Język Polski
English
Professionals to Be Used, Then Traitors to Be Exposed. On the Discrediting of Former Police Officers in People’s Poland
Henryk Ćwięk
https://orcid.org/0000-0001-9779-9119
Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
Bioa research and didactic employee of the Department of Security Sciences at the Faculty of Social Sciences of the Jan Długosz University of Humanities and Sciences in Częstochowa. Author of over a hundred scientific and popular publications and over a dozen books on history of security, particularly on secret services of the Second Republic of Poland, the Weimar Republic, Third Reich, and Soviet Union
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, No. 19 (2021), pages: 642-661
Publication date: 2023-03-29
https://doi.org/10.48261/ARPRL211916
PDF (Język Polski)
Abstract
During the Nazi occupation, former Polish State Police officers were coerced to serve in German security structures. The German-organised and commanded Polnische Polizei in Generalgouvernement provided certain support for the occupier. In this respect, its activity was contrary to the Polish raison d’état. However, one must not forget about the cooperation of the Polnische Polizei with the resistance movement. It is difficult to unequivocally assess its role in the dark period of the occupation. When World War II ended, former policemen who had not collaborated with the Germans hoped to be able to live and work peacefully in a free Poland. Their hopes turned out to be vain. They were discredited for political reasons. They were dismissed from the Citizens’ Militia, they were taken under surveillance as ‘enemies of the peoples’, and many of them were repressed. The activities of the Polnische Polizei in the occupational structures and its place in the post-war reality are part of the tragic history of Poland in the 20th century.
References
Archiwum IPN w Warszawie (AIPN)
Kopie dokumentów z b. Centralnego Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (w zbiorach autora)
Borodziej W., Terror i polityka. Polityka niemiecka a polski ruch oporu w GG 1939–1944, Warszawa 1985
Czerwiński D., Policjanci „granatowi” jako obiekt zainteresowania Urzędu Bezpieczeństwa na przykładzie Gdańska [w:] Policja granatowa w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945, red. T. Domański, E. Majcher-Ociesa, Warszawa 2019
Ćwięk H., Kontrowersje w sprawie udziału Polaków w hitlerowskim systemie bezpieczeństwa Generalnego Gubernatorstwa [w:] Mity historyczno-polityczne, wyobrażenia zbiorowe, polityka historyczna. Studia i materiały, t. 1, red. E. Ponczek, A. Sepkowski, Toruń 2010
Garliński J., Politycy i żołnierze, Londyn 1971
Garliński J., Polska w Drugiej Wojnie Światowej, Londyn 1982
Getter M., Policja granatowa w Warszawie 1939–1944 [w]: Warszawa lat wojny i okupacji 1939–1944, z. 2, Warszawa 1972
Getter M., Policja Polska w Generalnym Gubernatorstwie1939–1945, "Przegląd Policyjny" 1999, nr 1/2, s. 74–91
Gładysiak Ł., Zabijajcie wszystkich. Einsatzgruppen 1938–1941, Warszawa 2012
Grabowski J., Na posterunku. Udział polskiej policji granatowej i kryminalnej w zagładzie Żydów, Wołowiec 2020
Grabowski W., Policja w planach Delegatury Rządu RP na Kraj, Kraków 1995
Hempel A., Pogrobowcy klęski. Rzecz o policji „granatowej” w Generalnym Gubernatorstwie 1939–1945, Warszawa 1990
Hempel A., „Policja granatowa” w Generalnej Guberni, "Wiadomości Historyczne" 1987, nr 6, s. 483–485
Hempel A., Policja granatowa w okupacyjnym systemie administracyjnym Generalnego Gubernatorstwa 1939–1945, Warszawa 1987
Kania M., Losy funkcjonariuszy policji II Rzeczypospolitej Polskiej w Polsce Ludowej, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2012, nr 1
Korkuć M., Niemiecka Polnische Polizei. Historyczny i państwowo-prawny kontekst funkcjonowania granatowej policji w Generalnym Gubernatorstwie 1939–1945 [w:] Policja granatowa w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945, red. T. Domański, E. Majcher-Ociesa, Warszawa 2019
Litwiński R., Komisja rehabilitacyjno-kwalifikacyjna dla byłych policjantów (1945–1952), „Dzieje Najnowsze” 2004, nr 1
Majer P., Funkcjonariusze Policji Państwowej i Policji Polskiej w powojennej rzeczywistości – uwagi syntetyzujące, „Studia Politologiczne” 2019, nr 51
Majer P., Losy funkcjonariuszy Policji Państwowej w pierwszych latach powojennych w Polsce [w:] Losy policjantów polskich po 1 września 1939 r. Studia i materiały, red. P. Majer, A. Misiuk, Szczytno 1996
Majer P., „Oczyszczanie” szeregów Milicji Obywatelskiej w latach 1944–1954 [w:] Między I a IV Rzeczpospolitą, red. M. Korybut-Marciniak, P. Majer, Olsztyn 2009
Majer P., Policja Polska w Generalnym Gubernatorstwie. Kolaboracja z obowiązku i tego konsekwencje [w:] Między irredentą a kolaboracją. Postawy społeczeństwa polskiego w latach niewoli – „W obcym mundurze”, red. L. Michalska--Bracha, M. Korybut-Marciniak, Warszawa 2013
Mączyński M., Polskie formacje policyjne w stolicy Generalnego Gubernatorstwa 1939–1945, „Rocznik Krakowski” 1993, t. 59, s. 153–160
Misiuk A., Historia policji w Polsce. Od X wieku do współczesności, Warszawa 2008
Paczkowski A., Trzy twarze Józefa Światły. Przyczynek do historii komunizmu w Polsce, Warszawa 2009
Pączek T., Pułkownik Jan Płotnicki pierwszy komendant Centrum Wyszkolenia Milicji Obywatelskiej w Słupsku przed sądami Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zarys biografii [w:] W cieniu służb. Ze studiów nad bezpieczeństwem państwa, red. P. Kołakowski i in., Toruń 2016
Piotrowski S., Dziennik Hansa Franka, Warszawa 1965
Sywula M., Przebieg służby byłych policjantów w organach Milicji Obywatelskiej na terenie województwa gdańskiego [w:] Policja granatowa w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945, red. T. Domański, E. Majcher-Ociesa, Warszawa 2019
Wójcicka E., Rogowski P., Wybrane dokumenty do dziejów Polnische Polizei z zasobu byłej Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce [w:] Policja granatowa w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945,red. T. Domański, E. Majcher-Ociesa, Warszawa 2019
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
