Język Polski
English
Deutsch
Français (France)
Italiano
Русский
Artists in Films of the Cinema of Moral Anxiety.
Dorota Skotarczak
https://orcid.org/0000-0002-9224-6969
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Remembrance and Justice, Vol. 40 No. 2 (2022), pages: 15-30
Publication date: 2023-06-21
https://doi.org/10.48261/pis224001
PDF (Język Polski)
Abstract
Artists in Films of the Cinema of Moral Anxiety. The second half of the 1970s saw the birth of a trend in Polish cinematography later described as the cinema of moral anxiety. Films created as part of this trend grew directly out of a specific socio-political reality. On the one hand, they spoke of universal values such as truth and goodness, to which they owe their universality and topicality, and on the other hand, they showed the reality of Poland in the 1970s. Although not an absolute rule, the plot of films of moral anxiety was often set in intellectual, journalistic and artistic circles. However, the theatres, ballrooms and television corridors described in the films were a metaphor for the Polish People’s Republic. By setting the action in artistic and creative circles, especially rather mediocre ones, among small-town masters of ceremonies, heads of small student theatres, provincial actors, it was possible to circumvent the bans and slip under the censors’ radar. All the problems and conflicts occurring in the real life of all people living in a real socialist country were reflected in these films. They all faced similar situations, being oppressed by cliques and arrangements in the workplace and in public life.
Keywords
PRL • film • życie społeczne Polish People’s Republic (PRL) • film • social life
References
Archiwum Akt Nowych, KC PZPR, Informacja o aktualnym stanie kinematografii za lata 1977–1978, 832/93.
Balcerek J., Klasa panująca a struktury społeczne w PRL [w:] Elity władzy w Polsce a struktura społeczna w latach 1944–1956, red. P. Wójcik, Warszawa 1992.
Barczykowska A., Wielkomiejskie osiedla blokowe. Historia i współczesność, „Kronika Miasta Poznania” 2018, nr 4.
Bereś S., Agenci na froncie literatury [w:] Twórcy na służbie. W służbie twórczości, red. S. Ligarski, Warszawa 2019.
Braun K., Teatr polski (1939–1989). Obszary wolności – obszary zniewolenia, Warszawa 1994.
Cymer A., Architektura w Polsce 1945–1989, Warszawa 2018.
Dabert D., Kino moralnego niepokoju, Poznań 2003.
Dondziłło C., Młode kino polskie lat siedemdziesiątych, Warszawa 1985.
Dondziłło C., Żuk w wielkiej kupie, „Film” 1978, nr 31.
Drozdowski B., Kilka fragmentów z życia artystycznego, „Film” 1979, nr 51.
Eisler J., Czterdzieści pięć lat, które wstrząsnęły Polską. Historia polityczna 1944–1989, Warszawa 2018.
Fedorowicz J., Mistrz offu, Warszawa 2019.
Hollender B., Zespół TOR, Warszawa 2000.
Janicka B., Pionek jako figura, „Film” 1979, nr 49.
Kałużyński Z., Jak cię złapię, zrobię film, „Polityka” 1979, nr 7.
Karpiński J., Wykres gorączki. Polska pod rządami komunistycznymi, Lublin 2001.
Kornatowska M., Wodzireje i amatorzy, Warszawa 1990.
Kostka W., Nomenklatura – zinstytucjonalizowana elita polityczna Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, „Studia Politicae Universitatis Silesiensis” 2006, t. 2.
Ledóchowski A., V Symfonia, „Film” 1980, nr 18.
Macyra R., Miłosz J., Władza versus społeczeństwo – problem wzajemnej alienacji: uwagi wstępne [w:] Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej. PRL w latach 1970–1975, red. M. Bukała, D. Iwaneczko, Rzeszów–Warszawa 2010.
Narojek W., Socjalistyczna Welfare State. Studium z psychologii społecznej Polski Ludowej, Warszawa 1991.
Pawlicki A., Kompletna szarość. Cenzura w latach 1965–1972, Warszawa 2001.
Pokorna-Ignatowicz K., Telewizja w systemie politycznym i medialnym PRL. Między polityką a widzem, Kraków 2003.
Połynkiewicz A., Rzeczywistość PRL a kształtowanie się opozycji w Polsce [w:] Społeczeństwo PRL, t. 1, Poznań 2011.
Rolicki J., Edward Gierek – przerwana dekada, Warszawa 1990.
Sitarski P., M.B. Garda, K. Jajko, Nowe media w PRL, Łódź 2020.
Skodlarski J., Zarys historii gospodarczej Polski, Warszawa 2000.
Skotarczak D., Obraz społeczeństwa PRL w komedii filmowej, Poznań 2004.
Sobolewski T., Kino większego zaufania, „Film” 1979, nr 52.
Sowiński P., Wakacje w Polsce Ludowej. Polityka władz i ruch turystyczny (1945–1989), Warszawa 2005.
Tejchma J., Kulisy dymisji. Z dzienników ministra kultury 1974–1977, Kraków 1991.
Zanussi K., PRL zza kamery [w:] Spór o PRL, Kraków 1996.
Zanussi K., Wypowiedź, „Filmowy Serwis Prasowy” 1980, nr 20.
Zatorski J., Antologia absurdu, „Kierunki” 1981, nr 27.
Zawistowski A., Bilety do sklepu. Handel reglamentowany w PRL, Warszawa 2017.
License
Copyright (c) 2023 Pamięć i Sprawiedliwość
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Most read articles by the same author(s)
- Dorota Skotarczak, Jerzy Eisler, [Recenzja] Dorota Skotarczak, Obraz społeczeństwa PRL w komedii filmowej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004, ss. 357 , Remembrance and Justice: Vol. 6 No. 2 (2004)
