syntezy), Poznań 2012
Dudek A., Od Mazowieckiego do Suchockiej. Pierwsze rządy wolnej Polski, Kraków 2019
Kolaszyński M., Status ustrojowy polskich służb specjalnych po 1989 roku, Kraków 2016
Kozłowski T., Koniec imperium MSW. Transformacja organów bezpieczeństwa państwa 1989–1990, Warszawa 2019
Krzeczunowicz A., Krok po kroku. Polska droga do NATO 1989–1999, Kraków 1999
Kuźniar R., Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej, Warszawa 2012
Nyzio A., Rakowiecka w remoncie. Transformacja polityki bezpieczeństwa wewnętrznego Polski w latach 1989–1993, Kraków 2020
Olszowy K., „Polski wywiad cywilny wobec zmian geopolitycznych w latach 1989–1990”, praca obroniona 6 VII 2021 r. w Instytucie Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego
Siemiątkowski Z., Wywiad a władza. Wywiad cywilny w systemie sprawowania władzy politycznej PRL, Warszawa 2009
Sikora M., Black Box. Wywiad jako instrument transferu technologii i wsparcia decyzji ekonomicznych w PRL 1955–1990, Katowice–Warszawa 2021
Małecka A., Kwestia bezpieczeństwa w stosunkach Polski z NATO w 1990 r. [w:] Si vis pacem, para bellum. Bezpieczeństwo i polityka Polski. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Tadeuszowi Dubickiemu, red. R. Majzner, Częstochowa–Włocławek 2013
Pleskot P., Transformacja widziana z Langley. Wstępne refleksje wokół odtajnionych raportów CIA na temat sytuacji w Polsce (1989–1990) [w:] Między PRL a III RP (1989–1990). Legalizm czy kontynuacja?, red. idem, Warszawa 2020
Sokołowski J.K., Organizacja wewnętrzna, tryb i zasady funkcjonowania organów ustawodawczych [w:] Wybrane aspekty funkcjonowania Sejmu w latach 1997–2007, red. J. K. Sokołowski, P. Poznański, Kraków 2008
Szklarski B., Niekonfrontacyjna asymetria – konceptualizacja pojęcia [w:] Niekonfrontacyjna asymetria w relacjach polsko-amerykańskich, red. idem, Warszawa 2015
Kanon J., When the U.S. needed secret help in Iraq, who did it call? Poland, of course, „The Washington Post”, 20 X 2021, https://www.washingtonpost.com/outlook/when-the-us-needed-secret-help-in-iraq-who-did-it-call-poland-of-course/2021/10/20/5ec89bc2-25f8-11ec-9de8-156fed3e81bf_story.html, dostęp 3 XI 2022 r.
Kosmatyka J., Agenci ABW zatrzymali mężczyzn, którzy wyłudzili 20 milionów dotacji unijnych, „Dziennik Łódzki”, 26 X 2017, https://dzienniklodzki.pl/agenci-abw-zatrzymali-mezczyzn-ktorzy-wyludzili-20-milionow-dotacji-unijnych/ar/12618963, dostęp 10 X 2022 r.
Kronológia, https://www.30eveszabadon.hu/aktualitasok/kronologia-1990, dostęp 10 X 2022 r.
Mazurkiewicz A., Review of Pomfret, John. From Warsaw with Love: Polish Spies, the CIA, and the Forging of an Unlikely Alliance, H-War, H-Net: Humanities and Social Scienceshttps://www.h-net.org/reviews/showpdf.php?id=57592, dostęp 21 XI 2022 r.
Novak V., Spies on opposite sides of the Cold War unite in „From Warsaw With Love”, NPR, 4 XI 2021, https://www.npr.org/2021/11/04/1052291183/spies-on-opposite-sides-of-the-cold-war-unite-in-from-warsaw-with-love, dostęp 3 XI 2022 r.
Nowosielska P., IPN ujawniło dokumenty z danymi byłych oficerów CIA. W USA są zaskoczeni, „Dziennik Gazeta Prawna”, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/1436070,sluzby-specjalne-cia-ipn-zsrr-odtajnienie-dokumentow-dialog.html, dostęp 10 X 2022 r.
Pugacewicz T., Wyszyński Ł., Kusiak P., John Pomfret – From Warsaw With Love (Pozdrowienia z Warszawy), rozmowa na kanale YouTube „Stosunki Międzynarodowe AMW”, 16 II 2022, https://www.youtube.com/watch?v=NsINfliqgp4, dostęp 25 X 2022 r.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
