The Functioning of Institutionalized Vocational Fisheries Education in the People’s Republic of Poland. A Contribution to Research
Remembrance and Justice, Vol. 42 No. 2 (2023), pages: 227-251
Publication date: 2024-04-03
Abstract
Professional, institutionalized fishing education was one of the most important elements of fishing in the Polish People’s Republic. Reactivated in 1945, it was intended to quickly recruit staff at various levels to the industry, from those responsible for management to specialists working in rank-and-file positions. The aim of this article, which is a contribution to research, is to present the so-titled issue as comprehensively as possible and show its impact on the fishing industry in the period 1945–1989. At the beginning, the text synthetically discusses fishing in the Polish People’s Republic, which is intended to allow for the location of vocational education in time and space. Then it presents the education system and indicates the types of educational institutions along with profiling candidates desired as future employees of this industry. In the next part, the article presents the history of individual schools involved in educating professional staff for fisheries – state maritime schools in Gdynia and Szczecin (later maritime universities), which were the first institutions where future skippers and motorists were educated, as well as secondary (technician) and vocational schools. This text is supplemented by a presentation of other entities involved in teaching, such as vocational training centers of the Ministry of Shipping, company schools at enterprises and voluntary labor units.
References
Archiwum Akt Nowych, 3/416; 122; 328; 330; 351; 1039; 1045; 1048.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Szczecinie, 00146/78.
Archiwum Firmowe PPiUR „Koga” w Helu, Biuletyn jubileuszowy 1989, Hel 1989.
Archiwum Państwowe w Gdańsku Oddział w Gdyni, 660/1–660/9.
Archiwum Państwowe w Szczecinie, 412/247–412/250.
Archiwum Państwowe w Szczecinie Oddział w Białej Górze, 289/19; 289/23; 289/24; 289/26 – 289/29; 289/58; 289/106; 497/222; 497/223; 497/781; 497/794 –497/796; 497/801; 497/802; 497/804; 497/972; 497/1961; 497/2191.
Archiwum Zakładu Ekonomiki MIR w Gdyni, E. Kuzebski, „Ocena efektów ekonomicznych zmian strukturalnych i własnościowych w państwowych przedsiębiorstwach połowowych”, Gdynia 1996 [mps]; E. Kuzebski, S. Szostak, „Analiza przekształceń własnościowych i strukturalnych w państwowych przedsiębiorstwach połowowych”, Gdynia 1995 [mps].
Uchwała nr 239 Rady Ministrów z dnia 6 sierpnia 1964 r. w sprawie niektórych zasad dotyczących prowadzenia i finansowania kursowego szkolenia lub doskonalenia zawodowego.
„Głos Koszaliński” 1970.
„Mówią Wieki” 1974.
„Trybuna Ludu” 1974.
Gospodarka rybna w latach 1969–1971, „Studia i Materiały Morskiego Instytutu Rybackiego. Seria E” (Gdynia) 1973, nr 24.
Gospodarka rybna w latach 1971–1973, „Studia i Materiały Morskiego Instytutu Rybackiego. Seria E” (Gdynia) 1975, nr 29.
Gospodarka rybna w latach 1973–1975, „Studia i Materiały Morskiego Instytutu Rybackiego. Seria E” (Gdynia) 1978, nr 35.
Gospodarka rybna w latach 1976–1978, „Studia i Materiały Morskiego Instytutu Rybackiego. Seria E” (Gdynia) 1982, nr 44.
Gospodarka rybna w latach 1979–1981, „Studia i Materiały Morskiego Instytutu Rybackiego. Seria E” (Gdynia) 1986, nr 47.
Gospodarka rybna w latach 1981–1983, „Studia i Materiały Morskiego Instytutu Rybackiego. Seria E” (Gdynia) 1987, nr 48.
Gospodarka rybna w latach 1983–1985, „Studia i Materiały Morskiego Instytutu Rybackiego. Seria E” (Gdynia 1990), nr 49.
Gospodarka rybna w latach 1986–1989, red. J. Grzenia et al., Gdynia 1991.
Andersohn B., Orlik S., Dokształcanie i doskonalenie kwalifikacji kadr w latach 1976–1977, „Morska Gospodarka Rybna” 1978, nr 3.
Biernacki R., Tysięczny absolwent Zasadniczej Szkoły Rybołówstwa Morskiego w Darłowie, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1970, R. 7, nr 8 (68).
Blady W., Polska flota rybacka w latach 1921–2001. Kalendarium tragicznych zdarzeń na statkach rybackich w latach 1921–2001, Gdynia 2002.
Błaszczyk K. et al, 60 lat Szkoły Morskiej w Gdyni. Praca zbiorowa, Gdynia 1980.
Drabik M., Kształcenie kadr dla gospodarki rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1971, R. 8, nr 7 (79).
Drabik M., Nowy rok szkolny 1971/72 w szkołach gospodarki rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej”, 1971, R. 8, nr 9 (81).
Drabik M., Nowy rok szkolny w szkołach branży rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1972, R. 9, nr 9 (93).
Drabik M., O technikum rybołówstwa morskiego w Kołobrzegu inaczej…, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1970, R. 7, nr 3 (63).
