Klucz do sowietyzacji Czechosłowacji. Polityka i propaganda Edvarda Beneša w okresie II wojny światowej oraz publikacja ministra rządu emigracyjnego Huberta Ripki o sojuszu ze Związkiem Sowieckim

Jan Cholinsky

Tom 32 Nr 2 (2018)

ISSN:

1427-7476

eISSN:

2957-1723

Dział: Studia

Klucz do sowietyzacji Czechosłowacji. Polityka i propaganda Edvarda Beneša w okresie II wojny światowej oraz publikacja ministra rządu emigracyjnego Huberta Ripki o sojuszu ze Związkiem Sowieckim

Jan Cholinsky

Institute for the Study of Totalitarian Regimes, Prague

Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 32 Nr 2 (2018), strony: 157-185

Data publikacji: 2018-12-30

PDF

Abstrakt

Studium przedstawia myśl polityczną i praktyczną politykę czechosłowackiego emigracyjnego prezydenta Edvarda Beneša oraz jego prosowieckich współpracowników w latach 1940–1948. Jego polityka umożliwiła Komunistycznej Partii Czechosłowacji udział we władzy w 1945 r., a następnie w 1948 r. jej przejęcie. Artykuł omawia autorytarny rząd Beneša na uchodźstwie i kierowanie oporem antyhitlerowskim, socjalistyczną i prosowiecką orientację Beneša i jego wpływ na powojenną organizację stosunków politycznych w odrodzonej Czechosłowacji. W tekście przedstawiono powojenny autorytarno-totalitarny system tzw. demokracji ludowej, który został wprowadzony w Czechosłowacji w maju 1945 r. i który funkcjonował do lutego 1948 r. Ten powojenny system polityczny był prekursorem nieograniczonej władzy komunistycznej i jej polityki sowietyzacji państwa i społeczeństwa. Został utworzony w sposób rewolucyjny przez koalicję partii politycznych propagandowo nazywanych Frontem Narodowym na skutek wyeliminowania partii prawicowych (centroprawicowych) i przyjęcia radykalnego lewicowego programu rządowego (tzw. koszyckiego) przygotowanego przez komunistów w celu wprowadzenia w państwie bolszewizmu. Jednocześnie tekst prezentuje i komentuje książkę propagandowego współpracownika Beneša i ministra rządu emigracyjnego Huberta Ripki, zatytułowaną S Východem a Západem (Ze Wschodem i Zachodem), opublikowaną w języku czeskim i angielskim w Londynie w 1944 r. Książka dotyczy polityki zagranicznej Beneša i promuje jego orientację prosowiecką.

Słowa kluczowe

Czechosłowacja 1940–1948 • Edvard Beneš • polityka prosowiecka • demokracja ludowa • Front Narodowy • Koszycki Program Rządowy Czechoslovakia 1940–1948 • Edvard Beneš • the pro-Soviet policy • people´s democracy • National Front • Košice´s government program

Bibliografia

Balík S., Kubát S.M., Teorie a praxe nedemokratických režimů, Praha 2012.

Beneš E., Democracy Today and Tomorrow, New York–London 1939.

Borák M., Spravedlnost podle dekretu. Retribuční soudnictví v ČSR a Mimořádný lidový soud v Ostravě (1945–1948), Šenov u Ostravy 1998.

Brod T., Osudný omyl Edvarda Beneše 1939–1948: československá cesta do sovětského područí, Praha 2002.

Brouček M.J., Československá tragédie. Jak byla zbolševizována ČSR, New York 1956.

Cholínský J., Causa Vladimír Pekelský a fenomén viny – příspěvek k dějinám zahraničního protikomunistického odboje, „Distance” 2012, nr 2/4.

Cholínský J., Český a slovenský protikomunistický odboj v zahraničí po únoru 1948. Sonda do vztahů Čechů a Slováků neuznávajících Radu svobodného Československa [w:]

Protikomunistický odboj v strednej a východnej Európe. Zborník z medzinárodnej konferencie Bratislava 14.–16. novembra 2011, red. P. Jašek, Bratislava 2012.

