Język Polski
English
Przydatność zasobu Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w badaniach konfliktów na Bliskim Wschodzie na przykładzie wojny arabsko-izraelskiej w 1967 r.
Przemysław Benken
https://orcid.org/0000-0002-1385-3016
Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej, Nr 15 (2022), strony: 139–166
Data publikacji: 2023-07-03
https://doi.org/10.48261/PAIPN221507
PDF
Abstrakt
W artykule dokonano analizy tego, na ile dokumenty zdeponowane w Archiwum IPN mogą być pomocne w badaniach nad konfliktami izraelsko-arabskimi ze szczególnym uwzględnieniem wojny z 1967 r. Omówiono jednostki archiwalne zawierające m.in. przygotowane już w 1967 r. opracowanie Zarządu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego poświęcone zagadnieniom walk w powietrzu, parafrazy Zarządu II SG WP na temat przebiegu konfliktu sporządzone dla kierownictwa politycznego Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (na bazie bardziej szczegółowych raportów przesłanych przez attaché wojskowych działających przy ambasadach PRL w poszczególnych państwach świata), jak również informacje zebrane przez departamenty I i III Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Biuro „W” MSW oraz Samodzielny Wydział Radiokontrwywiadu MSW. Bardzo wiele spośród przedstawionych danych pozyskano ze źródeł oficjalnych (prasa, nasłuch rozgłośni radiowych), niemniej niektóre z nich pochodziły od informatorów. Wspomniane materiały, oprócz przybliżenia działań wojennych, zawierały interesujące informacje na temat sytuacji wewnętrznej państw uczestniczących w konflikcie, jak też postawy ich sojuszników i krajów neutralnych. Ukazywały one również ówczesny poziom wiedzy, jaki posiadano w PRL na temat konfliktu arabsko-izraelskiego z 1967 r. Przegląd archiwaliów z IPN wykazał, że mogą one odegrać pomocniczą rolę przy opisywaniu wybranych aspektów konfliktów na Bliskim Wschodzie.
Bibliografia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, 0296/241, t. 6; 0309/363; 01299/853; 01299/854; 01299/901; 01299/934; 01299/951; 01299/1012; 2602/7830; 2602/7831; 2602/7841; 2603/14870.
Benken P., Ofensywa wielkanocna 1972. Kulminacyjny punkt wojny wietnamskiej, Oświęcim 2012.
Benken P., Ofensywa Tet 1968. Studium militarno-polityczne, Szczecin 2014.
Benken P., Uwagi na temat najnowszych prac na temat aktywności Misji Polskiej w Komisji Państw Neutralnych w Korei w latach 1953–1989 oraz możliwości ich uzupełnienia na podstawie nowych źródeł, „Studia z Dziejów Polskiej Historiografii Wojskowej” 2013, t. 14.
Benken P., Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej jako narzędzie do badań wojen i konfliktów zbrojnych po 1945 roku na przykładzie II wojny indochińskiej [w:] Wojny i konflikty zbrojne po 1945 roku. Zbiór studiów, t. 4, red. M. Giętkowski, Ł. Nadolski, Bydgoszcz 2017.
Kubiak K., Nadolski Ł.M., Wojna sześciodniowa 1967, Zabrze–Tarnowskie Góry 2015.
Matuszak Z., Wojna sześciodniowa. Izraelski blitzkrieg 1967. Próba oceny [w:] Wojny i konflikty zbrojne po 1945 roku. Zbiór studiów, t. 2, red. M. Giętkowski, Ł. Nadolski, Bydgoszcz 2016.
Nadolski Ł.M., Walki powietrzne nad Wietnamem Północnym w latach 1965–1968 na tle operacji Rolling Thunder, t. 1: lata 1965–1967, Toruń 2016.
Nadolski Ł.M., Walki powietrzne nad Wietnamem Północnym w latach 1965–1968 na tle operacji Rolling Thunder, t. 2: lata 1967–1968, Bydgoszcz 2018.
Przybyło Ł., Od wojny sześciodniowej do wojny Jom Kippur. Armia egipska w latach 1967–1973 [w:] Wojny i konflikty zbrojne po 1945 roku, t. 2, red. M. Giętkowski, Ł. Nadolski, Bydgoszcz 2016.
Przybyło Ł., Doktryny wojenne. Historia i ocena, Warszawa 2018.
Przybyło Ł., Ugda Szaron w wojnie sześciodniowej [w:] Wojny i konflikty zbrojne po 1945 roku. Zbiór studiów, t. 7, red. W. Bartoszek, Ł. Nadolski, Bydgoszcz 2020.
Słowiak J., Wielka improwizacja. Delegacja Polska w Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Indochinach w latach 1954–1973, Szczecin 2021.
