Pokaż  Nr 21 (2023)

Nr 21 (2023)

ISSN:
1733-6996

Dział: Artykuły i studia: Biografie

Julian Wilf (1903–?), sędzia Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku i szef Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach/Stalinogrodzie

Marta Paszek

https://orcid.org/0000-0002-8143-645X

Oddziałowe Biuro Lustracyjne IPN w Katowicach

Marta Paszek (ur. 1977) – doktor nauk prawnych, prawnik, historyk. Zajmuje się wymiarem sprawiedliwości w Polsce Ludowej. Autorka m.in. monografii Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach (1946–1955). Organizacja i funkcjonowanie (2019). Laureatka I nagrody w konkursie zorganizowanym przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości na najlepszą pracę doktorską w zakresie nauk prawnych.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, Nr 21 (2023), strony: 691-710

Data publikacji: 2024-01-10

https://doi.org/10.48261/arprl232122

Abstrakt

Tekst jest próbą przedstawienia sylwetki Juliana Wilfa i jego działalności jako sędziego WSR w Gdańsku oraz szefa WSR w Katowicach. Wilf współtworzył aparat represji w Polsce po II wojnie światowej jako szef jednego z wojskowych sądów rejonowych. Sądy te były narzędziem władzy komunistycznej, wykorzystywanym do likwidacji antykomunistycznego podziemia niepodległościowego oraz „wrogów ludu” w pierwszej dekadzie PRL. Rozpoznawały w zdecydowanej większości sprawy osób cywilnych w sprawach politycznych, toteż ich szefami nie zostawali przypadkowi prawnicy.


Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (AIPN).

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku (AIPN Gd).

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Katowicach (AIPN Ka).

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie (AIPN Kr).

Archiwum Państwowe w Katowicach (AP Kat).

Archiwum Sądu Okręgowego w Katowicach (ASO Kat).

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ).

Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego (CAW WBH).

Academia Militans. Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, red. A. Redzik, Kraków 2015.

Burczyk D., Wojskowy Sąd Rejonowy w Gdańsku (1946–1955), Gdańsk 2012.

Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości 1937, nr 12.

Filozof T., Przemysł naftowy na terenie zachodniej Ukrainy w XX wieku, „Nowa Ukraina” 2013, nr 13.

Fundament systemu zniewolenia. Z działalności wojewódzkich struktur Urzędu Bezpieczeństwa w Katowicach 1945–1956, red. A. Dziurok, A. Dziuba, Katowice 2009.

Jodłowski J., Bilans prac i zadania Zrzeszenia, „Demokratyczny Przegląd Prawniczy” 1950, nr 8–9.

Kalendarz-informator sądowy na 1938 rok, oprac. J. Kirkiczenko, M. Kraczkiewicz, K. Rudzisz, Warszawa 1938.

Kalendarz-informator sądowy na 1939 rok, oprac. J. Kirkiczenko, M. Kraczkiewicz, K. Rudzisz, Warszawa 1939.

Kisza A., Krzemiński Z., Łyczywek R., Historia adwokatury polskiej, Warszawa 1995.

Kowalska H., Sądownictwo w Marynarce Wojennej w latach 1945–1955, Gdańsk–Warszawa 2017.

Leavitt H.J., Tales of Valor. Rebirth of Latter-Day Heroes in the Image of Biblical Paladins, Bloomington 2003.

Lernell L., Założenia ideologiczne i program działania Zrzeszenia Prawników Demokratów, „Demokratyczny Przegląd Prawniczy” 1949, nr 2.

Leśkiewicz R., Wojskowy Sąd Rejonowy w Poznaniu (1946–1955). Organizacja, funkcjonowanie, procesy archiwotwórcze, Warszawa–Poznań 2009.

Łukaszewicz B., Wojskowy Sąd Rejonowy w Olsztynie 1946–1955. Szkice do monografii, Olsztyn 2000.

Materniak-Pawłowska M., Adwokatura II Rzeczypospolitej. Zagadnienia prawno-ustrojowe, Poznań 2009.

Musiał F., Polityka czy sprawiedliwość? Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie (1946–1955), Kraków 2005.

Nowacki R., Spory wokół reorganizacji studiów na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza [w:] Lwowscy uczeni XIX i XX wieku. Prawnicy, cz. I, red. R. Nowacki, Opole 2000.

