Język Polski
English
Kampania polska 1939 r. we wspomnieniach gen. bryg. Zygmunta Piaseckiego
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej, Nr 15 (2022), strony: 59-76
Data publikacji: 2022-12-30
https://doi.org/10.48261/PAIPN221504
PDF
Abstrakt
Kampania polska 1939 r. należy do jednych z najtragiczniejszych momentów w historii Polski. Jesienią tego roku polscy żołnierze przy pomocy ludności cywilnej starali się odeprzeć wojska niemieckie i sowieckie z terenów II Rzeczypospolitej. Mimo ogromnego wysiłku, wielu bohaterskich działań, ogromnych poniesionych strat nie udało się obronić niepodległości państwa polskiego. Jednym z żołnierzy, który podczas wrześniowych dni 1939 r. walczył w obronie ojczyzny, był gen. bryg. Zygmunt Piasecki. Jako dowódca Krakowskiej Brygady Kawalerii od 1 do 20 września prowadził podległych sobie żołnierzy przeciwko Wehrmachtowi. Generał po 20 dniach działań zbrojnych ogłosił kapitulację z powodu poniesionych strat własnych i przewagi nieprzyjaciela. Po zakończeniu II wojny światowej gen. Piasecki spisał na emigracji swoje wspomnienia z kampanii 1939 r., które należą do ważnych świadectw bohaterstwa polskiego żołnierza w obronie niepodległości kraju.
Bibliografia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie: 010/7922.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Łodzi: 1/7769.
Archiwum Państwowe w Toruniu Oddział we Włocławku: Akta Stanu Cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Płonne: 118.
Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego: Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych: I.480.440; Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego): I.120.1.125; I.120.1.375; I.120.1.468.
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach: Środowisko byłych Jeńców Obozu Dössel: 60.
Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 55 z 14 XII 1922 r.
Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 32 z 2 IV 1924 r.
Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 2 z 20 I 1928 r.
Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 5 z 12 III 1929 r.
Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 8 z 4 VII 1932 r.
http://palacwryczowie.pl/ (dostęp 4 X 2022 r.).
http://www.historialubliniec.pl/index.php/franciszek-zak (dostęp 17 XI 2021 r.).
Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie: Archiwum Zygmunta Piaseckiego (1891–1954; generał): KOL. 73.
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie: Kolekcje osobowe i organizacji na uchodźstwie: KOL. 80/10; KOL. 514/21; KOL. 682/2; Oddziałowe Kroniki i Dzienniki Działań: C.773; Relacje z kampanii 1939 roku: B.I.54/H.
Janczak B., Generał bryg. Zygmunt Podhorski ps. Zaza (1891–1960) – komendant Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, jeniec Oflagu VII A Murnau, „Rocznik Grudziądzki”2017, t. XXV.
Juśko E., Małozięć M., Historia 5. Pułku Strzelców Konnych (1806–1939), Warszawa 2009.
Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917.
Mitkiewicz L., Kawaleria samodzielna Rzeczypospolitej Polskiej w wojnie 1939 roku, oprac. J.S. Tym, Kraków 2013.
Odziemkowski J., 7 Pułk Ułanów Lubelskich im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego, Warszawa 1989.
Porwit M., Komentarze do polskich działań obronnych 1939 roku, cz. 1, Warszawa 1969.
Rocznik oficerów kawalerji 1930 r., Warszawa 1930.
Rybka R., Stepan K., Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939, Warszawa 2021.
Serwis Polska Podziemna, http://www.dws-xip.pl/PW/bio/Zz2.html (dostęp 22 II 2022 r.).
Steblik W., Armia „Kraków” 1939, Warszawa 1975.
Steblik W., Armia „Kraków” 1939, Warszawa 1989.
Steblik W., Zarys działań wojennych Armii „Kraków” w kampanii wrześniowej 1939 roku, Londyn 1949.
Szczypiorski K., Dzieje Ułanów Lubelskich, Warszawa 2018.
Tym J.S., Kawaleria w operacji i w walce. Koncepcje użycia i wyszkolenie kawalerii samodzielnej Wojska Polskiego w latach 1921–1939, Warszawa 2014.
„Ułani Lubelscy” 1955, z. 4.
Wehrmachtauskunftstelle für Kriegerverluste und Kriegsgefangene: 5160; 5207.
Wojtaszak A., Generalicja Wojska Polskiego w latach 1935–1939 (Analiza grupy funkcjonalno-dyspozycyjnej), Szczecin 2018.
Wrzesień w relacjach i wspomnieniach, oprac. M. Cieplewicz, E. Kozłowski, Warszawa 1989.
