okladka

Tom 39 Nr 1 (2022)

ISSN:
1427-7476

Dział: Eseje

Rosyjska emigracja polityczna w XX i na początku XXI wieku

Boris Sokołow

Российский государственный социальный университет, Moskwa

Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 39 Nr 1 (2022), strony:

Data publikacji: 2022-12-30

https://doi.org/10.48261/pis223904

Abstrakt

W artykule przeanalizowano kolejne fale rosyjskiej emigracji politycznej w XX‒XXI w. i organizacyjne formy polityczne, które powstały na wychodźstwie. Wzięto pod uwagę: emigrację przeciwników autokracji przed 1917 r., emigrację przeciwników bolszewików w okresie 1917–1922 i w latach następnych, emigrację przeciwników bolszewików pod koniec II wojny światowej oraz emigrację po II wojnie światowej. Następnie omówiono okres od zakończenia II wojny światowej aż do upadku ZSRS, w tym emigrację żydowską i emigrację dysydentów politycznych, emigrację polityczną z Rosji Putina, w tym nową falę wychodźstwa po rozpoczęciu wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2022 r. Ponadto omówiono powroty do Rosji niektórych grup i wybitnych przedstawicieli emigracji oraz ich działalność w ojczyźnie oraz na emigracji, skierowaną na osiągnięcie określonych celów politycznych w Rosji. W artykule rozważa się również działania emigracyjne w sferze medialnej i prognozuje możliwy przyszły rozwój emigracji oraz wpływ wypracowanych na wychodźstwie idei na rozwój Rosji, także współczesnej.

Lenin W.I., Dzieła wszystkie, t. 30, 49, Warszawa 1987.

Sołżenicyn A., Archipelag GUŁag, cz. 1–7, tłum. J. Pomianowski, Poznań 2008.

Ленин В.И., Полное собрание сочинений, т. 30, Москва 1970; t. 49, Москва 1973.

Милюков П.Н., Из записных книжек 1936–1937 гг. [в:] Факел 1990. Историко-революционный альманах, [ред.] М. Сергеев, Н. Эйдельман, Москва 1990.

Рябченко П.И., Из жизни политической эмиграции в Америке, „Каторга и ссылка”, 1930, № 1.

„Совершенно лично и доверительно!” Б. А. Бахметев – В. А. Маклаков: Переписка 1919–1951, Публ., вступ. статья и комментарии О.В. Будницкого, т. 1‒3, Москва–Стэнфорд 2002.

Soldatov A., Borogan I., The compatriots. The brutal and chaotic history of Russia’s exiles, émigrés and agents abroad, New York 2019.

Антропов О.К., Российская эмиграция в поисках политического объединения (1921–1939), Астрахань 2008.

Будницкий О.В., Другая Россия. Исследования по истории русской эмиграции, Москва 2021.

Будницкий О.В., Рязанцев С.В., Эмиграция [w:] Большая Российская Энциклопедия (Электронная версия), https://bigenc.ru/text/5733358, dostęp 15 maja 2022 r.

Вовк, А., Просоветские организации первой волны, „Новый журнал” 2014, № 276.

Гаспарян А.С., Операция „Трест”. Советская разведка против русской эмиграции. 1921–1937 гг., Москва 2008.

Земсков В.Н., Рождение „второй эмиграции” (1944–1952), „Социологические исследования” 1991, № 4.

Куренышев А., А. Маслов [в:] Большая российская энциклопедия (Электронная версия), https://bigenc.ru/domestic_history/text/2190391, dostęp 15 maja 2022 r.

Смагина С.М., Российская политическая эмиграция: теория и история (20-30-е годы XX века), Москва 2009.

Соколов Б.В., Операция „Трест” и польская разведка, Москва 2018.

Соколов М.В., Соблазн активизма. Русская республиканско-демократическая эмиграция 20–30-х гг. XX века и ОГПУ СССР, Москва 2011.

Солдатов А., Бороган И., Свои среди чужих. Политические эмигранты и Кремль. Соотечест-венники, агенты и враги режима, (пер. с англ.), Москва 2020.

Флейшман Л., В тисках провокации. Операция „Трест” и русская зарубежная печать, Москва 2003.

Черемухин В., Кирилловцы vs Николаевцы: Борьба за власть под знаком „Национального единства”, Москва 2018.

okladka

Tom 39 Nr 1 (2022)

ISSN:
1427-7476

Data publikacji:
2022-12-07

Dział: Eseje