Język Polski
English
Deutsch
Français (France)
Italiano
Русский
Między Pjongjangiem a Seulem. Wyboista droga do nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Republiką Korei
Marek Hańderek
https://orcid.org/0000-0001-9882-3977
Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej
Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 36 Nr 2 (2020), strony: 483-508
Data publikacji: 2020-12-31
https://doi.org/10.48261/PIS203625
PDF (English)
Abstrakt
Tekst przedstawia, w jaki sposób od lat siedemdziesiątych XX w. Republika Korei zabiegała o nawiązanie relacji gospodarczych i politycznych z Polską Ludową, co ostatecznie zostało sfinalizowane nawiązaniem stosunków dyplomatycznych 1 listopada 1989 r. Korea Południowa w latach siedemdziesiątych zdecydowała się zainicjować kontakty z częścią państw komunistycznych, by zdobyć nowe rynki dla swojego eksportu, a także pozyskać kolejnych partnerów na arenie międzynarodowej. To drugie było elementem rywalizacji z Koreańską Republiką Ludowo-Demokratyczną o uznanie w świecie. PRL przez szereg lat negatywnie odnosiła się do południowokoreańskich starań i konsekwentnie traktowała KRL-D jako jedyne państwo koreańskie. Sytuacja zmieniła się w latach osiemdziesiątych, gdy Polska Ludowa musiała się mierzyć z coraz większym kryzysem gospodarczym, a Korea Południowa niezmiennie notowała znaczący wzrost gospodarczy. Szybki rozwój Republiki Korei spowodował, że kraje bloku sowieckiego – ze Związkiem Radzieckim na czele – w drugiej połowie lat osiemdziesiątych zaczęły postrzegać ją jako potencjalne źródło kredytów i inwestycji. Biorąc pod uwagę sytuację wewnętrzną oraz nastawienie ZSRR do Korei Południowej, władze PRL otworzyły się na kontakty handlowe z tym państwem. Republika Korei uzależniła jednak obiecane kredyty i inwestycje od nawiązania pełnych stosunków dyplomatycznych. Pozytywną decyzję w tej sprawie podjął rząd Mieczysława Rakowskiego, jednakże finalizacja sprawy nastąpiła już po sformułowaniu gabinetu przez Tadeusza Mazowieckiego. Tym samym Polska stała się – drugim po Węgrzech – państwem rozpadającego się bloku wschodniego, które nawiązało stosunki dyplomatyczne z Republiką Korei.
Słowa kluczowe
stosunki PRL-Korea Południowa • Republika Korei • Korea Północna • dyplomacja • Nordpolitik Polish-South Korean relations • Republic of Korea • ROK • North Korea • DPRK • diplomacy • Nordpolitik
Bibliografia
Archiwum Akt Nowych
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej
Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych
Sejm Expose of the Minister of Foreign Affairs of the Republic of Poland, Krzysztof Skubiszewski, Warsaw, 26 IV 1990.
The Korean War Armistice Agreement, Annex, Terms of Reference for Neutral Nations Repatriation Commission, Panmunjom, 27 VII 1953.
Unitrex Company, United States Department of Justice, Federal Bureau of Investigation, Chicago, 15 V 1975.
Ahn Sung Mi, “S. Korea provided $125m in loans to Hungary in 1989 for diplomatic relations”, The Korea Herald 31 III 2020.
Benken P., “Uwagi na temat najnowszych prac dotyczących aktywności Misji Polskiej w Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei w latach 1953–1989 oraz możliwości ich uzupełnienia na podstawie nowych źródeł”, Studia z Dziejów Polskiej Historiografii Wojskowej 2013, vol. 14.
Blum H., “A Key Polish Banker Defects; Linked To Spying For Warsaw”, The New York Times 22 X 1982.
Cha Jung Mia, “Analysis of the Implementation of South Korea’s Nordpolitik in 1970s–1990s. Focusing on the Interaction between Environment and Foreign Policy Decision-Making”, Korea Observer 2020, vol. 51, no. 1.
Dudek A., Historia Polityczna Polski 1989–2005 (Cracow, 2007).
Grala D.T., Reformy ekonomiczne w Polsce (1982–1989) (Warsaw, 2005).
Hańderek M., “Hard Times – Poland and North Korea in the first half of the 1960s” [in:] Korean Peninsula – Traditions, Culture, Historical Perspectives, ed. Kim So Young (Sofia, 2019).
Hańderek M., “Poland and North Korea in the 1980’s – from Partnership to Stagnancy” [in:] Korean Society Today, ed. A. Fedotoff, So Young Kim (Sofia, 2019).
Hańderek M., “PRL na straży pokoju w Korei”, Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej 2018, no. 10.
Jonnson G., Peace-keeping in the Korean Peninsula: The Role of Commissions (Seoul, 2009).
Kaliński J., “Rubel transferowy” [in:] Systemy walutowe współczesnego świata, ed. J. Łazor, W. Morawski (Warsaw, 2018).
Kim Bogook, “The Diplomatic Relationship between Hungary and South Korea: 1948–1982” [in:] Korea and Eastern Europe. Exploring the Past, ed. A. Fedotoff, Kim So Young (Sofia, 2017).
Majkowski A., “Geneza nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Republiką Korei”, Azja-Pacyfik 2000, no. 3.
Radchenko S., Sport and Politics on the Korean Peninsula: North Korea and the 1988 Seoul Olympics, North Korea International Documentation Project, E-DOSSIER 3, XII 2011.
Radchenko R., Unwanted Visionaries. The Soviet Failure in Asia at the End of the Cold War (New York, 2014).
Role of the NNSC in shaping the security architecture at the Korean Peninsula after signing of the Armistice Agreement (Seoul: Embassy of the Republic of Poland, 2013).
Schaefer B., “Overconfidence Shattered: North Korean Unification Policy, 1971–1975”, North Korea International Documentation Project, Working Paper 2, XII 2010.
Szyc S., “The Relations between Poland and North Korea between 1948 and 1961”, Progress. Journal of Young Researchers 2017, vol. 2.
Who’s Who in Polish America, ed. B. Wierzbiański (New York, 1996).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Pamięć i Sprawiedliwość
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Marek Hańderek, Wojciech Jaruzelski, Kim Il Sung i zbliżenie na linii PRL–KRLD w latach osiemdziesiątych XX wieku , Pamięć i Sprawiedliwość: Tom 41 Nr 1 (2023)
- Tomasz Sikorski, Marek Hańderek, Tomasz Sikorski, Polski Savonarola. Pisma polityczne Kazimierza Studentowicza z lat wojny i okupacji, Dom Wydawniczy Duet, Toruń 2013, 678 s. , Pamięć i Sprawiedliwość: Tom 26 Nr 2 (2015)
