Oskarżona II Rzeczpospolita. Komunistyczne represje wobec wojewodów okresu międzywojennego

Piotr Cichoracki

doi:10.48261/pis213829

Vol. 38 No. 2 (2021)

ISSN:

1427-7476

Section: Varia

Accused Second Republic. Communist Repressions Against Voivodes of the Interwar Period

Piotr Cichoracki

https://orcid.org/0000-0003-2523-2679

Uniwersytet Wrocławski

Remembrance and Justice, Vol. 38 No. 2 (2021), pages: 564-578

Publication date: 2021-12-30

https://doi.org/10.48261/pis213829

PDF (Język Polski)

Abstract

Tekst poświęcony jest represjom komunistycznym, jakie spotkały pięciu urzędników administracji państwowej okresu II Rzeczypospolitej, pełniących przed 1939 r. funkcję wojewodów. Byli to: Stanisław Jarecki – wicewojewoda i p.o. wojewody kieleckiego i wojewoda stanisławowski, Henryk Józewski – wojewoda wołyński i łódzki, Wacław Kostek- Biernacki – wojewoda nowogródzki i poleski, Kazimierz Świtalski – wojewoda krakowski oraz Stanisław Twardo – wojewoda warszawski. Artykuł pokazuje, jak komunistyczny aparat represji postrzegał ich działalność w okresie międzywojennym. Zasygnalizowano mechanizmy prowadzenia śledztw i konstruowania aktów oskarżenia, omówiono także przebieg procesów, zachowanie byłych urzędników w warunkach pozbawienia wolności oraz stosunek władz komunistycznych do prób ich uwolnienia. Opracowanie oparto przede wszystkim na dokumentacji archiwalnej wytworzonej przez komunistyczne Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego i struktury aparatu sprawiedliwości.

Keywords

II Rzeczpospolita • międzywojenna administracja państwowa • represje komunistyczne • Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego Second Republic of Poland • interwar state administration • communist repressions • Ministry of Public Security • voivodes of the interwar period

References

Chojnacki M., Mokotowskie więzienie. Wspomnienia z celi śmierci, „Zeszyty Historyczne WIN-u” nr 1, 1992.

Józewski H., Zamiast pamiętnika, Paryż–Kraków 2017.

Kligert J., Nieznane losy Kostek-Biernackiego, „Zeszyty Historyczne” 1971, z. 20.

Cichoracki P., Droga ku anatemie. Wacław Kostek-Biernacki (1884–1957), Warszawa 2009.

Cichoracki P., Nieznana koncepcja osądzenia Wacława Kostek-Biernackiego, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2005, nr 2.

Gałęzowski M., Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939–1947, Warszawa 2005.

Kęsik J., Zaufany Komendanta. Biografia polityczna Jana Henryka Józewskiego 1893–1981, Wrocław 1995.

Kubiak J.R., Sekcja tajna. Ściśle zakonspirowana agenda sądowa X Departamentu MBP [cz. II], „Prawo i Życie” 1991, nr 29.

Piotrowski J., Przyczynek źródłowy do przebiegu śledztwa przeciwko Kazimierzowi Świtalskiemu w latach 1948–1954, „Niepodległość” 2000/2001, t. LI.

Płużański M.T., Pretorianin, „Gazeta Wyborcza” 1996, nr 83.

Rawicz J., Diabeł przegrany, Warszawa 1976.

Serwatka T., Kazimierz Świtalski. Biografia polityczna (1886–1962), Warszawa 2009.

Snyder T., Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę, tłum. B. Pietrzyk, Kraków 2008.

Most read articles by the same author(s)

Piotr Cichoracki, Paweł Duber, [Recenzja] Piotr Cichoracki, Droga ku anatemie. Wacław Kostek-Biernacki (1884–1957), Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2009 , Remembrance and Justice: Vol. 17 No. 1 (2011)
Piotr Cichoracki, Niezrealizowana koncepcja osądzenia Wacława Kostka-Biernackiego , Remembrance and Justice: Vol. 8 No. 2 (2005)
Mieczysław Adamczyk, Janusz Gmitruk, Piotr Cichoracki, [Recenzja] Sprawcy klęski wrześniowej przed sądem historii, red. Mieczysław Adamczyk, Janusz Gmitruk, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Wszechnica Świętokrzyska, Warszawa 2005, ss. 317 , Remembrance and Justice: Vol. 10 No. 2 (2006)
Piotr Cichoracki, The Activity of the Chief Civil Commissioner in September 1939 , Remembrance and Justice: Vol. 15 No. 1 (2010)
Piotr Cichoracki, Jerzy R. Prochwicz, [Recenzja] Jerzy R. Prochwicz, Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2003, ss. 458 , Remembrance and Justice: Vol. 8 No. 2 (2005)
Piotr Cichoracki, Aleksander Ilin, Przyczynek do dziejów komunistów w 1939 r. Dwa rękopisy Romana Zambrowskiego , Remembrance and Justice: Vol. 23 No. 1 (2014)

Citation rules

Cichoracki, P. (2021). Accused Second Republic. Communist Repressions Against Voivodes of the Interwar Period. Remembrance and Justice, 38(2), 564–578. https://doi.org/10.48261/pis213829

Statistics

Downloads

Download data is not yet available.

Share it

Vol. 38 No. 2 (2021)

ISSN:

1427-7476

Data publikacji:
2021-12-30

Dział: Varia