okładka

Tom 33 Nr 1 (2019)

ISSN:
1427-7476

eISSN:
2957-1723
Dział: Varia

Aleksandra Ładosia kręta droga do PRL

Witold Bagieński

Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 33 Nr 1 (2019), strony: 370-405

Data publikacji: 2019-06-30

Abstrakt

Powojenne losy Aleksandra Ładosia pozostają najmniej zbadanym okresem jego życia. Kiedy latem 1945 r. zakończył swoją misję kierownika Poselstwa RP w Bernie, pozostał na emigracji. Dzięki pozycji w środowisku ludowców został przedstawicielem mikołajczykowskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego na Europę Zachodnią. Pod koniec lat czterdziestych wycofał się z życia publicznego i w 1960 r. repatriował się do kraju. Dzięki bogatej dokumentacji wywiadu PRL, dostępnej od kilku lat, można bliżej poznać okoliczności związane z jego powrotem, a przede wszystkim odtworzyć przebieg kilkuletniego „dialogu operacyjnego”, który prowadzili z nim przedstawiciele bezpieki.



Polski ruch ludowy na emigracji (1944–1954). Dokumenty i materiały, cz. 1, oprac. R. Turkowski, Kielce 2005.

Stanisław Mikołajczyk w dokumentach aparatu bezpieczeństwa, t. 2: Działalność w latach 1947–1958, oprac. W. Bagieński, A. Chrzanowska, F. Dąbrowski, Warszawa–Łodź 2010.

Stanisław Mikołajczyk w dokumentach aparatu bezpieczeństwa, t. 3: Działalność w latach 1959–1966, oprac. W. Bagieński, A. Chrzanowska, F. Dąbrowski, Warszawa–Łodź 2010.

Jarocki R., Pięć minut ambasadora. Rozmowy ze Stanisławem Gajewskim, Warszawa 1993.

Bagieński W., Wywiad cywilny Polski Ludowej w latach 1945–1961, t. 1–2, Warszawa 2017.

Bagieński W., Zarys działalności aparatu bezpieczeństwa PRL wobec emigracyjnego PSL (1954–1966) [w:] Polska w XX wieku. W kręgu badań historycznych, politologicznych i prawnych, red. T. Kuczur, T. Wolsza, Bydgoszcz 2013.

Borodziej W., Od Poczdamu do Szklarskiej Poręby. Polska w stosunkach międzynarodowych 1945–1947, Londyn 1990.

Buczek R., Stanisław Mikołajczyk, t. 1–2, Toronto 1996.

Cenckiewicz S., Śladami bezpieki i partii. Studia – źrodła – publicystyka, Łomianki 2009.

Friszke A., Życie polityczne emigracji, Warszawa 1999.

Haska A., „Proszę Pana Ministra o energiczną interwencję”. Aleksander Ładoś (1891–1963) i ratowanie Żydow przez Poselstwo RP w Bernie, „Zagłada Żydow. Studia i Materiały” 2015, nr 11.

Jarosz D., Pasztor M., Stosunki polsko-francuskie 1944–1980, Warszawa 2008.

Kołodziejczyk A., Aleksander Ładoś (1891–1963) – działacz niepodległościowy, dyplomata, ludowiec, „Roczniki Dziejow Ruchu Ludowego” 2000, nr 31.

Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. J. Majchrowski, Warszawa 1994.

Materski W., Dyplomacja Polski „lubelskiej” lipiec 1944 – marzec 1947, Warszawa 2007.

Nahlik S.E., Ładoś Aleksander Wacław [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 18, Wrocław 1973.

Nitschke B., Działalność Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia” wobec polskiej emigracji w latach 1955–1970, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K, Politologia” 2012, t. 19, nr 1.

Pasztor M., Między Paryżem, Warszawą i Moskwą. Stosunki polsko-francuskie 1954–1969, Toruń 2003.

Rene Z., Trzy życiorysy, „Palestra” 1996, nr 11/12.

Rene Z., Trzy życiorysy: Kazimierz, Aleksander i Jan Ładosiowie, „Almanach Nowotarski. Rocznik 1999, nr 4.

Rutkowski T.P., Stanisław Kot 1885–1975. Biografia polityczna, Warszawa 2000.

Siemaszko Z.S., Działalność generała Tatara (1943–1949), Lublin 2004.

Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego, Warszawa 1989.

Stempowski J., Portrety i wspomnienia, „Regiony” 1996, nr 2.

Tarka K., Emigracyjna dyplomacja. Polityka zagraniczna rządu RP na uchodźstwie 1945–1990, Warszawa 2003.

Tarka K., Jest tylko jedna Polska? Emigranci w służbie PRL, Łomianki 2014.

Tarka K., Mackiewicz i inni. Wywiad PRL wobec emigrantów, Łomianki 2007.

Tarka K., Na celowniku tajnych służb PRL. Sprawa Aleksandra Demideckiego-Demidowicza, „Archiwum Emigracji. Studia – szkice – dokumenty” 2014, z. 1–2 (20–21).

Turkowski R., Polski ruch ludowy na obczyźnie 1945–1989 [w:] Represje wobec wsi i ruchu ludowego (1944–1989), t. 4: Między apologią a negacją, red. J. Gmitruk, E. Leniart, Warszawa 2010.

Witalec R., Franciszek Wilk 1914–1990. Biografia ludowca niezłomnego, Rzeszów–Warszawa 2015.

Zieliński J., Lista posła Ładosia i doktora Kuhla, „Zeszyty Literackie” 2000, nr 4 (72).

Ziętara P., Anders, Korboński, Sieniewicz… Szkice z dziejow Drugiej Wielkiej Emigracji, Łomianki 2016.

Bartnicki M., Konsul sprawiedliwy, „Historia Do Rzeczy” 2018, nr 4 (62).

Potocki M., Parafianowicz Z., Polak na polecenie rządu ratował Żydów od Holokaustu. Świat się o tym nie dowiedział, „Gazeta Prawna”, 7 VIII 2017.

Tarka K., Przyjeżdża Chruszczow, Francja wyłapuje imigrantow, „Rzeczpospolita”, 2 III 2017.

okładka

Tom 33 Nr 1 (2019)

ISSN:
1427-7476
eISSN:
2957-1723

Data publikacji:
2019-12-08

Dział: Varia