Język Polski
English
Deutsch
Français (France)
Italiano
Русский
The ‘Caritas’ Association of Catholics and the Policies of the Communist Authorities in Poland in 1950–1970
Remembrance and Justice, Vol. 37 No. 1 (2021), pages: 227-252
Publication date: 2021-06-30
https://doi.org/10.48261/pis213711
PDF (Język Polski)
Abstract
The association of Catholics “Caritas” as a state charity organisation was established on the basis of the illegally seized property of the church charity Caritas.Despite pompous slogans, the communist authorities reduced its charitable activity to running group homes for people with intellectual disabilities. Beginning in the late 1950s, it served as a smoke screen for the activity of the clergy who collaborated with the people’s government contrary to the will of the episcopate. Its primary purpose was the recognition of the
assumptions of socialism and loyalty towards the state on the part of most priests. This was an institution that made it possible for priests to express a positive attitude towards the authorities. The communists treated “Caritas” in an instrumental way, depending on the political needs of the time, especially with respect to the Catholic hierarchy. It was intended to provide the regime with the opportunity to support various aspects of the Polish People’s Republic’s internal and foreign policy. However, it usually served the
communists only in order to achieve a certain political effect. Apart from such campaigns, this association was marked by stagnation and passivity.
Keywords
Zrzeszenie Katolików „Caritas” • władze komunistyczne • działalność charytatywna • polityka wyznaniowa • organa bezpieczeństwa • Urząd ds. Wyznań • Polska Zjednoczona Partia Robotnicza • PZPR the “Caritas” Association of Catholics • communist authorities • charitable activity • religious policies • the security apparatus • Office for Religious Denominations • the Polish United Workers’ Party
References
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Archiwum Civitas Christiana
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej
Aparat bezpieczeństwa w walce z Kościołem katolickim w województwie pomorskim (bydgoskim) w latach 1945–1956, oprac. T. Chinciński, A. Paczoska-Hauke, Bydgoszcz–Gdańsk 2010.
Instrukcje, wytyczne, okólniki Departamentu V MBP dotyczące działań przeciwko Kościołowi katolickiemu w latach 1945–1953, oprac. A. Dziurok, J. Marecki, F. Musiał, Kraków–Katowice 2012.
Instrukcje, wytyczne, pisma Departamentu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z lat 1962–1989. Wybór dokumentów, red i oprac. A. Dziurok, F. Musiał, Kraków–Katowice 2017.
Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945–1989, oprac. P. Raina, t. 1: Lata 1945–1959, Poznań 1994.
Kościół w Polsce. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945–1989, oprac. P. Raina, t. 2: Lata 1960–1974, Poznań 1995.
Metody pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa wobec kościołów i związków wyznaniowych 1945–1989, red. A. Dziurok, Warszawa 2004.
Przeciw Kościołom i religii. Sprawozdania Sekcji 5 Wydziału V Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie 1946–1952, red. F. Musiał, Kraków 2008.
Tajne dokumenty Państwo – Kościół 1960–1980, Londyn 1996.
Dominiczak H., Organy bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem katolickim 1944–1990 w świetle dokumentów MSW, Warszawa 2000.
Fijałkowska B., Partia wobec religii i Kościoła w PRL, t. 1: 1944–1956, Olsztyn 1999.
Jaworska K., Relacje między państwem a Kościołem katolickim w (archi)diecezji wrocławskiej w latach 1956–1974, Legnica 2009.
Majka J., Chrześcijańska myśl i ruch charytatywny [w:] Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832–1939, red. Cz. Strzeszewski, R. Bender, K. Turowski, Warszawa 1981.
Misztal H., Polskie prawo wyznaniowe. Zagadnienia wstępne, rys historyczny, Lublin 1997.
Noszczak B., Antymilenium. Konflikt państwa z Kościołem na tle obchodów tysiąclecia chrztu Polski (1956–1966/1967), Warszawa 2020.
Zamiatała D., Caritas. Działalność i likwidacja organizacji 1945–1950, Lublin 2000.
Żaryn J., Kościół a władza w Polsce (1945–1950), Warszawa 1997.
Żurek J., Ruch „księży patriotów” w województwie katowickim w latach 1949–1956, Warszawa–Katowice 2009.
License
Copyright (c) 2024 Remembrance and Justice
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Most read articles by the same author(s)
- Dominik Zamiatała, Working Meetings of the Religious Divisions of the Polish People’s Republic and the Czechoslovak Socialist Republic. Outline of Problems , Remembrance and Justice: Vol. 32 No. 2 (2018)
- Dominik Zamiatała, The Issue of the Catholic Church During Working Meetings of the Denominational Bodies for Religious Matters of the People’s Republic of Poland and the German Democratic Republic , Remembrance and Justice: Vol. 38 No. 2 (2021)
