Sergei Melgunov’s Relations with Poles on Emigration
Remembrance and Justice, Vol. 39 No. 1 (2022), pages: 291-312
Publication date: 2022-12-30
Abstract
This article presents a profile of the eminent Russian historian and political activist Sergei Melgunov, against the background of his interest in Poland and his contacts with
Poles after his departure from the USSR. This little-known thread in the history of Polish and Russian relations in exile can be seen as a representative case study illustrating the difficulties Polish emigrants encountered when trying to establish a dialogue with representatives of the Russian emigrant community. On the other hand, it also provides
an example of Polish and Russian cooperation in the area of anti-Soviet propaganda. The Russian historian used to be in touch with several Poles in exile, but he stayed with constant contact only (until his death) with his friend – Ryszard Wraga. The example of Mielgunov also shows well how different the understandings of the idea of a democratic Russia were for Poles and Russians. When most Russian democrats, like Mielgunov, wanted to combine the democratic system with the imperial position of their country, the Poles believed that de-imperialisation of Russia was the only to bring it the democracy and freedoms of Westerners.
Keywords
Rosja • Polska • biała emigracja • antykomunizm • Mielgunow • Wraga Russia • Poland • white emigration • anti-communizm • Melgunov • Wraga
References
Archiwum Instytut Literackiego Kultura w Maisons Laffitte, Papiery osobiste Jerzego Giedroycia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, IPN BU 01419/81/D
Biblioteka Polska w Paryżu, Akta Władysława Pelca
London School of Economics, Melgunov Collection
„Kultura”, 1949–1951.
„Wiadomości”, 1948–1949.
„Борба за Россию”, 1926.
„Борба за Россию”, 1948.
„Возрождение”, 1951.
„За Россию”, 1948.
„За свободу России”, 1948.
„Независимая мысль”, 1947.
„Независимое слово”, 1946.
„Независимый голос”, 1947.
„Россия и эмиграция”, 1947.
„Российкий демократ”, 1948.
„Русская Мысль”, 1951–1953.
„Свободная мысль”, 1946, 1947.
„Свободное слово”, 1946.
„Свободный голос”, 1946.
Giedroyc J., Autobiografia na cztery ręce, oprac. K. Pomian, Warszawa 1994.
Giedroyc J., Emigracja ukraińska. Listy 1950–1982, oprac. B. Berdychowska, Warszawa 2004.
Mielgunow S.P., Czerwony terror w Rosji 1918–1923, tłum. T. Zawadzki, Warszawa 2016.
Sosin G., Sparks of Liberty: An Insider’s Memoir of Radio Liberty, University Park 1999.
Wraga R., Russian emigration after thirty years exile [w:] Russian emigre politics, red. G. Fisher, New York 1951, s. 17–32.
Zdziechowski M., W obliczu końca, Warszawa 1999.
Zdziechowski M., Widmo przyszłości, Warszawa 1999.
Деникин A., Очерки русской смуты, Берлин 1926.
Мельгунов С., Воспоминания и дневники, t. 2, Париж 1964.
Мельгунов С., Легенда о сепаратном мире, Париж 1957.
Мельгунов С., Чайковский в годы гражданской войны, Париж 1929.
Bączkowski W., Jerzy Niezbrzycki (R. Wraga) 1902–1968, „Niepodległość” 1990, s. 99–124.
Cenckiewicz S., Długie ramię Moskwy. Wywiad wojskowy Polski Ludowej 1943–1991 (wprowadzenie do syntezy), Poznań 2011.
Dryblak Ł., Czy tylko prometeizm? Polityka państwa polskiego wobec wybranych kół emigracji rosyjskiej w latach 1926–1935, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2016, z. 1.
Jackowska A.M., Sowiety na ławie oskarżonych. Polskie uczestnictwo w propagandowej zimnej wojnie we Francji w latach 1947–1952, Warszawa 2018.
„Kultura” i emigracja rosyjska. W poszukiwaniu zatraconej solidarności, t. 2, wybór i oprac. P. Mitzner, Paryż–Kraków 2016.
Mitzner P., Trudna przyjaźń: Dmitrij Fiłosofow – Maria Dąbrowska – Stanisław Stempowski, „Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej” 2012, z. 1.
Nowak A., Pierwsza zdrada Zachodu. 1920 – zapomniany appeasement, Kraków 2015.
Nowak A., Polska i trzy Rosje. Studium polityki wschodniej Józefa Piłsudskiego (od kwietnia 1920 roku), Kraków 2001.
Piątkowski L., Kwestia polska w publicystyce rosyjskiej doby powstania styczniowego, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 1993, z. 5.
Pipes R., Rewolucja rosyjska, tłum. T. Szafar, Warszawa 1994.
Werth N., Przemoc, represje i terror w Związku Sowieckim [w:] Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Dębogóra 2017.
Арифуллин Ф., Общественно-политические взгляды С.П. Мельгунова 1900‒1956 гг., Брянск 2018, mps, http://istsovet-brgu.ru/wp-content/info/2018/2018-Arifullin-Dissert.pdf
Базанов П., Братство Русской Правды – самая загадочная организация Русского Зарубежья, Москва 2013.
Макаревич Э., Заговор профессоров. От Ленина до Брежнева, Москва 2017.
Полуказакова И.А., С.П. Мельгунов в годы гражданской войны, „Вестник ВГУ” 2011, nr 1.
Емельянов Ю., С.П. Мельгунов: В России и эмиграции, Москва 1998.
License
Copyright (c) 2023 Pamięć i Sprawiedliwość
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.