Język Polski
English
Kampania polska 1939 r. we wspomnieniach gen. bryg. Zygmunta Piaseckiego
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej, Nr 15 (2022), strony: 59-76
Data publikacji: 2023-07-03
https://doi.org/10.48261/PAIPN221504
PDF
Abstrakt
Kampania polska 1939 r. należy do jednych z najtragiczniejszych momentów w historii Polski. Jesienią tego roku polscy żołnierze przy pomocy ludności cywilnej starali się odeprzeć wojska niemieckie i sowieckie z terenów II Rzeczypospolitej. Mimo ogromnego wysiłku, wielu bohaterskich działań, ogromnych poniesionych strat nie udało się obronić niepodległości państwa polskiego. Jednym z żołnierzy, który podczas wrześniowych dni 1939 r. walczył w obronie ojczyzny, był gen. bryg. Zygmunt Piasecki. Jako dowódca Krakowskiej Brygady Kawalerii od 1 do 20 września prowadził podległych sobie żołnierzy przeciwko Wehrmachtowi. Generał po 20 dniach działań zbrojnych ogłosił kapitulację z powodu poniesionych strat własnych i przewagi nieprzyjaciela. Po zakończeniu II wojny światowej gen. Piasecki spisał na emigracji swoje wspomnienia z kampanii 1939 r., które należą do ważnych świadectw bohaterstwa polskiego żołnierza w obronie niepodległości kraju.
Bibliografia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie, 010/7922.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Łodzi, 1/7769.
Archiwum Państwowe w Toruniu Oddział we Włocławku, Akta Stanu Cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Płonne: 118.
Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego, Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych: I.480.440.
Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego, Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego): I.120.1.125; I.120.1.375; I.120.1.468.
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach, Środowisko byłych Jeńców Obozu Dössel: 60.
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach, Wehrmachtauskunftstelle für Kriegerverluste und Kriegsgefangene: 5160; 5207.
Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie, Archiwum Zygmunta Piaseckiego (1891–1954; generał): KOL. 73.
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, Kolekcje osobowe i organizacji na uchodźstwie: KOL. 80/10; KOL. 514/21; KOL. 682/2.;
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, Oddziałowe Kroniki i Dzienniki Działań: C.773. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, Relacje z kampanii 1939 roku: B.I.54/H. Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 55 z 14 XII 1922 r.
Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 32 z 2 IV 1924 r. Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 2 z 20 I 1928 r. Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 5 z 12 III 1929 r. Dziennik personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych, nr 8 z 4 VII 1932 r. Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917.
Rocznik oficerów kawalerji 1930 r., Warszawa 1930.
„Ułani Lubelscy” 1955, z. 4.
Wrzesień w relacjach i wspomnieniach, oprac. M. Cieplewicz, E. Kozłowski, Warszawa 1989.
Janczak B., Generał bryg. Zygmunt Podhorski ps. Zaza (1891–1960) – komendant Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, jeniec Oflagu VII A Murnau, „Rocznik Grudziądzki” 2017, t. XXV.
Juśko E., Małozięć M., Historia 5. Pułku Strzelców Konnych (1806–1939), Warszawa 2009.
Odziemkowski J., 7 Pułk Ułanów Lubelskich im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego, Warszawa 1989.
Mitkiewicz L., Kawaleria samodzielna Rzeczypospolitej Polskiej w wojnie 1939 roku, oprac. J.S. Tym, Kraków 2013.
Porwit M., Komentarze do polskich działań obronnych 1939 roku, cz. 1, Warszawa 1969.
Rybka R., Stepan K., Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939, Warszawa 2021.
Steblik W., Armia „Kraków” 1939, Warszawa 1975.
Steblik W., Armia „Kraków” 1939, Warszawa 1989.
Steblik W., Zarys działań wojennych Armii „Kraków” w kampanii wrześniowej 1939 roku, Londyn 1949.
Szczypiorski K., Dzieje Ułanów Lubelskich, Warszawa 2018.
Tym J.S., Kawaleria w operacji i w walce. Koncepcje użycia i wyszkolenie kawalerii samodzielnej Wojska Polskiego w latach 1921–1939, Warszawa 2014.
Wojtaszak A., Generalicja Wojska Polskiego w latach 1935–1939 (Analiza grupy funkcjonalno- dyspozycyjnej), Szczecin 2018.
http://www.historialubliniec.pl/index.php/franciszek-zak
Serwis Polska Podziemna, http://www.dws-xip.pl/PW/bio/Zz2.html
