okladka

Vol. 38 No. 2 (2021)

ISSN:
1427-7476

Section: Studia

Relations Between Józef Piłsudski and Aleksander Kakowski After Gaining Independence by Poland

Zbigniew Girzyński

https://orcid.org/0000-0002-8649-312X

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

ZBIGNIEW GIRZYŃSKI – PhD, historian, professor at the Nicolaus Copernicus University in Toruń. In 2005–2015 and again from 2019 member of Polish parliament (MP). He has authored or co-edited of 15 books in the field of modern history. He is a specialist in the history of Polish emigration in the twentieth century.

Remembrance and Justice, Vol. 38 No. 2 (2021), pages: 83-96

Publication date: 2021-12-30

https://doi.org/10.48261/pis213805

Abstract

Given their activity and positions, the relationship between Józef Piłsudski and Aleksander Kakowski during World War I deserves attention. Piłsudski’s activities as Commander in Chief of the Polish Legions created the political conditions for an ever-Stronger emphasis on Poland’s independence. For that reason, Aleksander Kakowski as Archbishop of Warsaw also played an important role in the political arena. His political significance grew after the Proclamation of 5 November 1916, and reached its peak in 1917–1918, when he sat on the Regency Council, which was an important element of the Polish State reconstituted after the period of partitions. The fates of both politicians were intertwined throughout the Great War, 1914–1918, and in its final stages Poland regained its independence in 1918. The article is an attempt to present their mutual relations during this period.


Dzienniczek Sługi Bożego Józefa Bilczewskiego, arcybiskupa lwowskiego o.ł., Lwów 1900-1921, (mps w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie), t. III.

Hutten-Czapski B., Sześćdziesiąt lat życia politycznego i towarzyskiego, t. 2, Warszawa 1936.

I diari di Achille Ratti, T. I: Visitatore Apostolico in Polonia (1918-1919), red. S. Pagano, G. Venditi, Vaticano 2013.

Kakowski A., Z niewoli do niepodległości. Pamiętniki, wstęp J. Glemp, red. i oprac. T. Krawczak, R. Świętek, Kraków 2000.

Mościcki I., Prezydent RP - autobiograafi, Warszawa 1993.

Pamiętnik księżnej Marii Zdzisławowej Lubomirskiej 1914-1918, do druku przygotował J. Pajewski, objaśnienia oprac. A. Kosicka-Pajewska, Poznań 1997.

Römer M., Dzienniki, t. 3: 1916-1919, Warszawa 2018.

Girzyński Z., Arcybiskup warszawski Aleksander Kakowski wobec Aktu 5 listopada 1916 roku i jego następstw [w:] Akt 5 listopada 1916 roku konsekwencje dla Polski i Europy, red. J. Kłaczkow, K. Kania i Z. Girzyński, Toruń 2017, s. 40-58.

Lewandowski J., Wizja Polski w manifeście rządu Ignacego Daszyńskiego [w:] Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej w Lublinie, red. E. Maj, Lublin 2009, s. 141-146.

Lipiński W., Powrót Józefa Piłsudskiego z Magdeburga i przewrót listopadowy w r. 1918 według relacji Adama Koca, ks. Zdzisława Lubomirskiego i kardynała Aleksandra Kakowskiego, „Niepodległość” 1937, t. 15, s. 233-242.

Marszałek P.K., Najwyższe władze wojskowe w systemie ustrojowym II Rzeczypospolitej, Wrocław 2011.

Molenda J., Tymczasowa Rada Stanu i Rada Regencyjna wobec polskich aspektów rewolucji w Rosji oraz radykalizacji nastrojów społeczeństwa w kraju, „Dzieje Najnowsze” 1989, t. 21, nr 2, s. 21-34.

Muszyński W.J., Białe Legiony 1914-1918. Od Legionu Puławskiego do I Korpusu Polskiego, Warszawa 2018.

Olstowski P., Wołos M., Rola militarna i polityczna Polskiej Organizacji Wojskowej w odzyskaniu niepodległości. Próba bilansu, „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, R. 19: 2018, nr 1-2, s. 159-192.

Pająk J.Z., O rząd i armię. Centralny Komitet Narodowy (1915-1917), Kielce 2003.

Pest C., Kardynał Edmund Dalbor (1869-1926) − pierwszy prymas Polski odrodzonej, Poznań 2004.

Serwatka T., Prymas August Hlond wobec Józefa Piłsudskiego i obozu piłsudczykowskiego w latach 1926−1945, „Niepodległość” T. LVI (XXXVI po wznowieniu), s. 31−51.

Suleja W., Józef Piłsudski, wyd. II, Wrocław-Warszawa-Kraków 2005.

Suleja W., Józef Piłsudski - twórca Niepodległej [w:] Józef Piłsudski (1967-1935). Człowiek, żołnierz, polityk, red. Z. Girzyński i J. Kłaczkow, Toruń 2016, s. 13-17.

Suleja W., Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998.

Suleja W., Walka Józefa Piłsudskiego o wojsko na forum Tymczasowej Rady Stanu, „Niepodległość i Pamięć” 1997, nr 3 (9), s. 33-50.

uhTgutt S., Rząd Ludowy w Lublinie, Jak powstał i czem był, Warszawa 1928.

Winnicki Z.J., Rada Regencyjna Królestwa Polskiego i jej organy (1917-1918), wyd. II, Wrocław 2017.

License

Copyright (c) 2023 Pamięć i Sprawiedliwość

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0

okladka

Vol. 38 No. 2 (2021)

ISSN:
1427-7476

Data publikacji:
2021-12-30

Dział: Studia