Rola i funkcjonowanie agentury aparatu bezpieczeństwa w środowisku mniejszości litewskiej (1945–1975)
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989, Nr 1(14) (2016), strony: 439-458
Data publikacji: 2023-03-28
Abstrakt
Po II wojnie światowej w zainteresowaniu aparatu bezpieczeństwa w Polsce znalazły się wszystkie grupy społeczne i środowiska działające aktywnie przed jej wybuchem. Nie pominięto przy tym również mniejszości narodowych, w tym ludności litewskiej, która znalazła się w nowych granicach państwa polskiego. Według opracowań Służby Bezpieczeństwa powstałych w latach osiemdziesiątych XX w. działania operacyjne prowadzone wobec niej spowodowane były przede wszystkim: zainteresowaniem emigracyjnych ośrodków nacjonalistycznych mniejszością litewską w Polsce, traktowaniem jej terytorium jako swoistej odskoczni do działalności skierowanej przeciwko ZSRR oraz tendencjami do nawiązywania współpracy z ośrodkami emigracyjnymi innych narodów. Istotny element w tych wszystkich działaniach stanowiło niedopuszczenie do wykorzystania Litewskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego do, jak to określano, celów nacjonalistycznych. Podejmowane wobec mniejszości litewskiej działania operacyjne niemożliwe byłyby do zrealizowania bez agentury mającej dotarcie, a w dużej mierze wywodzącej się też z tego, wyróżniającego się językiem, kulturą i jednocześnie bardzo zwartego, środowiska. Tak jak i w innych przypadkach nie zawsze jednak zarejestrowanie oznaczało podjęcie rzeczywistej współpracy.
Słowa kluczowe
agency • security apparatus • Lithuanians • nationalists agentura • aparat bezpieczeństwa • Litwini • nacjonaliści
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Krzysztof Pogorzelski, Krzysztof Sychowicz, TW „Kastuś” i Służba Bezpieczeństwa a środowisko białoruskie na Białostocczyźnie , Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944-1989: Nr 1(6) (2008)