okładka

Vol. 35 No. 1 (2020)

ISSN:
1427-7476

Section: Varia

Monastery of the Discalced Carmelites in Czerna in Light of the “Wspólnota” Object Case File (1954–1971)

Waldemar Graczyk

https://orcid.org/0000-0002-8057-8368

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Jolanta M. Marszalska

https://orcid.org/0000-0002-5112-5984

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Remembrance and Justice, Vol. 35 No. 1 (2020), pages: 465-476

Publication date: 2020-06-30

https://doi.org/10.48261/pis203520

Abstract

The object case file on “Wspólnota” was kept from 1954–1971. Its purpose was to infiltrate the Order of Discalced Carmelites in Poland. Using a network of agents, officers of the Security Service (SB) gathered materials on the organisational structure of the monastery and the order, on changes in personnel, the mood within the order and its pastoral activities. In order to disciplines agents to provide reliable information, what one agent sent in was verified by another agent. In this way, the information collected featured a high level of credibility. Personal frustrations, ambition or dissatisfaction with monastic life were frequent reasons for people to collaborate. In the period under discussion, most of the information on the Carmelite monastery in Czerna stems from secret collaborators (TW) ‘Stanisław’ and ‘Sikorski’. The reports compiled by TWs gave the SB a precise picture of the ongoing activities of the monks in Czerna, their plans for the future, the part they played in the life of the Church in Poland and worldwide, and their external relations and conflicts. Armed with this knowledge, the Security Service steered processes within the monastery and the order, as clearly attested to by the fact that Romuald Warakomski was slandered and mentally destroyed by the brothers.


Archiwum Klasztoru Karmelitów Bosych w Czernej, Kronika klasztoru oo. karmelitów bosych w Czernej od roku 1954 do roku 1983

Archiwum Klasztoru Karmelitów Bosych w Czernej, Księga zmarłych ojców i braci karmelitów bosych prowincji polskiej i prowincji krakowskiej pw. Ducha Świętego 1881–1998, oprac. K. Furmanik, Kraków 1998

Archiwum Prowincji Karmelitów Bosych w Krakowie, Spis ojców i braci prowincji polskiej karmelitów bosych od czasu reformy czerneńskiej, oprac. E. Bielecki

Fedorowicz Sz., Romuald Warakomski „Hilary” – sylwetka działacza Armii Krajowej i pracownika legalizacji Biura Paszportowego przy Komendzie AK w Wilnie – na podstawie zachowanych dokumentów w zasobie Instytutu Pamięci Narodowej [w:] Stanowiliśmy jedną walczącą rodzinę. W 60. rocznicę święceń kapłańskich poprzez sesję „Duchowieństwo w walce o Niepodległą”, Kraków 2013.

Graczyk W., Marszalska J.M., Klasztor karmelitów bosych w Czernej od pierwszej połowy XVII do końca XIX wieku. Dzieje – kultura – ludzie, Kraków 2014.

Kubajak A., Pod kontrolą Służby Bezpieczeństwa – lata powojenne [w:] R. Warakomski, Wileńskie dramaty w czasie wojny i w PRL. Komórka Legalizacyjna Sztabu Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej w latach 1939–1947, Krzeszowice 2006.

Łatka R., Marecki J., Kościół katolicki w Polsce rządzonej przez komunistów, Warszawa 2017.

Marecki J., Karmelici bosi w kręgu zainteresowań aparatu bezpieczeństwa PRL na terenie województwa krakowskiego w świetle zachowanych sprawozdań kierowanych do MBP i MSW w latach 1947–1970, „Folia Historica Cracoviensia” 2004, nr 10.

Marecki J., Zakony pod presją bezpieki. Aparat bezpieczeństwa wobec wspólnot zakonnych na terenie województwa krakowskiego 1944–1975, Kraków 2009.

Ruszała A., Kazanie na uroczystej Mszy św. w intencji o. Mariana (Romualda Warakomskiego) oraz żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego w Krakowie-Śródmieściu, [w:] Stanowiliśmy jedną walczącą rodzinę. W 60. rocznicę święceń kapłańskich poprzez sesję „Duchowieństwo w walce o Niepodległą”, Kraków 2013.

Zamiatała D., Zakony męskie w polityce władz komunistycznych w Polsce w latach 1945–1989, t. 1: Problematyka organizacyjno-personalna, Łomianki 2011.

okładka

Vol. 35 No. 1 (2020)

ISSN:
1427-7476

Data publikacji:
2020-06-30

Dział: Varia