Reakcja środowiska Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce na działania władz komunistycznych w celu rozbicia środowiska polonijnego w latach 1971–1976
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej, Nr 12 (2019), strony: 183–202
Data publikacji: 2023-04-05
Abstrakt
W pierwszej połowie lat siedemdziesiątych XX w. członkowie Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce byli zaniepokojeni zwiększającym się zainteresowaniem władz w Warszawie polskim środowiskiem emigracyjnym w Stanach Zjednoczonych. Zabiegi, które zostały podjęte przez komunistów, miały przede wszystkim na celu szybkie doprowadzenie do rozbicia spójności środowiska emigracji niepodległościowej. Działacze IJPA niepokoili się, że nowe podejście władz PRL do polskiego środowiska niepodległościowego w USA może doprowadzić nie tylko do jego dezintegracji, lecz także do przejęcia przez komunistów nowojorskiej placówki archiwalno-naukowej. Dlatego też przystąpili do dyskusji nad realizacją projektu, który miał definitywnie zabezpieczyć Instytut i zgromadzone w nim zbiory. Ostatecznie zdecydowano się znowelizować statut IPJA, który z małymi zmianami obowiązywał od chwili jego uchwalenia w grudniu 1943 r. Do tej kwestii powracano kilkakrotnie, zanim zmiany ostatecznie udało się przeprowadzić i zatwierdzić na XXXIII Walnym Zgromadzeniu członków IJPA, które odbyło się 19 marca 1976 r.