Cholínský J., Nesmiřitelný rozkol 1948–1956. Politický aktivismus v první etapě českého exilového hnutí, „Securitas Imperii” 2010, nr 16, s. 52–87.

Cholínský J., Poutník Josef Kalvoda, Kladno 2002.

Cholínský J., Pravda je akademikovým mečem, protivenství výzvou a příležitostí. Josef Kalvoda a historiografie českých soudobých dějin (I, II), http://www.konzervativnistrana. cz.

Cholínský J., Protest proti československo-sovětské smlouvě. Otevřený dopis České národní jednoty z 20. ledna 1944, „Securitas Imperii” 2013, nr 1.

Čelovský B., Politici bez moci. První léta exilové Rady svobodného Československa, Šenov u Ostravy 2000.

Dejmek J., Edvard Beneš. Politická biografie českého demokrata. Část druhá. Prezident republiky a vůdce národního odboje (1935–1948), Praha 2008.

Hauner M. (red.), Edvard Beneš: Paměti I. Mnichovské dny, Paměti II. Od Mnichova k nové světové válce a k novému vítězství, Paměti III. Dokumenty, Praha 2007.

Hrbek J., Smetana V. i in., Draze zaplacená svoboda. Osvobození Československa 1944–1945, Praha 2009.

Hubert R., Czechoslovakia Enslaved. The Story of The Communist Coup d᾽Etat, London 1950.

Hubert R., East and West, London 1944.

Kalina A.S., Krví a železem dobyto československé samostatnosti, Praha 1938.

Kalvoda J., Czechoslovakia᾽s Role in Soviet Strategy, Washington 1978.

Kalvoda J., Genesis of Czechoslovakia, New York 1986 (Genese Československa, Kladno 2018).

Kalvoda J., Z bojů o zítřek. Díl III. Historické eseje, Kladno 1998.

Kamiński M.K., Edvard Beneš kontra gen. Władysław Sikorski: polityka władz czechosłowackich na emigracji wobec rządu polskiego na uchodźstwie 1939–1943, Warszawa 2005.

Kamiński M.K., Edvard Beneš we współpracy z Kremlem. Polityka zagraniczna władz czechosłowackich na emigracji 1943–1945, Warszawa 2009.

Kosatík P., Ferdinand Peroutka. Pozdější život (1938–1978), Praha–Litomyšl 2000.

Kuklík J., Mýty a realita takzvaných Benešových dekretů, Praha 2002.

Ludvík Z., Bureš V., Černá kniha minulosti. Zločiny proti lidskosti na území ČSR po roce 1945 a po únoru 1948. Košický vládní program – narudlý počátek s rudým zakončením, Frankfurt am Main 2001.

Mandler E., Benešovy dekrety, Praha 2002.

Masaryk J., Projevy, články, rozhovory 1945–1948, Praha 1998.

Masaryk J., Volá Londýn, Praha 2000.

Němeček J., Od spojenectví k roztržce. Vztahy československé a polské exilové reprezentace 1939–1945, Praha 2003.

Raška F.D., Opuštění bojovníci. Historie Rady svobodného Československa 1949–1961, Praha 2009.

Rokoský J., Agrárníci – političtí vězni Národní fronty [w:] Československo na rozhraní dvou epoch nesvobody. Sborník z konference k 60. výročí konce druhé světové války, red. Z. Kokošková, J. Kocian, S. Kokoška, Praha 2005.

Rokoský J., Rudolf Beran a jeho doba. Vzestup a pád agrární strany, Praha 2011.

Štědrý V., Jak se stalo Československo satelitem Sovětského svazu. K 15. výročí bolševisace Československa 25. února 1948, Chicago 1963.

Veber V., Osudové únorové dny, Praha 2008.

Jak cytować

Cholinsky, J. (2018). Klucz do sowietyzacji Czechosłowacji. Polityka i propaganda Edvarda Beneša w okresie II wojny światowej oraz publikacja ministra rządu emigracyjnego Huberta Ripki o sojuszu ze Związkiem Sowieckim. Pamięć I Sprawiedliwość, 32(2), 157–185. Pobrano z https://czasopisma.ipn.gov.pl/index.php/pis/article/view/66

Statystyki

Liczba pobrań PDF

Download data is not yet available.