A rtykuł przedstawia losy sześciu prawników wojskowych, Polaków, którzy w latach trzydziestych XX w. służyli w Armii Czerwonej lub wojskach NKWD, w 1936 r. nadano im stopień wojenjurista 1. rangi (odpowiadający wówczas randze pułkownika), a następ- nie wstąpili do Wojska Polskiego. Na podstawie źródeł, pochodzących głównie z archi- wów rosyjskich, zrekonstruowano kariery tych oficerów w okresie ich służby w siłach zbrojnych ZSRR. Pozwoliło to na nakreślenie ich portretu zbiorowego. Wszyscy legi- tymowali się wątpliwym wykształceniem zawodowym, przez wiele lat służyli w orga- nach związanych z systemem represyjnym państwa radzieckiego oraz byli dyspozycyjni wobec organów NKWD w czasie wielkiej czystki (1937–1938). Mimo poddania więk- szości z nich w 1938 r. różnego rodzaju represjom otrzymali rękojmię realizacji w Polsce polityki zgodnej z interesem ZSRR.