okladka

Tom 38 Nr 2 (2021)

ISSN:
1427-7476

eISSN:
2957-1723
Dział: Studia

Elementy napoleońskiego systemu wojny w Bitwie Warszawskiej

Wojciech Gizicki

https://orcid.org/0000-0002-1323-5912

Instytut Nauk o Polityce i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

Marcin Baranowski

https://orcid.org/0000-0002-8749-8395

Instytut Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 38 Nr 2 (2021), strony: 207-218

Data publikacji: 2021-12-30

https://doi.org/10.48261/pis213812

Abstrakt

Celem tekstu jest odpowiedź na pytanie o inspiracje, jakimi kierował się Józef Piłsudski, podejmując przygotowania do stoczenia Bitwy Warszawskiej. Źródła wskazują, że polski wódz naczelny zdecydowanie odrzucał zachodnią doktrynę wojenną ukształtowaną w oparciu o doświadczenia I wojny światowej. Pierwszorzędną rolę przypisywał natomiast manewrowi, wykorzystując podczas Bitwy Warszawskiej schemat napoleońskiego uderzenia na linie komunikacyjne przeciwnika. W tekście zaprezentowano poglądy francuskiego teoretyka wojskowego przełomu XIX i XX w. Huberta Camona, który przeanalizował elementy składowe manewrów stosowanych przez Napoleona i jako pierwszy dostrzegł ich podobieństwo do rozwiązań wykorzystanych podczas Bitwy Warszawskiej.

Bitwa Warszawska 13-28 VIII 1920. Dokumenty operacyjne, cz. II: (17-28 VIII), oprac. M. Tarczyński i in., Warszawa 1996.

Correspondance de Napoléon Ier publiée par ordre de l'Empereur Napoléon III, t. XIII, Paris 2006 [reprint].

D'Abernon E.V., Osiemnasta decydująca bitwa w dziejach świata pod Warszawą 1920 r., Warszawa 1932.

Camon H., La manoeuvre libératrice du maréchal Pilsudski contre les Bolcheviks, août 1920. Étude strategique, Paris 1929.

Camon H., Napoleoński system wojny, tłum. F. Lipiński, Warszawa 1926 [reprint Oświęcim 2010].

Camon H., Wojna napoleońska. Systemy operacyjne: teoria i technika, tłum. M. Mróz, Oświęcim 2012.

Piłsudski J., Rok 1920, Łódź 1989.

Sikorski W., Nad Wisłą i Wkrą. Studjum z polsko-rosyjskiej wojny 1920 roku, wyd. V, Warszawa 2015.

Sosnkowski K., Wybór pism, oprac. J. Kirszak, Wrocław 2009.

Tuchaczewski M., Pochód za Wisłę, Łódź 1989.

Żeligowski L., Wojna w roku 1920. Wspomnienia i rozważania, Warszawa 1930.

Bitwa Warszawska 1920 roku. W obronie niepodległości, red. J. Odziemkowski, Warszawa 2006.

Bonnal H., Manewr wileński. Zarys strategji Napoleona i jego psychologji wojskowej (styczeń 1811 - lipiec 1812), tłum. J. Błeszyński, Warszawa 1925.

Bouan G., Napoléon perd l'Europe (janvier-avril 1814), Paris 2014.

Boudon J.O., Napoléon et la campagne de France 1814, Paris 2014.

Chwalba A., Józef Piłsudski historyk wojskowości, wyd. II popr., Kraków 2007.

Colson B., Camon ou l'éxègete de Napoléon, „Stratégique” 1995, nr 4.

Creveld van M., Dowodzenie na wojnie. Od Aleksandra do Szarona, Warszawa 2014.

Depczyński M., Elak L., Rosyjska sztuka operacyjna w zarysie, Warszawa 2020.

Dryblak Ł., Wpływ francuski na rozwój Wojska Polskiego w latach 1919-1920 [w:] Na z góry upatrzonych pozycjach, red. B. Międzybrodzki, M. Gajda, K. Fudalej, M. Przeperski, WarszawaZabrze 2011, s. 273-279.

Garlicki A., Józef Piłsudski 1867-1935, Warszawa 1989.

Guelton F., La France et la guerre polono-bolchevique, „Annales - Centre Scientiqfiue de l'Académie Polonaise des Sciences à Paris” 2013, t. 13.

Handelsman M., Józef Piłsudski jako historyk [w:] Idea i czyn Józefa Piłsudskiego, red. W. Sieroszewski, Warszawa 1934.

Houssaye H., Kampania 1814. Od inwazji do abdykacji Napoleona, Oświęcim 2014.

Kukiel M., Bitwa Warszawska, oprac. K. Filipow, Z. Wawer, Warszawa 2005.

Kukiel M., Wojny napoleońskie, Warszawa 1927.

Landmann T., Wybrane dziedziny aktywności Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce w latach 1919- 1920 ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu wojny polsko-bolszewickiej, „Wrocławskie Studia Wschodnie” 2018, t. 22.

Mróz M., Utworzenie Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2019, t. 20, z. 3.

Odziemkowski J., Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920, Warszawa 2010.

Przybyło Ł., Doktryny wojenne. Historia i ocena, Warszawa 2018.

Rola-Arciszewski S., Sztuka dowodzenia na zachodzie Europy, wyd. II, Oświęcim 2013.

Schramm T., Francuskie misje wojskowe w państwach Europy Środkowej 1919-1938, Poznań 1987.

Strychalski J., Spór o autorstwo planu Bitwy Warszawskiej 1920 r., „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1990, t. 35, nr 1-2.

Suleja W., Józef Piłsudski, Wrocław 2009.

Tarczyński M., Cud nad Wisłą. Bitwa Warszawska 1920, Warszawa 1990.

Wojna polsko-rosyjska 1919-1920 i jej międzynarodowe odniesienia z perspektywy 90-lecia, red. J. Ślipiec, T. Kośmider, Warszawa 2010.

okladka

Tom 38 Nr 2 (2021)

ISSN:
1427-7476
eISSN:
2957-1723

Data publikacji:
2021-12-30

Dział: Studia