okładka

Vol. 21 No. 1 (2013)

ISSN:
1427-7476

Section: Varia

Relationship between the Assembly of Captive European Nations and the Free Europe Committee in the context of US foreign policy 1950–1960

Anna Mazurkiewicz

Uniwersytet Gdański

Remembrance and Justice, Vol. 21 No. 1 (2013), pages: 213-244

Publication date: 2013-06-30

Abstract

From 1954 to 1972 the ACEN functioned as a lobby for Eastern European interests on the U.S. political scene and in respect to the United Nations. According to its members – a quasi-East European parliament of exiled politicians who strived to maintain the case of liberation of Eastern Europe from the Soviet yoke on the agenda of international relations. Founded by the Free Europe Committee, the ACEN operations were obviously influenced and monitored by official American policy. In order to examine the extent of American control and to exemplify the political and public activities of the ACEN, I have selected a period during which the exiles began to openly disapprove of American foreign policy. This article focuses on the years 1959–1960, during which the ACEN vehemently opposed both the decision to invite Soviet Prime Minister Khrushchev to the U.S. and the subsequent courteous treatment extended to him during his appearance before the United Nations General Assembly. I find that despite the émigré leadership’s self-restraint and adherence to the FEC-imposed rules, the moment the ACEN activities diverged from official U.S. policy, it lost American support. The the FEC’s reaction to the ACEN activities shows that the ACEN mission had to remain compatible with U.S. foreign policy objectives. The heady days of the Cold War when support was bountiful were over, the foreign policy thaw had begun and accelerated, leaving the leaders of the Captive Nations behind as they evolved. The ACEN retained its stance, while American policy changed. Compromise was the price that some of the émigré leaders were willing to pay for many years following their disillusionment in 1959. However, their essential objective was to keep the ACEN alive and continue the concerted Central and East European émigré effort not to let the world forget about their estimated one hundred million captive compatriots. For them it was a matter of being able to act on behalf of their captive nations, and it was this goal that forged their dedication and commitment for the life of the organization. The English version of this article was published in: The Inauguration of Organized Political Warfare: Cold War Organizations Sponsored by the National Committee for a Free Europe, ed. Katalin Kádár Lynn, (New York, Budapest: Helena History Press, 2013), 91–130.

