Henryk Tarło (1898–1937) – aktor i reżyser Teatru Polskiego w Kijowie, ofiara „operacji polskiej” NKWD
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej, Nr 13 (2020), strony: 203–212
Data publikacji: 2020-12-30
Abstrakt
W artykule opisano najważniejsze wydarzenia z życia polskiego i ukraińskiego aktora pochodzenia żydowskiego Henryka Tarły (5 III 1898 r. – 17 IX 1937 r.). W opracowaniu szczególną uwagę skupiono na twórczości, życiu osobistym oraz więziach rodzinnych artysty. W połączeniu z prywatnymi zdjęciami, legitymacjami, dokumentacją procesową – zgromadzoną w ramach postępowania karnego – udało się przedstawić jego losy na tle epoki ideologii komunizmu i reżimu władzy sowieckiej w latach trzydziestych XX w. Henryk Tarło był jedną z tysięcy ofiar „operacji polskiej” NKWD okresu Wielkiego Terroru 1937–1938. Jego postawa w trakcie przesłuchań jest symbolem nieugiętości i honoru. Zrehabilitowano go pośmiertnie w 1989 r.
Słowa kluczowe
Teatr Polski • Wielki Terror • „operacja polska” NKWD • Rozkaz nr 00485 • archiwa Ukrainy Polish Theatre • Great Terror • NKVD “Polish operation” • Order No. 00485 • archives of Ukraine
Bibliografia
Beniuk W.O., Majdannyk I.W., Dosiahnennia ta perspektywy rozwytku akuszerśko-hinekolohicznoji nauky w Ukrajini, „Zdorowje żenszcziny” 2014, nr 3.
Centralne Archiwum Państwowe Organizacji Społecznych Ukrainy: f. 263, op. 1, spr. 60795, t. 1–3.
Kołomijeć R.H., Les’ Kurbas, Charkiw 2016.
Kryminalnyj kodeks USRR 1927 [w:] Wełyka ukrajinśka jurydyczna encykłopedija, t. 17: Kryminalne prawo, W.J. Tacij (widp. red.) ta in., Charkiw 2017.
Pro dostup do archiwiw represywnych orhaniw komunistycznoho totalitarnoho reżymu 1917–1991 rokiw, Zakon Ukrajiny, wid 9 IV 2015 r., nr 316–VIII, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/316-19 (dostęp 16 III 2020 r.).
Pro peredaczu arhiwnych dokumentiw Komitetu derżawnoji bezpeky Ukrajiny do derżawnych archiwiw respubliky, Ukaz Prezydiji Werchownoji Rady Ukrajiny, http://search.ligazakon.ua/l_doc2.nsf/link1/T152500.html (dostęp 18 III 2020 r.).
Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938, Warszawa 2018.
Rublow O.S., „Polśkoji organizaciji wijśkowoji” sprawa 1933–1935, http://www.history.org.ua/?termin=Polskoi_Vijskovoi_1933 (dostęp 30 III 2020 r.).
Wydzielone Archiwum Państwowe Służby Bezpieczeństwa Ukrainy: f. 9, op. 1, spr. 23-sp; f. 263, op. 1, spr. 60795, t. 1.