Język Polski
English
Deutsch
Français (France)
Italiano
Русский
Czy potrzebna jest nowa synteza okupacji niemieckiej w Polsce? Rozważania w 55. rocznicę publikacji pracy prof. Czesława Madajczyka
Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 45 Nr 1 (2025), strony: 13-31
Data publikacji: 2025-10-15
https://doi.org/10.48261/PIS254501
PDF
Abstrakt
W artykule omówiono miejsce, jakie zajmuje w historiografii polskiej wydana w 1970 r. pierwsza naukowa synteza historyczna niemieckiej okupacji Polski podczas II wojny światowej, napisana przez Czesława Madajczyka. Autor omawia kulisy wydania tej książki, przygotowywanej do druku w momencie apogeum kampanii antysemickiej w PRL po tzw. wydarzeniach marcowych w 1968 r. Pokazuje przyczyny jej zaskakującej, trwającej do dzisiaj popularności. Wskazuje również na konieczność opracowana nowej syntezy historii Polski w latach 1939–1945, która – jego zdaniem – jest niezbędna dla uzyskania pełnego obrazu dziejów naszego kraju w XX w.
Bibliografia
Behr V., Powojenna historiografia polska jako pole walki. Studium z socjologii wiedzy i polityki, Warszawa 2021.
Broszat M., Nationalsozialistische Polenpolitik 1939–1945, Stuttgart 1961.
Drozdowski M.M., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, „Dzieje Najnowsze” 1971, nr 4.
Grabski A.F., Dzieje historiografii, Poznań 2003.
Hułas M., Madajczyk Czesław (1921–2008), https://ihpan.edu.pl/zmarli/czeslaw-madajczyk-1921-2008, dostęp 5 stycznia 2025 r.
Kaute W., Synteza dziejów Polski Michała Bobrzyńskiego, Katowice 1993.
„Kultura” 1971, nr 39.
Łuczak C., Polityka ludnościowa i ekonomiczna hitlerowskich Niemiec w okupowanej Polsce, Poznań 1979.
Łuczak C., Polska i Polacy w drugiej wojnie światowej, Poznań 1993.
Łuczak C., [ rec.] Czesław Madajczyk, „Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce”, „Przegląd Historyczny” 1971, nr 2.
Madajczyk C., Die Okkupationspolitik Nazideutschlands in Polen 1939–1945, Berlin–Köln 1988.
Madajczyk C., Generalna Gubernia w planach hitlerowskich. Studia, Warszawa 1961.
Madajczyk C., Nazistowska polityka w Polsce okupowanej, „Kwartalnik Historyczny” 1963, nr 2.
Madajczyk C., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, t. 1–2, Warszawa 1970.
Madajczyk P., Echa roku 1968 – warszawskie środowisko historyków i badania nad II wojną światową, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 2010, nr 1.
Mańkowski Z., [rec.] Czesław Łuczak, „Polityka ludnościowa i ekonomiczna hitlerowskich Niemiec w okupowanej Polsce”, Poznań 1979, „Rocznik Lubelski” 1980, nr 22.
Mańkowski Z., [rec.] Czesław Madajczyk, „Generalna Gubernia w planach hitlerowskich. Studia”, Warszawa 1961, PWN, 220 s., „Rocznik Lubelski” 1962, nr 5.
Moszczeńska W., Metodologii historii zarys krytyczny, Warszawa 1977. Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945) w historiografii polskiej i niemieckiej (dyskusja), „Pamięć i Sprawiedliwość” 2009, nr 1.
Pobóg-Malinowski W., Najnowsza historia polityczna Polski 1864–1945, t. 3 (t. 2, cz. 2): Okres 1939–1945, Londyn 1960.
Rutkowski T.P., Nauki historyczne w Polsce 1944–1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa 2007.
Serejski M.H., O problemie syntez dziejowych w Polsce porozbiorowej: na marginesie monografii Marii Wierzbickiej, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1975, nr 3–4.
Survey of International Affairs, 1939–1946: Hitler’s Europe, red. A. Toynbee , V.M. Toynbee, t. 1–2, London 1954.
Thamer H.U., Das Dritte Reich. Interpretationen, Kontroversen und Probleme des aktuellen Forschungsstandes [w:] Deutschland 1933–1945. Neue Studien zur nationalsozialistischen Herrschaft, red. K.D. Bracher, M. Funke, H.A. Jacobsen, Bonn 1992.
Wapiński R., Czesław Madajczyk (1921–2008), „Nauka” 2008, nr 2.
Истoрия Великoй oтечественнoй вoйны Сoветскoгo Сoюза, 1941–1945, т. 1: Пoдгoтoвка и развязывание вoйны империялистическими державами, Москва 1960.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Pamięć i Sprawiedliwość
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Andrzej Gąsiorowski, Ryszard Kaczmarek, Sebastian Piątkowski, Klaus Ziemer, [Dyskusja] Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945) w historiografii polskiej i niemieckiej , Pamięć i Sprawiedliwość: Tom 14 Nr 1 (2009)
- Ryszard Kaczmarek, Kolaboracja na terenach wcielonych do Rzeszy Niemieckiej , Pamięć i Sprawiedliwość: Tom 12 Nr 1 (2008)
- Ryszard Kaczmarek, Niemiecka polityka narodowościowa na Górnym Śląsku (1939–1945) , Pamięć i Sprawiedliwość: Tom 6 Nr 2 (2004)
