Język Polski
English
Deutsch
Français (France)
Italiano
Русский
Kadry prokuratury, sądów i adwokatury w województwie opolskim w początkach stanu wojennego. Weryfikacja polityczna, akty protestu i działania represyjne władz
Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 43 Nr 1 (2024), strony: 86-100
Data publikacji: 2024-08-09
https://doi.org/10.48261/PIS244305
PDF
Abstrakt
W początkach stanu wojennego władze PRL przeprowadziły polityczną weryfikację pracowników wymiaru sprawiedliwości w województwie opolskim. Na sędziach należących do Solidarności wymuszono wystąpienie ze związku. Jeden z sędziów został usunięty ze stanowiska kierownika wojewódzkiego studium dla aplikantów. Nie prowadzono rozmów weryfikacyjnych z adwokatami, zamierzano jednak prowadzić na bieżąco polityczną weryfikację przy naborze aplikantów. Zasadniczo zrezygnowano z politycznej weryfikacji pracowników prokuratury. Poprzestano na przeprowadzeniu rozmów wyjaśniających z niektórymi osobami. W ich wyniku zwolniono z pracy jedną osobę. Okazało się jednak, że władze komunistyczne nie panują w pełni nad sytuacją w tym środowisku. W grudniu 1981 r. 12 aktualnych i byłych pracowników prokuratury złożyło legitymacje PZPR. Jej władze zareagowały karami partyjnymi. Początkowo całą dwunastkę dyscyplinarnie wydalono z partii. Później kary nieco złagodzono, w pięciu przypadkach stosując zwykłe skreślenie z listy członków. W ślad za tym siedem osób wydalonych z PZPR zostało zwolnionych z pracy w prokuraturze.
Słowa kluczowe
stan wojenny • prokuratura • sądownictwo • weryfikacja polityczna • akty protestu • Opole Martial Law • prosecutor’s office • judiciary • political verification • acts of protest • Opole
Bibliografia
Archiwum Państwowe w Opolu, Akta Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Opolu.
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu, 012/3196, t. 7; 121/25, t. 1; 122/435, t. 2.
Zbiory prywatne autora, Relacja ustna Józefa Niekrawca z 17 II 2005 r.
„Dziennik Zachodni” (wydanie internetowe) 2018.
„Nowa Trybuna Opolska” (wydanie internetowe) 2007.
„Trybuna Opolska” 1990.
Bereszyński Z., Jan Piątkowski (1935–2016) [w:] Słownik biograficzny polskiego katolicyzmu społecznego, t. 6, red. R. Łatka, Warszawa 2023.
Bereszyński Z., NSZZ „Solidarność” i rewolucja solidarnościowa na Śląsku Opolskim 1980–1990, Opole 2014.
Bereszyński Z., Rewolucja „Solidarności” w województwie opolskim 1980–1990. Historia ilustrowana regionu w czasach przełomu, wyd. 2, Opole 2021.
Bereszyński Z., Usłużni, zastraszeni, niepokorni. Postawy sędziów i innych pracowników wymiaru sprawiedliwości wobec systemu komunistycznego na przykładzie Śląska Opolskiego [w:] Zbrodnie sądowe w latach 1944–1989. Konformizm czy relatywizm moralny środowisk prawniczych?, red. M. Grosicka, D. Palacz, Kielce–Warszawa 2020.
Janik J., Senft S., Zamelski P., Sądownictwo na Śląsku Opolskim [w:] Środowisko prawnicze Opola i województwa opolskiego, red. nauk. S.L. Stadniczeńko, H. Jamry, P. Zamelski, Opole 2019.
Paczkowski A., Wojna polsko-jaruzelska. Stan wojenny w Polsce 13 XII 1981 – 22 VII 1983, Warszawa 2006.
Roszkowski W., Najnowsza historia Polski 1980–2006, Warszawa 2007.
Sowa A.L., Historia polityczna Polski 1944–1991, Kraków 2011.
Sędzia Sądu Najwyższego Tadeusz Domińczyk, https://www.sn.pl/promemoria/osoby/SitePages/
tDominczyk.aspx (dostęp 27 lutego 2024 r.).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Pamięć i Sprawiedliwość
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Zbigniew Bereszyński, Colloquium Opole 2021. Wspólny mit czy źródło sporu politycznego? Dziedzictwo opozycji antykomunistycznej z trójstronnej polsko-czesko-niemieckiej perspektywy, red. Marek Mazurkiewicz, Agata Haas i Robert Wieczorek, Opole 2022, 196 s. , Pamięć i Sprawiedliwość: Tom 41 Nr 1 (2023)
- Zbigniew Bereszyński, Rewolucja „Solidarności” w stolicy polskiej piosenki (1980–1989). Postawy i rola społeczna twórców w czasach przełomu na przykładzie Opola , Pamięć i Sprawiedliwość: Tom 24 Nr 2 (2014)
- Zbigniew Bereszyński, Akta SB nie kłamią, ale mogą wprowadzić w błąd. Z badań nad dokumentami dotyczącymi osobowych żródeł informacji SB , Pamięć i Sprawiedliwość: Tom 20 Nr 2 (2012)
