Zarządzenia i instrukcje archiwalne MSW (1957–1990)
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej, Nr 12 (2019), strony: 13-36
Data publikacji: 2023-04-05
Abstrakt
W latach 1944–1990 funkcjonowały w Polsce archiwa organów bezpieczeństwa państwa. W tym czasie wydano sześć kompleksowych zarządzeń dotyczących postępowania z materiałami archiwalnymi w resorcie: nr 00123/57, nr 0127/57, nr 0107/68, nr 034/74, nr 030/79 i nr 049/85. Od 1957 do 1990 r. regulowały one w całości postępowanie z aktami wytworzonymi w organach bezpieczeństwa. W badanym okresie całą pracę archiwalną w resorcie podporządkowano kierownictwu archiwum operacyjnego. W procesie nowelizacji normatywów archiwalnych uregulowano w aparacie represji postępowanie z aktami operacyjnymi i nieoperacyjnymi. Zmieniono status normatywów ze „ściśle tajne” na „tajne”. Stopniowo wprowadzono zmiany w nazewnictwie opisującym gromadzone materiały operacyjne: dokumentacja, akta archiwalne, materiały archiwalne. We wszystkich kolejnych normatywach archiwalnych zachowano podobną treść i strukturę zagadnień. W wykazie akt zwiększono liczbę działów, haseł i rodzajów akt operacyjnych. Znowelizowano i zwiększono liczbę rodzajów druków. Zmieniono status normatywów z instrukcji na zarządzenie. Wszystkie modyfikacje dokonane we wspomnianych normatywach wynikały ze specyficznego charakteru akt operacyjnych oraz potrzeby zabezpieczenia efektywności i tajności działań jednostek operacyjnych Służby Bezpieczeństwa.
Inne teksty tego samego autora
- Stanisław Koller, Sprawa Brunona Bystrzyńskiego w świetle dokumentów „operacji polskiej” NKWD w Gruzji (1937–1938) , Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej: Nr 14 (2021)
- Stanisław Koller, Znaczenie wykazu akt w procesie brakowania i niszczenia dokumentacji operacyjnej Służby Bezpieczeństwa w latach 1956–1989. Zarys problematyki , Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej: Nr 8 (2015)
- Stanisław Koller, Brakowanie i niszczenie dokumentacji operacyjnej Służby Bezpieczeństwa w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych (1956–1990) , Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej: Nr 4 (2011)
- Stanisław Koller, Jan Paweł II w Łodzi – w dwudziestą rocznicę wizyty, red. Milena Przybysz, ks. Mieczysław Różański, Janusz Wróbel, Łódź 2007, ss. 182 , Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej: Nr 2 (2009)