okładka

Bd. 18 Nr. 2 (2011)

ISSN:
1427-7476

Section: Studia

Anatomia klęski – obóz władzy w kampanii wyborczej w 1989 roku

Paulina Codogni

Zakład Europy Środkowo-Wschodniej Instytut Studiów Politycznych PAN, Katedra, Stosunków Międzynarodowych Collegium Civitas.

Pamięć i Sprawiedliwość, Bd. 18 Nr. 2 (2011), pages: 151-178

Publication date: 2011-12-30

Abstract

Anatomy of a defeat: The authorities’ camp in the 1989 electoral campaign As a result of changes in both the internal and external situation of the People’s Republic of Poland in the second half of the 1980s, Gen. Wojciech Jaruzelski’s administration felt obliged to negotiate with the opposition. For the authorities, the key point of the negotiations was the electoral contract on the basis of which they Solidarity leaders agreed to participate in the still not fully democratic parliamentary election planned for June 1989. The present analysis of the authorities’ preparations for the election shows how many mistakes they made at the central and lower levels. At this early stage, the key element of those preparations which contributed to the scale of the defeat of the coalition-government camp was the method of nominating candidate for the upper and lower house of parliament. The fact that the Political Bureau renounced the initiative to nominate candidates for both houses of parliament led to uncontrollable fragmentation and the nomination of candidates by a wide range of coalitions. Interestingly, it is clear that the authorities ignored the results of all opinion polls, which indicated that they were unlikely to win many mandates. Why they persisted in believing they could win is difficult to explain, but the conviction that the society would soon tire of the opposition’s campaign and vote for the ruling camp was certainly one of the reasons. One of the party’s basic problems at the time was its inability to convince its members to play an active role in the campaign. Inducing its political allies cooperate created even greater difficulties. As a result, the coalition was unable to form a uniform front for the purpose of conducting the electoral campaign. The next challenge the PUWP had to face during the campaign were the efforts of allied parties to gain greater autonomy and emphasize their distinctive character.

A. Dudek, Pierwsze lata III Rzeczpospolitej 1989–2001, Kraków 2002 M.F. Rakowski, Jak to się stało, Warszawa 1991 A. Dudek, Historia polityczna Polski 1989–2005, Warszawa 2007 K. Barcikowski, U szczytów władzy, Warszawa 1998 Ewolucja życia politycznego Polski po stanie wojennym, red. A. Antoszewski, J. Sonner, Wrocław 1990 Tajne dokumenty Biura Politycznego i Sekretariatu KC. Ostatni rok władzy 1988–1989, oprac. S. Perzkowski [A. Paczkowski], Londyn 1994 H. Lisicka, Pax, Polski Związek Katolicko-Społeczny i Unia Chrześcijańsko-Społeczna w systemie politycznym Rzeczpospolitej Polskiej [w:] Polski przełom polityczny 1989. Między totalitaryzmem i demokracją. Materiały sympozjum politologicznego, red. A. Jabłoński, A. Antoszewski, Wrocław 1990, s. 107 P. Kuczyński, Sondaż przedwyborczy dla „Le Journal des Elections” [w:] Wyniki badań – wyniki wyborów 4 czerwca 1989, reda. L. Kolarska-Bobińska, P. Łukasiewicz, Z.W. Rykowski, Warszawa 1990, s. 15 A. Małkiewicz, Wybory czerwcowe 1989, Warszawa 1994 J. Sommer, Znaczenie wyborów do Sejmu i Senatu w 1989 roku dla kształtowania się nowego systemu politycznego [w:] Polski przełom polityczny 1989. Między totalitaryzmem i demokracją, red. A. Jabłoński, A. Antoszewski, Wrocław 1990, s. 34. T. Smoliński, Ordynacje wyborcze do Sejmu X kadencji i Senatu PRL, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1989, z. 4, s. 25 A. Dudek, Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988–1990, Kraków 2005 J. Gmitruk, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe 1949–1989, Warszawa 1994 S. Dąbrowski, ZSL przed i po wyborach czerwcowych 1989 roku, „Rocznik Historyczny Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego” 1999, nr 13, s. 46 S. Dąbrowski, Działalność polityczna organizacji i środowisk ludowych (1977–1989) [w:] Chłopi – Naród – Kultura, t. 2: Działalność polityczna ruchu ludowego, red. S. Dąbrowski, Rzeszów 1996, s. 105 G. Nieć, Między tradycją, historią a polityką. Ludowcy w okresie przełomu ustrojowego 1989–1991, Kraków 2004 G. Gradzińska, Chłopi wobec kryzysów społeczno-politycznych w Polsce (1944–1989). Studium historyczno-politologiczne, Poznań 1993 A. Zyzman, Stronnictwo Demokratyczne – między uczestnictwem we władzy a opozycją [w:] Opozycja w systemach demokratycznych i niedemokratycznych, red. K. Łabędź, M. Mikołajczyk, Kraków 2001, s. 319–325 P. Raina, Rozmowy z władzami PRL. Arcybiskup Dąbrowski w służbie Kościoła i narodu, t. 2: 1982–1989, Warszawa 1995 A. Drążek, Przy – czy obok władzy? Stronnictwo Demokratyczne w województwie białostockim (1945–1989), Białystok 2005 W. Żebrowski, Stronnictwo Demokratyczne w warunkach demokratyzacji ustroju politycznego, Olsztyn 2003 A. Czubiński, Stronnictwo Demokratyczne (1937–1989). Zarys dziejów, Poznań 1998 W. Żebrowski, Rok 1989 w Warszawie i w Olsztyńskiem. Wybrane problemy, Olsztyn 1999 R. Terlecki, Miecz i tarcza komunizmu. Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944–1990, Kraków 2007 K. Koseła, Rola Kościoła katolickiego w kampanii przed wyborami czerwcowymi [w:] Wyniki badań – wyniki wyborów 4 czerwca 1989, reda. L. Kolarska-Bobińska, P. Łukasiewicz, Z.W. Rykowski, Warszawa 1990, s. 47 K.B. Janowski, Źródła i przebieg zmiany politycznej w Polsce (1980–1989). Studium historyczno-politologiczne, Toruń 2004 B. Dudek, Wybory czerwcowe 1989, „Wiadomości Historyczne” 1994, nr 3 E. Dabertowa, „Solidarność” Wielkopolska 1980–1989. Kalendarium, Poznań 1996 J. Urban, Jajakobyły, Warszawa 1992 A. Mazurkiewicz, Dyplomacja Stanów Zjednoczonych wobec wyborów w Polsce w latach 1947 i 1989, Warszawa 2007

okładka

Bd. 18 Nr. 2 (2011)

ISSN:
1427-7476

Data publikacji:
2011-12-12

Dział: Studia