Język Polski
English
Okupacyjne losy Jana Lenkiewicza-Ipohorskiego. Przyczynek do akcji Gestapo przeciwko polskiej inteligencji w rejencji ciechanowskiej w 1940 r.
Mariusz Celmer
https://orcid.org/0000-0001-9770-7122
Liceum Ogólnokształcące nr I im. Marii Curie-Skłodowskiej w Makowie Mazowieckim
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej, Nr 16 (2023), strony: 181–192
Data publikacji: 2023-12-29
https://doi.org/10.48261/PAIPN231609
PDF
Abstrakt
Artykuł omawia losy okupacyjne Jana Lenkiewicza-Ipohorskiego, działacza społeczno-politycznego oraz ziemianina mieszkającego w okresie II RP i początkach okupacji niemieckiej we wsi Leśniewo w powiecie makowskim. W kwietniu 1940 r. został aresztowany przez Gestapo w ramach akcji przeciwko polskiej inteligencji (Intelligenzaktion) na terenie rejencji ciechanowskiej, a następnie wywieziony do obozu koncentracyjnego. Jan Lenkiewicz-Ipohorski zmarł w KL Mauthausen-Gusen w kwietniu 1941 r.
Słowa kluczowe
Jan Lenkiewicz-Ipohorski • III Rzesza Niemiecka • Intelligenzaktion • narodowy socjalizm • rejencja ciechanowska • zbrodnie nazistowskie • Gestapo • obozy koncentracyjne • KL Dachau • KL Mauthausen-Gusen Jan Lenkiewicz-Ipohorski • Third German Reich • Intelligenzaktion • Intelligenzaktion (Intelligentsia mass shootings) • National Socialism • Regierungsbezirk Zichenau • Regierungsbezirk Zichenau (rejencja ciechanowska) • Nazi crimes • Gestapo • concentration camps • KL Dachau • KL Mauthausen-Gusen
Bibliografia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie: 3049/136; GK 629/11788.
Arolsen Archives w Bad Arolsen: https://collections.arolsen-archives.org/de/document/10101969; https://collections.arolsen-archives.org/de/document/10666198.
Budelewski D., Powiat Maków Mazowiecki w latach Drugiej Rzeczypospolitej. Życie polityczne, społeczno-gospodarcze, szkolnictwo i kultura, Maków Mazowiecki 2015.
Drugi powszechny spis ludności z dn. 9 XII 1931 r. Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność. Stosunki zawodowe. Województwo warszawskie, Warszawa 1937.
Grzelak J., Aneks. Transport z KL Dachau do KL Mauthausen/Gusen 25/26 maja 1940 roku [w:] KL Gusen. Studia z dziejów polskich więźniów i pamięci społecznej, red. W. Jarząbek, Warszawa 2022.
Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. J. Majchrowski przy współprac. G. Mazura i K. Stepana, Kraków 1994.
Majewski P., Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, t. III: K–Ł, red. G. Mazur, Warszawa 2005.
Ocaleni z Mauthausen. Relacje polskich więźniów obozów nazistowskich systemu Mauthausen-Gusen, oprac. K. Madoń-Mitzner, Warszawa 2011.
Ogłoszenie generalnego komisarza wyborczego z dnia 20 września 1935 r., https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP19352160242/O/M19350242.pdf (dostęp 21 XII 2023 r.).
Przegiętka M., Akcja Gestapo przeciwko polskiej inteligencji w rejencji ciechanowskiej. Aresztowani i deportowani do obozów koncentracyjnych w III Rzeszy w kwietniu 1940 r., Warszawa 2020.
Przegiętka M., Aresztowania i deportacje do obozów koncentracyjnych z ziem wcielonych do Rzeszy w kwietniu i maju 1940 r. Próba oszacowania skali Intelligenzaktion, „Dzieje Najnowsze” 2022, nr 1.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Kadencja IV. Sesja zwyczajna 1935/36 r. Sprawozdanie stenograficzne z 18 posiedzenia w dniu 26 lutego 1936 r., https://bs.sejm.gov.pl/exlibris/aleph/a22_1/apache_media/IA7VXPP7R8LVPLMIBEKTXNKBL7P23A.pdfhttps://bs.sejm.gov.pl/exlibris/aleph/a22_1/apache_media/IA7VXPP7R8LVPLMIBEKTXNKBL7P23A .pdf (dostęp 28 I 2023 r.).
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Kadencja IV. Sesja zwyczajna r. 1937/38. Sprawozdanie stenograficzne z 74 posiedzenia w dniu 22 lutego 1938 r., https://bs.sejm.gov.pl/exlibris/aleph/a22_1/apache_media/RSYIX5CY9AQP5GU5LJFX1RJSLCAM8X.pdfhttps://bs.sejm.gov.pl/exlibris/aleph/a22_1/apache_media/RSYIX5CY9AQP5GU5LJFX1RJSLCAM8X. pdf (dostęp 28 I 2023 r.).
Skład osobowy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1935.
Tochman K.A., Słownik biograficzny cichociemnych, t. II, Zwierzyniec–Rzeszów 2007.
Tucholski J., Cichociemni, Warszawa 1988.
Tucholski J., Cichociemni 1941–1945. Sylwetki spadochroniarzy, Warszawa [1984].
Wardzyńska M., Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce Intelligenzaktion, Warszawa 2009.
Wesołek I., Monografia m. Makowa-Maz., Maków Mazowiecki 1938 [reprint Maków Mazowiecki 1993].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