Drabik M., Reforma szkolnictwa zawodowego podległego Zjednoczeniu Gospodarki Rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1972, R. 9, nr 6 (90).
Information über den VEB Fischkombinat Rostock. Leitfaden für Betriebsbesichtigungen, Rostock 1970.
Kadry dla gospodarki rybnej, „Morska Gospodarka Rybna” 1978, nr 3.
Kopeć W., Sylwetki pracowników gospodarki rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1970, R. 7, nr 5 (65).
Kubicki M., Dekada Edwarda Gierka a polskie rybołówstwo bałtyckie (1970–1980) (zgłoszony do publikacji).
Kubicki M., Załogi kutrów Przedsiębiorstwa Połowów i Usług Rybackich „Koga” a działalność operacyjna Granicznej Placówki Kontrolnej Wojsk Ochrony Pogranicza w Helu w latach 1986–1989.
Wybrane przypadki, „Aparat Represji w Polsce Ludowej” 2022, nr 20.
Kukuć E., XV lat Zasadniczej Szkoły Rybołówstwa Morskiego w Świnoujściu, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1975, nr 6–7.
Leszczyński R., Tragedie rybackiego morza, t. 2, Gdańsk 2005.
Mąka H., Wyższa Szkoła Morska w Szczecinie, Szczecin 1972.
Netzel J., Technikum Przetwórstwa Rybnego w Gdyni – szkołą kadr dla przemysłu rybnego, „Morska Gospodarka Rybna” 1977, nr 3.
Orlik S., Turniej „Najlepszy młody mistrz zawodu” w przedsiębiorstwach gospodarki rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1974, R. 11, nr 4 (113).
Piękoś K., System oświaty w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, „Edukacja – Technika – Informatyka” 2018, nr 4 (26).
Piwowoński J., Flota spod biało-czerwonej, Warszawa 1989.
Podkowiński A., Analiza stanu szkolnictwa nadzorowanego przez Zjednoczenie – tematem obrad kolegium Ministerstwa Żeglugi w dniu 18 XII 1971, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1971, R. 8, nr 12 (84).
Podkowiński A., Kobiety w gospodarce rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1972, R. 9, nr 3 (87).
Podkowiński A., Orlik S., Program rozwoju szkolenia i doskonalenia zawodowego pracowników gospodarki rybnej do 1980 r., „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1974, R. 11, nr 6 (114).
Podkowiński A., Osowiecki J., Postęp naukowo-techniczny a kwalifikacje zawodowe, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1971, R. 8, nr 2 (74).
Podkowiński A., Szkolenie zawodowe w Zjednoczeniu Gospodarki Rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1967, R. 5, nr 5 (48).
Polkowski B., Polskie szkolnictwo morskie w liczbach, Gdańsk 1965.
Ruczkowska B., System kształcenia zawodowego w szkołach nadzorowanych przez Zjednoczenie Gospodarki Rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1975, R. 12, nr 2.
Szkolnictwo morskie Szczecina w latach 1947–1997, red. I. Dunin-Kwinta, A. Walczak, S. Kuszmider, Szczecin 1997.
Zmiany organizacyjno-prawne w zakresie nadzoru nad branżowymi szkołami gospodarki rybnej, „Biuletyn Zjednoczenia Gospodarki Rybnej” 1970, R. 7, nr 62 (63).
Historia szkoły, https://www.zsm.darlowo.pl/historia-szkoly/ (dostęp 30 XII 2023 r.).
Historia szkoły, https://www.zsmor.pl/historia-szkoly (dostęp 30 XII 2023 r.).
Państwowa Szkoła Morska w Gdyni 1930–1939, https://umg.edu.pl/historia-psm (dostęp 30 XII 2023 r.).
Państwowa Szkoła Morska w Gdyni (1945–1969), https://umg.edu.pl/historia-psm-powoj (dostęp 19 I 2023 r.).
Trzymajcie się morza!, https://www.portalmorski.pl/inne/15895-trzymajcie-sie-morza (dostęp 12 I 2023 r.).
License
Copyright (c) 2024 Pamięć i Sprawiedliwość
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Most read articles by the same author(s)
- Daniel Czerwiński, Mateusz Kubicki, Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Dąbrowszczacy w trzech odsłonach: wojna domowa, II wojna światowa, PRL”, Gdańsk, 26–28 czerwca 2018 roku , Remembrance and Justice: Vol. 32 No. 2 (2018)
- Daniel Czerwiński, Mateusz Kubicki, Sprawozdanie z ogólnopolskiej konferencji naukowej „»Niemcy, w ręce wasze oddaję Polaków, musimy ten naród wytępić…«. Polityka germanizacyjna niemieckich władz okupacyjnych na Pomorzu Gdańskim 1939–1945”, Gdańsk, 25–26 października 2022 r. , Remembrance and Justice: Vol. 43 No. 1 (2024)
- Daniel Czerwiński, Mateusz Kubicki, Report on the All-Polish Academic Conference „Pierwsza »Solidarność«. Geneza, organizacja, konteksty” [„First »Solidarity«. Genesis, Organisation, Contexts”] , Remembrance and Justice: Vol. 36 No. 2 (2020)