Język Polski
English
Deutsch
Français (France)
Italiano
Русский
Albania i Libia – odległe stosunki z czasów Zimnej Wojny
Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 41 Nr 1 (2023), strony: 149-165
Data publikacji: 2023-10-10
https://doi.org/10.48261/pis234107
PDF
Abstrakt
W niniejszym artykule chciałbym przeanalizować relacje Albanii z Libią, zwłaszcza po ustanowieniu reżimu Kaddafiego w jego szczególnej odmianie socjalizmu. W tym celu rozważania będą podążać w dwóch kierunkach. Najpierw chciałbym przedstawić stosunki zagraniczne między małymi państwami, w tym przypadku Albanią i Libią. Następnie zbadam te relacje pod kątem ograniczeń ideologicznych, zwłaszcza z perspektywy kraju takiego jak Albania, który od połowy lat sześćdziesiątych do połowy osiemdziesiątych w imię określonego spojrzenia na marksizm-leninizm i socjalizm praktykował formy samoizolacji i odcięcia od świata zewnętrznego.
Słowa kluczowe
zimna wojna • socjalizm • Libia • Albania • kraje arabskie Cold War • Arab World • Socialism • Libya • Albania
Bibliografia
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], Viti [year] (later V.) 1949. Dos. [File] (later: Dos.) 84. Fl.11. Mbi njohjen e shtetit të Izraelit nga ana e jonë.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1968. Dos. 212 B/I-1 Fl. 5. Libia : Mbi çështjen e vendosjes së marrëdhënieve dipllomatike.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V.1969. Dos. 265 B/I-1. Fl. 8 Libia : Dokumenta mbi vendosjen e marrëdhënieve dipllomatike.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V.1970. Dos. B/I-1. Fl.4. Vendim i Këshillit të Ministrave për pranimin e çeljes së përfaqsisë së lëvizjes kombëtare për çlirimin e Aalestinës, (Al-Fatah) dhe plani i masave për zbatimin e tij.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V.1970. Dos.336 B/I-8. Fl. 18 Informacione mbi marrëdhëniet me Libinë dhe opinione të dipllomatëve libianë.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1971. Dos.391. Fl. 7. Mbi marrëdhëniet me rëndësi midis dy vendeve.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V.1974. Dos. 270. Libi : Mendime mbi vendin tone.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V.1974. Dos.271. Fl.11 Mbi marrëdhëniet tregtare midis dy vendeve.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1977. Dos.657 Fl. 29 Libi : Opinione nga diplomat të ndryshëm për vendin tone.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V.1974.Dos. 296. Fl.165. Mbi vizitën e delegacionit palestinez.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1975. Dos.355/ 1. Fl. 5 Propozim për hapjen e ambasadave respektive në dy kryeqytete.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1976. Dos. 445 Fl. 30. Mbi ardhjen në vendin tonë të ambasadorit të Libisë në Beograd dhe mbi dorëzimin e mesazhit të Presidentit të Libisë për sh.Haxhi Lleshi.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1977. Dos.657 Fl. 29 Libi : Opinione nga diplomat të ndryshëm për vendin tonë.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1978. Dos. 599. Ftohet ministri i jashtëm shqiptar për një vizitë në Libi.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V.1978. Dos. 600. Fl 43. Mbi delegacionin politiko-tregëtar që erdhi në vendin tonë.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1978. Dos.762. Fl.12 Takim me MPJ të Libisë në Nju Jork të përfaqsuesit tonë.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V.1980. Dos.308. Fl. 31. Dokumenta mbi nënshkrimin e marrëveshjes tregëtare me Libinë.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1982. Dos. 348. Fl. 20. Opinione të diplomatëve libianë për vendin tonë.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V.1984. Dos. 337. Fl.75. Mbi vizitën në vendin tonë të delegacionit libian të Ministrisë së Punëve të Jashtme.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1986. Dos. 552.Fl. 69 Korrespondencë mbi mundësinë e kthimit të vizitës së delegacionit tonë të MPJ në Libi. F 58 Informacion i Drejtorise se parë.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1987. Dos. 652. Fl.19 Udhëzime mbi paraqitjen e letrave kredenciale.
Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme [Archive of the Ministry of Foreign Affairs], V. 1988. Dos.663. Informacion mbi takimin me ambasadorin e Libisë në ministri.
Arikan Açar, D., Small State Playing the Asymmetric Game: Continuity and Change in Albanian Foreign Policy, PhD thesis, Ankara: Middle East Technical University, 2008.
Biberaj E., Albania and China: An unequal alliance, Tirana: Albanian Institute for International Studies, 2015.
Biberaj E., Shqipëria në tranzicion: Rruga e vështirë drejt demokracisë, [Albania in Transition: The Rocky Road to Democracy], Tirana: Albanian Institute for International Studies, 2005.
Bishku M.B , “Albania and the Middle East”, Mediterranean Quarterly 2013, 24 (2).
Dakheel J.F , The impact of the collapse of the Soviet Union on Libya foreign policy during the period from 1991 to 2003, PhD thesis, Notingham: Nottingham Trent University, 2008.
Dhoga N., L’Italia nella politica estera dell’Albania (1957–1985), PhD thesis, Rome, 2012.
Gasztold P., “Strange bedfellows in the arms trade: Polish intelligence, Monzer al-Kassar and the Iran-Contra affair”, Intelligence and National Security 2022, 37:5.
Harris L.C, Libya: Qadhafi’s Revolution and the Modern State, Routledge, 2022. Hoxha E., Imperialism and Revolution, Chicago: World Publications, 1979.
Hoxha E., Reflections on the Middle East, Tirana: The Institute of Marxist-Leninist Studies of the Central Committee of the Party of Labour of Albania, 1984.
Këlliçi K., “The PLO and Communist Albania: Cold War Relations”, Journal of Palestine Studies 2021, vol. 50, issue 4.
Kitschelt H,. “Constraints and Opportunities in the Strategic Conduct of Post-Communist Successor Parties Regime Legacies as Causal Argument” [in:] The Communist Successor Parties of Central and Eastern Europe, ed. by A. Bozoki, J. Ishiyama, Routledge, 2002.
Krasniqi, A. Kriza e Ambasadave. Shqipëria në vitin 1990. [The Crisis of the Embassies: Albania in 1990], Tirana: Akademia e Studimeve Albanologjike. Instituti i Historisë, 2020.
Krisafi L., Shqipëria dhe Jugosllavia 1945–1948 – Mitet, faktet dhe dyshimet, Naimi, 2017.
Matraku Dervishi D., and Johnson M., “Isolation in Albanian Economic Thought” [in:] Research in the History of Economic Thought and Methodology: Including a Symposium on Economists and Authoritarian Regimes in the 20th Century, ed. by L. Fiorito, S. Scheall, C.E. Suprinyak, Emerald Publishing Limited, 2020.
Mëhilli E, From Stalin to Mao: Albania and the Socialist World, Cornell University Press, 2018.
Rago P. ed., Una pace necessaria: I rapporti italiano-albanesi nella prima fase della Guerra fredda, Bari: Laterza, 2019.
Stankova M., Bulgaria’s Relations with the Mediterranean Arab States in the 1970s and 1980s, IRICE. Les cahiers Irice 2013, 1 /10.
Stadiem W., Too Rich: The High Life and Tragic Death of King Farouk, New York: Carroll & Graf Pub. 1991.
Turku H., Isolationist States in an Interdependent World, Ashgate, 2009.
Vandewalle D., A History of Modern Libya, Cambridge University Press, 2012.
Van Genuten S., Libya in Western Foreign Policies, 1911–2011, Palgrave Macmillan, 2016.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Pamięć i Sprawiedliwość
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Przemysław Gasztold, Klejdi Këlliçi, PRL, kraje socjalistyczne i Globalne Południe w latach 1955–1990. Stan badań i postulaty badawcze. , Pamięć i Sprawiedliwość: Tom 41 Nr 1 (2023)
