Muzycy pokolenia big-beatu w Zielonej Górze w okresie PRL
Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 40 Nr 2 (2022), strony: 89-107
Data publikacji: 2022-12-31
Abstrakt
Muzyczna Zielona Góra była w Polsce znana głównie z Festiwalu Piosenki Radzieckiej. Miała jednak inne życie – to lokalne. Zainteresowanie muzyką big-beatową w Zielonej Górze rozpoczęło się w latach sześćdziesiątych XX w. W 1963 r. powstał zespół Lubusze, opierający swój repertuar na muzyce The Shadows. Wkrótce na ziemi lubuskiej popularność zyskały formacje Jolanie i Inni. Obie grupy powstały w 1966 r. Odnosiły one sukcesy w konkursach i przeglądach ogólnopolskich i regionalnych. W 1969 r. Jarosław Kukulski założył zespół Waganci, składający się z byłych muzyków Jolan. Jego zespół zaistniał w świadomości słuchaczy z całej Polski, a sam Kukulski stał się znanym i cenionym w Polsce muzykiem i kompozytorem. Jego żona Anna Jantar zrobiła karierę jako piosenkarka. W 1970 r. polski big-beat zaczął przeobrażać się w „prawdziwą” muzykę rockową. W Zielonej Górze powstały kolejne zespoły ważne dla regionu, m.in. Akces i Układ. W tym czasie zawiązywały się już różnego typu składy weselno-taneczne, tworzone w celach zarobkowych. Trudno było znaleźć w mieście muzyków, którzy chcieliby grać muzykę autorską. Kolejnymi utrudnieniami w rozwoju zespołów były m.in. kontrola ze strony państwa oraz zbyt małe zainteresowanie mediów – zwłaszcza tych ogólnopolskich. Gdy rozpadł się Akces, część jego muzyków stworzyła formację Weekend, która była jednym z ostatnich przejawów artystycznej autorskiej działalności muzyków wywodzących się z pokolenia big-beatu.
Słowa kluczowe
big-beat • rock'n'roll • muzyka rozrywkowa • Zielona Góra • PRL big-beat • rock'n'roll • popular music • Zielona Góra • Polish People's Republic (PRL)
Bibliografia
Archiwum Państwowe w Warszawie, Przedsiębiorstwo Państwowe Polska Agencja Artystyczna PAGART w Warszawie.
Archiwum Państwowe w Zielonej Górze, Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Zielonej Górze; PWRN w Zielonej Górze Wydział Kultury.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, Akta paszportowe o sygnaturze EAZG: Weese Tadeusz.
„Gazeta Zielonogórska” 1967–1970, 1972–1975.
„Jazz” 1971.
„Na Winnicy” 2017–2018.
„Rocznik Lubuski” 1968.
„Studia Zachodnie” 2013.
„Uniwersytet Zielonogórski. Miesięcznik Społeczności Akademickiej” 2019.
Angutek D., Kinal A., Leszkowicz-Baczyński J., Pokrzyńska M., Urbaniak A., Winiarska i bachiczna tradycja Zielonej Góry. Studia i szkice społeczno-kulturowe, Zielona Góra 2019.
Cierniak M., Łobodzińska A., Myszkiewicz I., Kronika zielonogórskiego rocka, Zielona Góra 2016.
Domke R., Ziemie Zachodnie i Północne Polski w propagandzie lat 1945–1948, Zielona Góra 2010.
Encyklopedia polskiego rocka, red. L. Gnoiński, J. Skaradziński, Poznań 2001.
Gaszyński M., Fruwa twoja marynara. Lata czterdzieste i pięćdziesiąte – jazz, dancing, rock and roll, Warszawa 2006.
Historia spisów ludności na obszarze Wielkopolski, Poznań 2019.
Jankowski B.M., Misiorny M., Muzyka i życie muzyczne na Ziemiach Zachodnich i Północnych 1945–1965, Poznań 1968.
Klimsa B., Rock we Wrocławiu 1959–2000, Wrocław 2016.
Kryszkiewicz A., Karin Stanek. Autostopem z malowaną lalą, Warszawa 2015.
Marczak A., Festiwal Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze w latach 1962–1989, Łomianki 2017.
Michalski D., Trzysta tysięcy gitar nam gra, czyli historia polskiej muzyki rozrywkowej (lata 1958–1973), Warszawa 2014.
Miejsce i tożsamość. Literatura lubuska w perspektywie poetyki przestrzeni i antropologii, red. M. Mikołajczyk, Zielona Góra 2013.
Przyzwan M., Bursztynowa dziewczyna. Anna Jantar we wspomnieniach, Warszawa 2014.
Toborek T., Niezależna muzyka rockowa, Łódź 2010.
Toczewski A., Zielonogórskie Winobrania, Zielona Góra 2005.
Twórcy na służbie. W służbie twórczości, red. S. Ligarski, Warszawa 2013.
W kręgu kultury PRL. Muzyka. Konteksty, red. K. Bittner, D. Skotarczak, Poznań 2016.
W kręgu kultury PRL. Muzyka. Rodzaje i style, red. K. Bittner, D. Skotarczak, Poznań 2017.
Walicki F., Szukaj, burz, buduj, Warszawa 1995.
Wilk M., Tyle słońca. Anna Jantar. Biografia, Kraków 2020.
Witko A., Anna Jantar, Kraków 2012.
Wrocław w liczbach 2000, Wrocław 1999.
Zieliński P., Scena rockowa w PRL. Historia, organizacja, znaczenie, Warszawa 2005.
Żurawiecki B., Festiwale wyklęte, Warszawa 2019.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Pamięć i Sprawiedliwość
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.