View No. 16 (2023)

No. 16 (2023)

ISSN:
1899-1254

Section: Dokumenty

“On the Southern Route”: The Inaugural Voyage of Transatlantic Liner MS Batory in Helena Deskur’s 1936 Notes

Szymon Czwarno

https://orcid.org/0009-0000-8788-4707

Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie

Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej, No. 16 (2023), pages: 267–300

Publication date: 2023-12-29

https://doi.org/10.48261/PAIPN231614

Abstract

The Polish merchant navy had nine transatlantic passenger ships in its history. The longest serving among them was the MS Batory, commissioned in 1936. Until the outbreak of World War II, the Batory sailed from Gdynia to New York. After Germany’s aggression against Poland, the British government chartered it. Rebuilt, it served as a troop transport and landing ship. It was used in naval operations, more than once becoming the target of direct enemy attacks. In 1946, it was returned to Poland. For several years, it again served the New York line, and then sailed to India and Canada. In 1969, it was withdrawn from service and sold for scrap.

The Batory enjoyed considerable public interest. The central figure of numerous articles and reports, it also appeared in the memoirs of crew members and passengers. These include the memoirs of Helena Deskur, who was on the first cruise after the transatlantic ship went into service. The MS Batory at that time was on a cruise from Trieste to Gdynia.


Aksamit B., Batory. Gwiazdy, skandale i miłość na transatlantyku, Warszawa 2015.

Aksamit B., Stalinowcy na „Batorym”, „Gazeta Wyborcza”, 15 VI 2015 (dodatek „Ale Historia”).

Archiwum Akt Nowych w Warszawie: Konsulat Honorowy RP w Casablance: sygn. 70.

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie: 4003/1; 4003/35.

Bell I., Moja podróż. Szlakiem południa, Warszawa 1937.

Białas T., Liga Morska i Kolonialna 1930–1939, Gdańsk 1983.

Borchardt K.O., Szaman morski, Gdynia 1998.

Bujkiewicz Z., Aspiracje kolonialne w polityce zagranicznej Polski, Zielona Góra 1998.

Czasznicka Z., M.S. „Batory”, „Plastyka” 1936, nr 4.

Data A., Małkowski K., Baza wychodźstwa polskiego, „Rocznik Gdyński” 1992/1993, nr 11.

Fiedler A., Wiek męski – zwycięski, Pelplin 2016.

Kortylewski J., Pierwsze w historii polskie transatlantyki s/s „Polonia”, „Pułaski” i „Kościuszko”, „Rocznik Gdyński” 1997, nr 12.

Kossak W., Wspomnienia, Warszawa 1973.

Koszela W., Architektura okrętu. Transatlantyk m/s Batory, Oświęcim 2019.

Ostromęcki M., Rys biograficzny – Fil[ister] Mirosław Ostromęcki, „Biuletyn Arkoński” 2001, nr 37, http://arkonia.pl/Czytelnia/Biuletyn_Arkonski/Nr_37#5 (dostęp 19 IX 2022 r.).

Ostromęcki A., Życie matki, „Biuletyn Arkoński” 2002, nr 40, http://arkonia.pl/Czytelnia/Biuletyn_Arkonski/Nr_40 (dostęp 19 IX 2022 r.).

Pertek J., Królewski statek „Batory”, Gdańsk 1975.

Puchalski P., Polityka kolonialna międzywojennej Polski w świetle źródeł krajowych i zagranicznych: nowe spojrzenie (1918–1945), „Res Gestae” 2018, t. 7.

Rogowski G., Pod polską banderą przez Atlantyk. M/s Piłsudski i m/s Batory, Warszawa 2015.

Twardowski M., Polska wizytówka Batory, „Morza, Statki i Okręty” 1999, nr 2.

Wańkowicz M., M/S „Batory”, „Morze” 1936, nr 6.

Żeromska M., Wspomnienia, Warszawa 1996.

License

Copyright (c) 2023 Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode.pl

                            View No. 16 (2023)

No. 16 (2023)

ISSN:
1899-1254

Data publikacji:
2023-12-29

Dział: Dokumenty