View Vol. 42 No. 2 (2023)

Vol. 42 No. 2 (2023)

ISSN:
1427-7476

Section: Studia

Conditions for the Use of Press Iconographic Sources Based on the Example of “Trybuna Ludu” in Old and Contemporary Historical Education

Remembrance and Justice, Vol. 42 No. 2 (2023), pages: 79-95

Publication date: 2024-04-03

https://doi.org/10.48261/pis234205

Abstract

In  school  history  education,  but  also  outside  of  it,  the  newspaper  “Trybuna  Ludu”  (TL) is quite often mentioned. Most often it is mentioned as a source to demonstrate the propagandic nature of the press in “people’s” Poland. For this purpose, newspaper texts are used, and less often, illustrative material, but in the study of the history of historical education in that period they  should not be omitted. To properly understand and describe this, one must take into account the nature of the press source itself, as determined  by  the  status  of  the  newspaper  in  the  broadly  understood  information  system  of Poland during the years 1944–1989. For this purpose, an analysis was made of party documents specifying the criteria for disseminating illustrative materials in the context of specific examples from TL. Generally speaking, it can be said that among the mass of iconographic sources from “people’s” Poland used in history teaching then and now, those from TL occupy a special place. They should be seen as specific content and considered a tool for creating socio-political reality. The image of the broadly understood personal structure of power in the Polish People’s Republic that was developed in this newspaper is a model that should also be disseminated through other media.


Archiwum Akt Nowych, Archiwum KC PZPR w Warszawie

Archiwum Akt Nowych, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Oświatowych

Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział Bielsko-Biała, Akta Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Wadowicach

„Trybuna Ludu” 1951–1989.

Cichocki B., Jóźwiak K., Najważniejsze są kadry. Centralna Szkoła Partyjna PPR/PZPR, Warszawa 2001.

Ciećwierz M., Polityka prasowa 1944–1948, Warszawa 1989.

Dąbek K., PZPR retrospektywny portret własny, Warszawa 2006.

Dudek A., Funkcjonowanie systemu nomenklatury kadr PZPR na szczeblu wojewódzkim (1948–1980). Przykład Krakowa [w:] Komunizm. Ideologia, system, ludzie, red. T. Szarota, Warszawa 2001.

Eckert J., Reparacje wojenne a rezygnacja z nich: niemiecko-polskie stosunki z perspektywy historyczno-prawnej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2005, R. 67, z. 2.

Ferenc J., Sport w służbie polityki. Wyścig pokoju 1948–1989, Warszawa 2008.

Karpiński J., Czarna skrzynka. O pisaniu powojennej historii Polski, „Tygodnik Powszechny” 1990, nr 44.

Kądzielski J., Propaganda a opinia publiczna w warunkach socjalizmu [w:] Naukowe podstawy propagandy komunistycznej. Materiały międzynarodowego sympozjum, Moskwa 11–13 luty 1975, Warszawa 1977.

Kula M., Zostań moim bratem, a jak nie, to cię zabiję. Refleksje nad ewolucją dystansu między ludźmi w dziejach [w:] idem, Naród i historia, i… dużo kłopotów, Kraków 2011.

Modzelewska-Rysak I., Rysak L., Wilczyński K., Cisek A., Historia i teraźniejszość. Podręcznik dla liceum i technikum. Zakres podstawowy, Klasa 1, Warszawa 2022.

Mazur J., Propaganda komunistyczna wobec Armii Krajowej w latach 1943–1955, „Dzieje Najnowsze” 2015, R. 47, z. 1.

Mole-Bielutin N., Wiek XX widziany z Moskwy. Niech jednak będzie pochwalony!, tłum. W. Mikołajczyk-Trzcińska, Toruń 2005.

Musiał F., Zaciskanie pętli (1948–1956) [w:] Komunizm w Polsce. Zdrada, zbrodnia, zakłamanie, zniewolenie, red. M. Kuś, Kraków 2005.

Paczkowski A., Czwarta władza, Warszawa 1973.

Propaganda Polski Ludowej. Materiały dla ucznia, oprac. P. Kowalski, I. Modzelewska-Rysak, G. Nawrot, A. Ossowski, L. Rysak, Łódź 2007 („Teka Edukacyjna IPN”).

Radziszewski A., Prasa w pracy agitacyjnej, Warszawa 1953.

Romek Z., „Cenzura kreatywna” w PRL a środowisko naukowe historyków, „Przegląd Historyczny” 2006, R. 97, nr 1.

Roszkowski W., Historia i teraźniejszość. Podręcznik dla liceów i techników 1945–1979, cz. 1, Kraków 2022.

Szukała M., 70 lat temu ukazał się pierwszy numer „Trybuny Ludu”, https://dzieje.pl/aktualnosci/70-lat-temu-ukazal-sie-pierwszy-numer-trybuny-ludu (dostęp 22 X 2023 r.).

Strzyżewski T., Matrix czy prawda selektywna? Antycenzorskie retrospekcje, Wrocław 2006.

Torańska T., Oni, Warszawa 1989.

Tetelowska I., Analiza i ocena treści dzienników, „Zeszyty Prasoznawcze” 1969, R. 1, nr 1.

Torański B., Bezkarni. Rozmowa z prof. Zbigniewem Romkiem [w:] idem, Knebel. Cenzura w PRL, Warszawa 2016.

Żak S., Cenzura wobec humanistyki, Kielce 1996.

                            View Vol. 42 No. 2 (2023)

Vol. 42 No. 2 (2023)

ISSN:
1427-7476

Data publikacji:
2024-04-03

Dział: Studia