Anna Mazurkiewicz, Relationship between the Assembly of Captive European Nations and the Free Europe Committee in the Context of U.S. Foreign Policy 1950–1960) [w:] The Inauguration of Organized Political Warfare: Cold War Organizations Sponsored by the National Committee for a Free Europe, red. Katalin Kádár Lynn, New York–Budapest 2013, s. 91–130. F. Gadomski, Zgromadzenie Europejskich Narodów Ujarzmionych. Krótki Zarys, Nowy Jork 1995, K. Kolęda, Assembly of Captive European Nations – ACEN jako ogniwo systemu wojny psychologicznej Stanów Zjednoczonych, Warszawa 1972, Polska emigracja polityczna. Informator, reprint, red. D. Piskorska, wstęp S. Cenckiewicz, Warszawa 2004, P. Stanek, Powstanie i działalność Zgromadzenia Europejskich Narodów Zjednoczonych (ACEN) w świetle Archiwum Feliksa Gadomskiego [w:] Prace uczestników studium doktoranckiego. Historia, red. A. Filipczak-Kocur, Opole 2007, s. 69–99, A. Mazurkiewicz, Assembly of the Captive European Nations: „The Voice of the Silenced Peoples” [w:] Anti-Communist Minorities: Political Activism of Ethnic Refugees, red. I. Zake, New York, s. 167–185, R.W. Rybicki, Stefan Korboński (1901–1989) [w:] Stefan Korboński 1901–1989, red. M. Ptasińska-Wójcik, Warszawa 2009, s. 15–59, P. Ziętara, Emigracyjne lata Stefana Korbońskiego, „Zeszyty Historyczne” 2009, nr 170, s. 3–64 Stefan Korboński [w:] Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej, red. W. Roszkowski, J. Kofman, Warszawa 2004, s. 625–626, P. Stanek, Udział Stefana Korbońskiego w pracach Zgromadzenia Europejskich Narodów Ujarzmionych [w:] Letnia Szkoła Historii Najnowszej 2007. Referaty, red. M. Bielak, Ł. Kamiński, Warszawa 2008, s. 117–126, E. Podgajna, Działalność Stefana Korbońskiego na emigracji, „Annales UMCS” 2007, nr 14, Sectio K, Politologia, s. 243–256. Vaclovas Sidzikauskas [w:] Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej, red. W. Roszkowski, J. Kofman, Warszawa 2004, s. 1127–1128, A. Mazurkiewicz, The Schism within the Polish Delegation to the Assembly of Captive European Nations 1954–1972 [w:] Polish Diaspora in America and the Wider World, red. A. Walaszek, J. Pezda, Kraków 2012, s. 73–108, J. Faure, Croisade américaine en 1950: La délivrance des „Nations captives” d’Europe de l’Est, „Vingtième Siècle. Revue d’histoire” 2002, nr 73, s. 6, J. Faure, L’ami américain. Le Tchécoslovaquie, enjeu de la diplomatie américaine, 1943–1968, Paryż 2004, P. Machcewicz, Emigracja w polityce międzynarodowej, Warszawa 1999, Akcja niepodległościowa na terenie międzynarodowym 1945–1990, red. T. Piesakowski, Londyn 1999, Vilis Māsēns [w:] Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej, red. W. Roszkowski, J. Kofman, Warszawa 2004, s. 803, R.P. Stebbins, The United States In World Affairs 1959, Nowy Jork 1960, K. Osgood, Total Cold War. Eisenhower’s Secret Propaganda. Battle at Home and Abroad, Lawrence 2006, P. Carlson, K Blows Top. A Cold War Comic Interlude Starring Nikita Khrushchev, America’s Most Unlikely Tourist, New York 2009, B. Kovrig, Of Walls and Bridges. The United States and Eastern Europe, New York 1991, Ferenc Nagy [w:] Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej, red. W. Roszkowski, J. Kofman, Warszawa 2004, s. 883–884, - J. Tyszkiewicz, Otwarte okno w „żelaznej kurtynie”. Polityka administracji prezydenta Eisenhowera wobec Polski (październik 1956 – styczeń 1961), Wrocław 2003, K. Tarka, Emigracyjna dyplomacja. Polityka zagraniczna Rządu RP na wychodźstwie 1945–1990, Warszawa 2003, A. Mazurkiewicz, Die „Stimme Freies Polen” aus München. Radio Free Europe, die amerikanische Deutchlandpolitik und die deutsch-polnischen Beziehungen, „Inter Finitimos. Jahrbuch zur deutsch-polnischen Beziehungsgaschichte” 2008 (Berlin), nr 6, s. 146–170. S. Korboński, W imieniu Polski walczącej, Warszawa 1999. Ch. Gati, Stracone złudzenia. Moskwa, Waszyngton i Budapeszt wobec powstania węgierskiego 1956 roku, Warszawa 2006, L.H. Shoup, W. Minter, Imperial Brain Trust. The Council on Foreign Relations and United States Foreign Policy, New York, London 1977, Dziennik podróży dookoła świata [w:] S. Korboński, W imieniu Polski walczącej, Warszawa 1999, s. 377–498 S. Łukasiewicz, Trzecia Europa. Polska myśl federalistyczna w Stanach Zjednoczonych, Warszawa–Lublin 2010, A. Mazurkiewicz, Niejawna ingerencja rządu w swobodną wymianę poglądów” – Zgromadzenie Europejskich Narodów Ujarzmionych w zimnowojennej polityce Stanów Zjednoczonych [w:] Tajny oręż czy ofiary zimnej wojny? Emigracje polityczne z Europy Środkowej i Wschodniej, red. S. Łukasiewicz, Lublin–Warszawa 2010, s. 255–263, A. Mazurkiewicz, „The Little UNO” at 769 First Avenue, New York (1956–1963) [w:] East Central Europe in Exile: Transatlantic Identities, red. A. Mazurkiewicz, Newcastle upon Tyne 2013, V.M. Zubok, Khrushchev and the Berlin Crisis (1958–1962), Washington 1993, Foreign Relations of the United States 1958–1960, vol. X, cz. 1: Eastern Europe Region; Soviet Union; Cyprus, Washington 1993, S.J. Frese, Comrade Khrushchev and Farmer Garst: East-West Encounters Foster Agricultural Exchange, „The History Teacher” 2004, nr 38/1, s. 37–65. A. Adżubej i inni, Twarzą w twarz z Ameryką. Reportaż z wizyty N.S. Chruszczowa w USA, Warszawa 1960, S. Korboński, B. Coste, Lest We Forget, , E.V. Toy, Jr., The Right Side of the 1960s. The Origins of the John Birch Society in the Pacific Northwest, „The Oregon Historical Quarterly” 2004, nr 105/2, s. 260-283 Stefan Korboński W imieniu Rzeczpospolitej, Paryż 1954, Stefan Korboński W imieniu Kremla, Paryż 1956, Stefan Korboński W Imieniu Polski Walczącej, Londyn 1964, Stefan Korboński Między Młotem a Kowadłem, Londyn 1969,, Stefan Korboński Polskie Państwo Podziemne – przewodnik po Podziemiu z lat 1939– 1945, Paryż 1975, Stefan Korboński Za Murami Kremla –Opowieść Fantastyczna, Nowy Jork 1983, Stefan Korboński Polonia Restituta – wspomnienia z dwudziestolecia niepodległości 1918–1939, Filadelfia 1986, Stefan Korboński Bohaterowie Polskiego Państwa Podziemnego – jak ich znałem, Nowy Jork 1987, Stefan Korboński Polacy, Żydzi i Holocaust, Komorów 1989 „Department of State Bulletin” 1964 „ACEN News” 1955, 1964 „New York Times” 1959, 1960 „New York Herald Tribune” 1960 „New York World Telegram” 1959 „Washington News” 1959 „Svoboda. Ukrainian Weekly” 1959 „The Ukrainian Weekly”, 1960 „Christian Science Monitor” 1959

okładka

Vol. 21 No. 1 (2013)

ISSN:
1427-7476

Data publikacji:
2013-06-30

Dział: Varia