Palski Z., Agentura Informacji Wojskowej w latach 1943–1956, Warszawa 1992 („Dokumenty do Dziejów PRL”, z. 3).

Paszek M., Inwigilacja sędziów Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach (1946–1955) prowadzona przez Informację Wojskową [w:] Zbrodnie sądowe w latach 1944–1989. Konformizm czy relatywizm moralny środowisk prawniczych?, red. M. Grosicka, D. Palacz, Kielce–Warszawa 2020.

Paszek M., Michalski R., Zeszyt odpraw Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach (1951–1952), „Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej” 2013, t. 6.

Paszek M., Przedwojenni prawnicy jako sędziowie Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach (1946–1955) [w:] Zbrodnie sądowe w latach 1944–1989. Konformizm czy relatywizm moralny środowisk prawniczych?, red. D. Palacz, M. Grosicka, Kielce–Warszawa 2022.

Paszek M., Udział ławników w wojskowym wymiarze sprawiedliwości na przykładzie Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach (1946–1955) [w:] Obywatele w służbie Temidy. Perspektywa prawno-socjologiczna, Toruń 2020.

Paszek M., Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach (1946–1955). Organizacja i funkcjonowanie, Warszawa–Katowice 2019

Redzik A., Kotliński T., Historia adwokatury, Warszawa 2012.

Rocznik oficerski rezerw, Warszawa 1934.

Skazani na karę śmierci przez wojskowe sądy rejonowe w Bydgoszczy, Gdańsku i Koszalinie (1946–1955), red. D. Burczyk, I. Hałagida, A. Paczoska-Hauke, Gdańsk 2009.

Skazani na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach 1946–1955, wstęp i oprac. T. Kurpierz, Katowice 2004.

Skoczek Z., Organizacja pracy w sądach i prokuraturach wojskowych,„Wojskowy Przegląd Prawniczy” 1948, nr 1–2.

Szwagrzyk K., Prawnicy czasu bezprawia. Sędziowie i prokuratorzy wojskowi w Polsce 1944–1956, Kraków–Wrocław 2005.

Szwagrzyk K., „Zamaskowany wróg obecnej rzeczywistości” – prawnicy wojskowi w dokumentach Informacji Wojskowej [w:] Wojsko w Polsce „Ludowej”. Studia i materiały Instytutu Pamięci Narodowej, red. R. Klementowski, J. Nowosielska-Sobel, P. Piotrowski, G. Strauchold, Wrocław 2014.

Tkaczew W., Organa Informacji Wojska Polskiego. Kontrwywiad wojskowy 1943–1956, Warszawa 2007.

Tkaczew W., Powstanie i działalność organów Informacji WP w latach 1943–1948. Kontrwywiad wojskowy, Warszawa 1994.

Watoła A., Geneza i działalność Zrzeszenia Prawników Demokratów (Zrzeszenia Prawników Polskich) oraz jego wpływ na postawy sędziów w latach 1945–1956 [w:] Letnia Szkoła Historii Najnowszej 2010. Referaty, wstęp Ł. Kamiński, red. N. Jarska, T. Kozłowski, Warszawa 2011.

Wesołowski A., W cieniu wojny i polityki. Sądownictwo Wojska Polskiego na froncie wschodnim w latach 1943–1945, Toruń 2003.

Wnioski personalne komisji dokonującej przeglądu kadr wojskowej służby sprawiedliwości przedstawione 29 maja 1951 r. [w:] Kierownictwo PPR i PZPR wobec wojska 1944–1956, oprac. J. Poksiński, A. Kochański, K. Persak, Warszawa 2003 („Dokumenty do Dziejów PRL”, z. 16).

Zaborski M., Ustrój sądów wojskowych w Polsce w latach 1944–1955, Lublin 2005.

Żukowski P.M., Profesorowie Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, t. 2: 1780–2012, red. D. Malec, Kraków 2014.

Żukowski P.M., Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w latach 1918–1939, Kraków 2016.

Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0

Paszek, M. (2024). Julian Wilf (1903–?), sędzia Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku i szef Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach/Stalinogrodzie. Aparat Represji W Polsce Ludowej 1944-1989, (21), 691–710. https://doi.org/10.48261/arprl232122

Statystyki

Liczba pobrań PDF

Download data is not yet available.

Udostępnij

                            Pokaż  Nr 21 (2023)

Nr 21 (2023)

ISSN:
1733-6996

Data publikacji:
2023-12-28

Dział: Artykuły i studia: Biografie