View Vol. 43 No. 1 (2024)

Vol. 43 No. 1 (2024)

ISSN:
1427-7476

Section: Varia

The Emigrant Journal “Narodowiec” in relation to the so-called 1956 October Breakthrough in Poland

Zbigniew Girzyński

https://orcid.org/0000-0002-8649-312X

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Remembrance and Justice, Vol. 43 No. 1 (2024), pages: 264-278

Publication date: 2024-08-09

https://doi.org/10.48261/PIS244313

Abstract

The most important event during the communist rule in Poland after the Second World War was the so-called October Breakthrough, which took place in 1956. Although the communists remained in power, the previous ruling team with strong ties to the person of Joseph Stalin was somewhat sidelined and replaced by less discredited people such as Władysław Gomułka. Poles living in various countries in Europe and around the world watched these changes closely. In France, their main source of knowledge about the world and Poland was the journal “Narodowiec” published by Michał Kwiatkowski. This newspaper followed and reported with great attention on the changes taking place in Poland as a result of the “October Breakthrough”. Its editorial office was enthusiastic about Gomułka, hoping that, like the communist leader of Yugoslavia, Josip Broz Tito, he would increase the scope of Poland’s sovereignty in relation to the Soviet Union.


Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie, Zespół 20 – Biuro Konsularne 1945–1955.

„Narodowiec” 1956–1957.

Nowak J., (Z. Jeziorański), Wojna w eterze. Wspomnienia, t. I: 1948–1956, Londyn 1985.

Adamczewski G., Radio Wolna Europa w okresach politycznych przełomów, Wrocław 2011.

Cieślak T., Westfalia jako ośrodek polskiego czasopiśmiennictwa, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1973, R. XII, z. 2.

Girzyński Z., Jerzy Giedroyc a „przełom październikowy” w Polsce, „Archiwum Emigracji. Studia –Szkice – Dokumenty”, Toruń 2002/2003, z. 5/6.

Girzyński Z., Między Londynem a Warszawą. Polacy we Francji w polityce rządu uchodźczego i władz Polski Ludowej w latach 1944–1956, Toruń 2018.

Girzyński Z., „Narodowiec” 1944–1966. Przyczynek do dziejów najdłużej ukazującego się (1909–1989) polskiego dziennika w Europie [w:] Między Drugą a Trzecią Rzeczpospolitą. Studia i materiały z najnowszej historii Polski i powszechnej dedykowane Profesorowi Ryszardowi Kozłowskiemu w 70. rocznicę urodzin, red. M. Czyżniewski, M. Golon, R. Sudziński, Toruń 2010.

Girzyński Z., W oczekiwaniu na październik. XX zjazd KPZS i wydarzenia czerwcowe 1956 r. w Polsce na łamach emigracyjnego dziennika „Narodowiec”, „Studia Polonijne” 2024, t. 45 (w druku).

Jackowska A.M., Powojenne losy Adama Czekalskiego, korespondenta „Narodowca” (1945–1959).

Szkic do biografii [w:] Nie tylko niezłomni i kolaboranci. Postawy dziennikarzy w kraju i na emigracji 1945–1989, red. T. Wolsza, P. Wójtowicz, Warszawa 2014.

Nowak P., Michał Franciszek Kwiatkowski [w:] Słownik biograficzny polskiego katolicyzmu społecznego, red. R. Łatka, Warszawa 2020.

Paczkowski A., Prasa polska we Francji (1918–1940), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1972, t. VIII, z. 4.

Prażmowska A., Władysław Gomułka, Warszawa 2016.

Pudłocki T., Benedykt Elmer: nauczyciel, dziennikarz i dyplomata, „Nasz Przemyśl” 2019, nr 8 (178).

Rabiński J., Michał Franciszek Kwiatkowski (1883–1966) [w:] Słownik biograficzny polskiego państwa na uchodźstwie, red. J. Rabiński, M. Dworski, Lublin 2022.

Tarka K., Jest tylko jedna Polska? Emigranci w służbie PRL, Łomianki 2014.

Tarka K., „Niepoprawny recydywista”. Krajowy korespondent „Narodowca” Adam Czekalski, „Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty” 2013, z. 1 (18).

Turkowski R., Michał Kwiatkowski – dziennikarz i polityk emigracji polskiej w Niemczech i Francji (1883–1966) [w:] „E scientia et amicitia”. Studia poświęcone profesorowi Edwardowi Potkowskiemu, Warszawa–Pułtusk 1999.

Ziętara P., Emigracja wobec Października. Postawy polskich środowisk emigracyjnych wobec liberalizacji w PRL w latach 1955–1957, Warszawa 2001.

                            View Vol. 43 No. 1 (2024)

Vol. 43 No. 1 (2024)

ISSN:
1427-7476

Data publikacji:
2024-08-09

Dział: Varia