The Roots of the Great Patriotic War Myth
Institute of National Remembrance Review, No. 5 (2023), pages: 49-57
Publication date: 2023-12-31
Abstract
This essay outlines the sources of the myth of the Great Patriotic War that was used by the Soviet propaganda to legitimize the power of the authorities. It aims to discuss briefly the components of the myth, namely, emotions, the sacred element or sacrum, and the Great Russian nationalism. The German-Soviet 1941–1945 war has been described as a Manichaean confrontation between good and evil, sacrum and profanum, civilisation and barbarism. The significance of the myth is manifested to this day. On the one hand, Russian authorities still use it to validate the socio-political order. On the other, the memory of the victorious war is an important element of historical policy pursued by the countries that are part of the ‘Russkiy Mir’.
Keywords
Great Patriotic War • political myth • Soviet Union • propaganda • politics of history • Russkiy Mir
References
Alexiyevich, Svetlana A. [Aleksijewicz, Swietłana.] Wojna nie ma w sobie nic z kobiety. Translated by Jerzy Czech. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2011.
Biernat, Tadeusz. Mit polityczny. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989.
Cassirer, Ernst. Mit państwa. Translated by Anna Staniewska. Warsaw: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, 2006.
Czubaty, Jarosław. Rosja i świat. Wyobraźnia polityczna elity władzy imperium rosyjskiego w początkach XIX wieku. Warsaw: Neriton, 1997.
Domańska, Maria. ‘The myth of the Great Patriotic War as a tool of the Kremlin’s great power policy’. Centre for Eastern Studies, OSW Commentary no. 316, 31 December 2019, https://www.osw.waw.pl/en/publikacje/osw-commentary/2019-12-31/myth-great-patriotic-war-a-tool-kremlins-great-power-policy. Accessed October 4, 2021.
Filipowicz, Stanisław. Mit i spektakl władzy. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988.
Flig, Małgorzata. Mitotwórcza funkcja kina i literatury w kulturze stalinowskiej lat 30. XX wieku. Cracow: Księgarnia Akademicka, 2014.
Hitler, Adolf. Mein Kampf. Edycja krytyczna. Translated by Cezary Eugeniusz Król. Warsaw: Bellona, 2020.
Ivanov-Vano, Ivan, and Ivanov, Alexandr. [Иван Иванов-Вано, and Александр Иванов.] “Не топтать фашистскому сапогу нашей Родины.”, “Fascist Jackboots shall not trample our Motherland” [“Ne toptat’ fashistskomu sapogu nashey Rodiny”]. https://www.youtube.com/watch?v=V6u3v6T4TFI. [1941]. Accessed September 9, 2021.
Iwanow, Mikołaj. Komunizm po polsku. Historia komunizacji Polski widziana z Kremla. Cracow: Wydawnictwo Literackie, 2017.
Jerochina, Olga. “Dlaczego bolszewicy prowadzili wojnę z Polakami? Ideologiczne uzasadnienia działaczy społeczno-politycznych i przywódców Rosji Sowieckiej.” In 1920 rok – wojna światów. 1. Studia przypadków w stulecie Bitwy Warszawskiej, edited by Elżbieta Kowalczyk and Konrad Rokicki. Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, 2021: 127–141.
Łuczewski, Michał. Kapitał moralny. Polityki historyczne w późnej nowoczesności. Cracow: Ośrodek Myśli Politycznej, 2017.
Mogilina, Maria. „Niewidzialna bitwa: agitacja sowiecka na terytorium Polski w 1920 r.” In 1920 rok – wojna światów. 1. Studia przypadków w stulecie Bitwy Warszawskiej, edited by Elżbieta Kowalczyk and Konrad Rokicki, Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, 2021: 213–221.
Materski, Wojciech. Od cara do „cara”. Studium rosyjskiej polityki historycznej. Warsaw: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2017.
Moskwa, Dagmara. Matka ojczyzna wzywa! Wielka wojna ojczyźniana w edukacji i polityce historycznej putinowskiej Rosji. Warsaw: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2020.
Parad Pobedy [Парад Победы]. https://www.youtube.com/watch?v=LfvyRGhoHcU. [1945]. Accessed September 9, 2021.
Siewierska-Chmaj, Anna. Mity w polityce. Funkcje i mechanizmy aktualizacji. Warsaw, Rzeszów: Oficyna Wydawnicza Aspra, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie, 2016.
Sokolov, Boris [Sokołow, Borys]. Straszliwe zwycięstwo. Prawda i mity o sowieckiej wygranej w drugiej wojnie światowej. Translated by Aniela Czendlik. Cracow: Wydawnictwo Literackie, 2021.
Stalin, Józef. O wielkiej wojnie narodowej Związku Radzieckiego. Warsaw: Książka i Wiedza. Prasa wojskowa, 1951.
Svyashchennaya voyna [Священная война]. https://www.culture.ru/poems/48263/svyashennaya-voina. Accessed September 7, 2021.
Szyjewski, Andrzej. Od Valinoru do Mordoru. Świat mitu a religia w dziele Tolkiena. Cracow: Wydawnictwo M, 2004.
Śleszyński, Wojciech. „Oficjalny obraz Wielkiej Wojny Ojczyźnianej w Białoruskiej Socjalistycznej Republice Sowieckiej.” Studia Podlaskie, vol. XXIV (2016): 171–187. DOI: https://doi.org/10.15290/sp.2016.24.08.
Tismaneanu, Vladimir. Wizje zbawienia. Demokracja, nacjonalizm i mit w postkomunistycznej Europie. Transl. Hanna Jankowska. Warsaw: „Muza”, 2000.
Tyszka, Krzysztof. Nacjonalizm w komunizmie. Ideologia narodowa w Związku Radzieckim i Polsce Ludowej. Warsaw: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, 2004.
Wojtkowiak, Jakub. „Ofiary zapomnianego ludobójstwa.” In Jeńcy sowieccy na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej, ed. by Jakub Wojtkowiak. Warsaw: Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, 2015: 7–16.
Wróbel, Anna. “Na Placu Czerwonym odbyła się doroczna defilada wojskowa,”. Polish Press Agency PAP communique, May 9, 2021. https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C868373%2Cna-placu-czerwonym-odbyla-sie-doroczna-defilada-wojskowa.html. Accessed September 9, 2021.
Zaremba, Marcin. Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymizacja władzy komunistycznej w Polsce. Warsaw: Wydawnictwo TRIO, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2001.
License
Copyright (c) 2023 Institute of National Remembrance Review
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.