okladka

Tom 31 Nr 1 (2018)

ISSN:
1427-7476

eISSN:
2957-1723
Dział: Studia

Prasa szwajcarska o Polakach w dobie I wojny światowej

Piotr Bednarz

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 31 Nr 1 (2018), strony: 122-137

Data publikacji: 2018-06-30

Abstrakt

Among the many subjects discussed in the Swiss press during World War I, one of the most interesting was that of foreigners. It was usually analysed in terms of the impact of their presence on Swiss domestic, foreign or even economic policies. Sometimes, however, these articles had a slightly different purpose; those devoted to Poles were such a case. They were consistent with a widespread propaganda campaign aimed at preparing the public opinion to accept and support idea of the independence of the Polish state. The articles devoted to the Polish issue can be divided into several groups. Chronologically, the first type to appear were reports of humanitarian actions conducted on Polish soil. As this theme was deeply embedded in Switzerland’s ethic, it managed to impress the local readers, thus quickly becoming a foundation of the pro-Polish campaign. Poland’s independence was supposed to prevent the recurrence of the tragic events of 1914–1918, when Poles were often forced to fight against each other, while their country was being ruined by a war conducted in someone else’s interests. Humanitarian issues were therefore raised particularly frequently. The second important group of articles were those devoted to Poland’s eminent cultural and scientific personalities, both living and deceased. They were meant to create a positive image of the Poles, as a nation that brought outstanding individuals to European culture and thus deserved independence and unrestricted development. The third group of articles familiarised the Swiss readers with the Polish political scene, both in Poland proper and in exile. The selective nature of the information provided, as well as the usually favourable narrative, created a relatively positive image of the Polish political class, which was to augur well for the political life of the reborn country. And finally, the fourth group consisted of articles describing the Polish province and the customs of its population, as well as its economic potential. These portrayals often covered important ethnicity-related issues. The coexistence of Poles, Jews, Ukrainians, Lithuanians, Germans, Belarusians and Russians in the same territory turned out to be an appealing topic for the inhabitants of a multicultural Switzerland, and served as evidence of the readiness of the Polish nation towards building a modern, multinational state. The articles devoted to Poles published during World War I should be perceived as a long-term informational campaign conveying a specific message. The Swiss public opinion strongly supported the idea of Polish statehood, which was most often seen as a crucial factor for the peaceful functioning of Europe in post-war conditions. Such propaganda was carried out by almost all significant Swiss periodicals, although to varying degrees.

Pajewski J., Wokół sprawy polskiej. Paryż–Lozanna–Londyn, Poznań 1970.

Florkowska-Frančić H., Między Lozanną, Fryburgiem i Vevey. Z dziejów polskich organizacji w Szwajcarii w latach 1914–1917, Kraków 1997.

Bednarz P., Uwarunkowania obecności kwestii polskiej w prasie szwajcarskiej 1914–1918, „Dzieje Najnowsze” 2008, R. 40, nr 2.

Florkowska-Frančić H., Od akcji propagandowej do dyplomatycznej: Zabiegi o uznanie przez Szwajcarię państwa polskiego w latach 1918–1919 [w:] Polska i Polacy w XIX–XX wieku: studia ofiarowane Profesorowi Mariuszowi Kulczykowskiemu w 70. rocznicę Jego urodzin, red. K. Ślusarek, Kraków 2002.

Bednarz P., Dylematy neutralnych. Szwajcarska opinia publiczna wobec kwestii polskiej 1914–1918, Lublin 2012.

Bednarz P., Szwajcarscy korespondenci wojenni w Królestwie Polskim 1914–1915 [w:] Ważna obecność. Przedstawiciele państw i narodów europejskich wśród mieszkańców międzyrzecza Bugu i Pilicy w XVII–XIX w., red. A. Górak, K. Latawiec, Radzyń Podlaski – Radom 2006.

Płygawko D., Sienkiewicz w Szwajcarii: z dziejów akcji ratunkowej dla Polski w czasie pierwszej wojny światowej, Poznań 1986; eadem, Henryk Sienkiewicz jako prezes Generalnego Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce [w:] Henryk Sienkiewicz. Twórczość i recepcja, red. L. Ludorowski, Lublin 1991.

Złotkiewicz-Kłebukowska J., Polonofilska działalność Laurence Almy Tademy w czasie I wojny światowej, „Annales UMCS”, Sectio F, 1999/2000, vol. 54/55.

Rime J., Journet Ch., Un prêtre intellectuel dans la Suisse romande de l’entre-deux-guerre, Fribourg 2005.

Płygawko D., Benedykt XV dla Polski: 90-lecie papieskiej kolekty 21 listopada 1915, Poznań 2005.

Śladkowski W., Opcje polityczne Henryka Sienkiewicza w latach 1914–1916, Lublin 1991.

Krzyżanowski J., Sienkiewicza żywot i sprawy, Warszawa 1968.

Bednarz P., Akt 5 listopada ze szwajcarskiej perspektywy [w:] Akt 5 listopada 1916 roku i jego konsekwencje dla Polski i Europy, red. J. Kłaczkow, K. Kania, Z. Girzyński, Toruń 2016.

Bednarz P., Edmond Privat i jego działalność na rzecz Polski w czasie pierwszej wojny światowej, Lublin 2003.

Dunin-Wąsowicz K., Warszawa w pierwszej wojnie światowej, Warszawa 1974.

Dunin-Wąsowicz K., Warszawa 1914–1918, Warszawa 1989.

Eckert M., Historia Polski 1914–1939, Warszawa 1990.

Florkowska-Frančić H., L’Influence des Polonais sur l’opinion publique en Suisse pendant la première guerre mondiale [w:] Asyl und Aufenthalt. Die Schweiz als Zuflucht und Wirkungsstätte von Slaven im 19. und 20. Jahrhundert, red. M. Bankowski et al., Basel 1994.

okladka

Tom 31 Nr 1 (2018)

ISSN:
1427-7476
eISSN:
2957-1723

Data publikacji:
2018-06-30

Dział: Studia